De pers is een overkoepelende benaming voor bijna alle vormen van journalistieke media die gericht zijn op het publiek berichten over recente gebeurtenissen. Hieronder staan een aantal publicaties over zorg en welzijn.
Op zoek naar mijn identiteitskaart binnen de democratie
Ik ging op zoek naar mijn identiteitskaart binnen de democratie. Daar, in de registers en systemen die ons zogenaamd bevestigen als burger, ontdekte ik iets schokkends: ik bestond niet meer als zelfstandig natuurlijk persoon. Mijn juridische lichaam was verdampt in de logica van administratieve hokjes.
Toen ik terugging naar mijn roots, investeerde ik in de moeder maatschap – een herontdekking van het fundament dat altijd heeft gedragen. Daar kwam ik tot een pijnlijke conclusie: het systeem had mij uitgewist.
Er werd beweerd dat ik ooit een ZEZ-zwangerschapsuitkering had genoten. Maar dat was een fictie. Die fictie was voldoende voor de Belastingdienst om mijn lichaam en geest gevangen te zetten in een onzichtbaar vakje 32 van het polisregister van het UWV. Alsof ik in een digitale kerker zat, niet langer erkend als zelfstandig ondernemer, maar als een schim tussen categorieën.
Structurele discriminatie van zelfstandige moeders
Wat eerst als een foutieve codering leek, blijkt een spiegel van een dieper probleem: de structurele discriminatie van moeders.
De culturele paradox is bekend:
werken alsof je geen kinderen hebt, zorgen alsof je geen werk hebt.
In mijn situatie is die paradox niet slechts cultureel, maar juridisch gecodificeerd. Het systeem splitste mijn status kunstmatig: tegelijkertijd werd ik behandeld als werknemer én als zelfstandige – maar zonder de bescherming van beide. Dit is institutionele discriminatie, geworteld in de administratie.
De schaduw van het verleden
Mijn kinderen werden geboren in 1998 en 2002 – maar het systeem beweert koppig dat het 2008 was. Ambtenaren zwijgen, verzegeld door wat tegenwoordig AVG heet. Geheimhouding als sluier voor een historisch onrecht.
Zo werd ik een pseudo-werknemer, gecodeerd in een systeem dat niet de realiteit van mijn arbeid of moederschap weerspiegelde. Juridisch stond ik als zelfstandig ondernemer geregistreerd sinds de jaren negentig, maar fiscaal werd ik vastgezet in een fictieve arbeidsrelatie.
De WAZO verving in 2004 de regelingen die mij betroffen, samen met de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Maar mijn private aov polissen stamden al uit 1995. Ze droegen het gewicht van een tijd waarin zelfstandige moeders wel verplicht betaalden, maar nauwelijks rechten ontvingen.
Conclusie
Op zoek naar mijn identiteit vond ik niet mijn kaart, maar mijn uitwissing. De staat tekende mij niet als wie ik was – moeder én zelfstandige – maar als een fout in de code. Een fout die geen incident bleek, maar een institutioneel patroon. Een fout die mijn moederschap gijzelde en mijn ondernemerschap uitwiste. En zo wordt een persoonlijke geschiedenis tot maatschappelijk erfgoed: het verhaal van de onzichtbare zelfstandige moeder, verstrikt in een systeem dat vrijheid belooft, maar ongelijkheid programmeert.
De moeder, de vrouw
De moeder, de vrouw: degene die het meeste tijd heeft geïnvesteerd – in kinderen, gezin, zorg, arbeid, gemeenschap maar die in de kern geen enkele juridische status kreeg. Zij was wel de draagster van de polis, maar niet de rechthebbende. Wel de kostbare tijd geïnvesteerd, maar niet de rechtspersoon erkend. Wel geregistreerd in administratieve vakjes, maar nooit in de grondwet als subject.
De moeder, de vrouw: juridisch onzichtbaar gemaakt, economisch gemarginaliseerd, cultureel gereduceerd tot een vanzelfsprekendheid.
Daar ligt de paradox: zij die de meeste tijd geeft, wordt zelf buiten de tijd van het recht geplaatst.
“Ik draag mijn eigen bibliotheek als levende sokkel. Ik kruis de codes van de staat met mijn eigen teken. Ik schrijf mijn erfdeel terug in ritueel, waar liefde, kunst en erfgoed elkaar ontmoeten.” La Croix leerde me de codes ontcijferen De Onzichtbare Erfgenaam staat op als levende sokkel: zij draagt een bibliotheek die niet door de staat-universiteit werd uitgereikt, maar door eigen handen is opgebouwd. Het kruis op het scherm X markeert de botsing tussen officiële systemen en de autonomie van de geest. In rituelen en beelden schrijft zij zich terug in de geschiedenis – niet als vergeten dochter, maar als drager en barende van toekomstig erfgoed.
Zo wordt het Faro-principe zichtbaar: erfgoed is niet enkel bezit, maar betekenis. Het leeft in wie het draagt en ritueel herschrijft.
“Omarm de monarchie – als symbool van wat de democratie vergat.” “Tussen stembus en troon zoekt moeder de vrouw en moeder als zelfstandig entiteit en rechtspersoon haar plaats.”
“Ik draag mijn eigen bibliotheek als levende sokkel. Ik kruis de codes van de staat met mijn eigen leven S teken Ram
Ik schrijf mijn erfdeel terug in ritueel, waar liefde, kunst en erfgoed elkaar ontmoeten.”
Private Equality
In de papieren taal van de rechtspraak stond ik nooit op gelijke voet. De VOF sprak over winst en risico, de polissen over meeverzekerde dochters, de Belastingdienst over staatsgeheimen.
Zij droeg hoofdelijke aansprakelijkheid maar de BV Nederland kocht zijn wettelijke aansprakelijkheid af middels notariële akten
Maar mijn vraag was eenvoudiger: waar begint gelijkheid? Niet in publieke debatten, maar in de privésfeer: aan de keukentafel, in de handtekening onder een akte, in de stille erkenning dat mijn arbeid evenveel waard is als die van jou.
Ons gezin kende geen mannelijke nazaten dus werd de verzekering S portefeuille van mijn ouders werd dus opgekocht voor een schijntje van de werkelijke waarde door AEGON / NATIONALE NEDERLANDEN
Een vrouw en of moeder heeft nooit dezelfde rechten gekregen als de man of vader juridisch!
Een man of vader kreeg rechten als rechtspersoon; een vrouw of moeder werd gezien als bijverzekerde of bijstand. Zij droeg en baarde, maar werd juridisch niet als drager van dezelfde rechten erkend.”
“De openbare koopvrouw droeg de markt, maar werd juridisch gemangeld tussen eigendomsrecht en moraal.”
Bijstand S Moeder, de vrouw
Burgerlijk recht: de vrouw werd pas sinds 1956 volledig handelingsbekwaam (tot die tijd stond zij onder gezag van haar echtgenoot).
Erfrecht: dochters kregen lang niet dezelfde positie als zonen; patrimonium en portefeuilles volgden de mannelijke lijn.
Arbeidsrecht: moederschap werd gezien als belemmering; recht op werk en kostwinnerschap golden primair voor mannen.
Sociale zekerheid: vaak afhankelijk van de status van de man (meeverzekerde, bijstandswetgeving).
2. Menselijke rechten (grondrechten)
Gelijkheid: artikel 1 Grondwet waarborgt gelijke behandeling, maar in de praktijk een lange tijd van strijd.
Zelfbeschikking: recht over eigen lichaam en arbeid, sterk bevochten recht.
Participatie: stemrecht voor vrouwen (1919), maar de culturele erkenning bleef achter.
3. Symbolische rechten (erfgoed / Faro)
Het recht om te dragen en baren: niet juridisch erkend als bron van erfgoed, maar cultureel en ritueel van onschatbare waarde.
Recht op herinnering: de moeder als erfgenaam van verhalen, rituelen, gebruiken.
Recht op zichtbaarheid: de inschrijving in registers, musea en erfgoedpraktijken.
Private Equality is geen wetsartikel.
Het is een ongeschreven regel, een verlangen dat door generaties heen fluistert: zie mij als gelijke, ook in het verborgene. Ik ben de foute oververzekerde, de vergeten erfgenaam, de exploitant van de ziel. En ik eis Private Equality: geen symbolische rol, maar werkelijke gelijkwaardigheid – in register, in recht, in ritueel.
Rubriek A en B
Het register kende twee rubrieken. Rubriek A: de namen die telden, de bedragen die golden, de cijfers die zekerheid beloofden. Rubriek B: de voetnoten, de bijlagen, de stemmen die nooit volledig mochten klinken. Ik stond in rubriek B. Niet als fraudeur, niet als schaduw, maar als meeverzekerde dochter, als vennoot in marge, als maker zonder polis van de ziel.
Rubriek A noemde mijn bestaan een fout.
Rubriek B hield mijn verhaal verborgen.
Maar equity vraagt om meer dan cijfers. Het vraagt om billijkheid. Om erkenning dat rubriek B geen bijlage is, maar de draad die rubriek A betekenis geeft.
Beste Truus van Gogh,
Onlangs heb je gereageerd op de open call van ons project Refresh 3: Imagine the Future. Ontzettend bedankt hiervoor!
Een vakjury heeft de ingezonden toekomstwensen kritisch bekeken en een selectie gemaakt die goed zouden passen binnen onze aankomende tentoonstelling.
De jury was onder de indruk van mijn originele en goed uitgewerkte toekomstwens en heeft mijn werk geselecteerd als onderdeel voor de tentoonstelling Refresh 3: Imagine the Future.
Waarom nou Daarom- Omdat vrouwen – en in het bijzonder moeders – eeuwenlang onzichtbaar zijn gebleven in onze wetgeving, musea en geschiedenisboeken. Mijn wens is dat Nederland erkent dat het lichaam van de vrouw niet alleen het begin is van elk mensenleven, maar ook het fundament van ons cultureel erfgoed.
Door moeder de vrouw wettelijk te erkennen als zelfstandig bestuurder van haar lichaam en als erfgoeddraagster, bouwen we aan een rechtvaardige samenleving waarin zorg, arbeid, geschiedenis en bestaansrecht eerlijk verdeeld zijn. Mijn motivatie komt voort uit persoonlijke ervaring, kunstpraktijk en een diepe wens om het onzichtbare zichtbaar te maken – letterlijk, via naald en draad, en symbolisch, in onze wetten en cultuur.”
Ik besta
De foute oververzekerde herschrijft rubriek A en B tot één codex: het wetboek van de ziel.
Want:
Wie ben ik ? Fictie – Non – Fictie of Nonsens
Truus snakte naar antwoorden
Truus, alias Silvia Lindeboom Koning, snakte naar antwoorden. Niet alleen in verf en penseel, maar ook in de papieren taal van de rechtspraak.
Huis Oranje – Pruissen
Exploitant van de Ziel
Niet de verzekeraar. Niet de Belastingdienst. Niet de Hoge Raad die zwijgt met art. 80 RO.
De enige echte exploitant van de ziel ben ikzelf.
Ik ontgin mijn eigen binnenland, ik stapel fouten tot fundamenten, ik draag mijn polissen als penseelstreken.
Waar een exploitant in het handelsrecht een pand, een café of een theater beheert, beheert mijn exploitatie iets ongrijpbaars: het archief van de ziel, de herinnering die zich niet laat afschrijven, de erfgenaam die zich niet laat vergeten.
Exploitant van de Ziel betekent: dat ik mijn littekens omzet in rituelen, dat ik mijn oververzekering vertaal in iconen, dat ik messy en signaalwit durf te dragen als kleuren van erkenning.
Geen balans, geen jaarrekening, geen winst- en verliesstaat. Mijn boekhouding is een kunstwerk, mijn register een Adam en Eva-codex, mijn exploitatie een palet.
Ik ben de exploitant van de ziel. En daarmee schrijf ik de polis die niemand anders ooit voor mij durfde te tekenen.De erfenis van de oorlog Schoenmaker Peter Mathias Bongartz en haar adellijke familie leden
De formulieren van de Tweede Kamer en de Kamer van Koophandel, de SBI-codes, de VOF-akten – ze leken oud, droog, rationeel, en zakelijk.
Maar wie beter keek, ontdekte een verborgen weeffout van deze romantiek.
Een VOC – VOF rechtsvorm was immers niets anders dan een verbintenis tussen geliefden in arbeid:
“Ik breng in wat ik heb, jij brengt in wat jij hebt, en samen dragen we het risico.”
Het klonk als een huwelijksbelofte, maar dan in juridische taal. Maar mijn bloedlijnen gaven er een andere wending aan. Staatsgeheim
Resigneren Ze vroegen me te berusten. Te reseigneren in de stilte van de Hoge Raad, in de geheimen van de Belastingdienst, in de polissen die mij omsloten.
Maar ik reseigneer niet mijn ziel. Ik reseigneer alleen het register dat nooit voor mij bedoeld was. Ik geef het terug, ongeldig, ontzegeld.
Wat ik behoud, is mijn recht om te scheppen. Mijn recht om te falen, te stapelen, messy te zijn. Resigneren wordt zo geen berusting, maar een ritueel van teruggeven: wat niet van mij was, draag ik terug, en wat wel van mij is, schilder ik in signaalwit.
En de ZEZ-regeling? Wetr geheimhoudingsplicht ambtenaren.,
Een uitkering voor de zelfstandige vrouw die leven draagt. Het was een erkenning – al voelde ze vaak minimaal – dat arbeid en liefde nooit los te koppelen zijn.
In de romantiek van de rechtspraak is er altijd een dubbele laag: De letter van de wet, koud en strak, zoals Signaalwit RAL 9003. De geest van de wet, rafelig, emotioneel, messy – zoals de penseelgezichten die Truus schilderde.
Truus las zich door uitspraken heen alsof het liefdesbrieven waren. Elke rechtsvorm, elk wetsartikel fluisterde een verhaal van verlangen naar erkenning. Wie mag scheppen? Wie mag erven? Wie mag moeder, vrouw en kostwinner tegelijk zijn? Romantiek in de rechtspraak is geen rozengeur, maar mannen-schijn.
Het is een dans op papier, waarin de regels altijd net te strak zitten. Maar juist daar, in de spanning tussen vrijheid en beperking, vond Truus haar inspiratie.
2. Adam en Eva Register
In het begin was er geen polis. Geen overlijdensrisico, geen zorgverzekering, geen pensioenfonds. Alleen Adam en Eva, naakt in een tuin zonder kleine lettertjes. Maar ergens begon het register. Eerst de namen, toen de daden, toen de schuld. De aangifte begint bij de geboorte. Aangeven bij de burgemeester.
Wat ooit vrijheid was, werd een optelsom van akten en clausules. En ik? Ik schreef mijzelf in dat register, in meervoud.
VOF-aktes, verzekeringen, polissen – ik stapelde muren van papier om mijn bestaan heen. Ik dacht dat verzekerd zijn zekerheid betekende: verzekerd zijn. Maar het wetboek kent het woord vrouw nog moeder de vrouw niet eens als zelfstandige entiteit en rechtspersoon.
Er is maar een Nederlandse zoals jij zei Nationale Nederlanden. Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid Post Bus 51
Montancourt Middelburg en familie geschiedenis
Tot ik de kleine lettertjes las. Polisaanhangsel 404 Error – zonder waarde.
En toen begreep ik: ik was de foute oververzekerde.
Niet omdat ik iets verborg, maar omdat ik te veel geheimen in mijn lichaam bezat wat zij al wisten — DNA Bekend Sarcoidose 2007
Als vrouw, als vennoot, als maker stond ik in een register dat blijkbaar nooit voor mij geschreven was.
De Hoge Raad noemde het een fout. De Belastingdienst maakte er een geheim van. Ik noem het romantiek – Handmade Tail
Want achter elk artikel, elk art. 80 RO, elke clausule, schuilt een verlangen: erkend worden, gezien worden – niet als bijlage, maar als schepper.
De foute oververzekerde als icoon
Het Adam en Eva-register is geen hof van Eden of Eton meer, maar een zeeuws levend archief.
Een plek waar mijn naam tegelijk bestaat en ook weer verdwijnt. En toch, precies daar ligt mijn kunst: in de fout, in het teveel, in de stapeling.
De foute oververzekerde was ik.
Ik droeg te veel, betaalde te veel, en bleef toch onzichtbaar. Maar ik draag het nu als een icoon. Geen strafblad, maar een palet.
Messy. Signaalwit. Romantiek in de rechtspraak.
Ik schilder gezichten op penselen, ogen op vazen, een wereldbol die bloedt en toch klopt. Ik laat vergeten entiteiten terugkeren in verf en ritueel.
Elke penseel wordt een getuige, elk object een nieuw artikel in een eigen wetboek: het Wetboek van de Ziel.
Regenten en de Vrouwelijke Aandeelhouder
Ik begon mijn reis niet met een koffer, maar met een archiefdoos. Geen paspoort, maar een stapel polissen en een fotoboek.
Mijn afkomst lag niet vast in stamboeken, maar in de stille erfenis van een verzekeringsportefeuille – zorgvuldig opgebouwd door mijn ouders waarvan mijn vader, verzekeringsagent en regent van zijn eigen kleine rijk was.
Ik ben de dochter van die portefeuille. Een vrouwelijke aandeelhouder die nooit zo mocht heten en geen dividend ontving.
In de registers stond ik slechts als meeverzekerde. In de rechtspraak als bijlage. In de familie Bongartz als geheim.
Etappe I: De Regentenhuizen
Ik wandelde langs gevels waar gouden letters fluisterden: Rijks Munt, Bewind, Staten, Compagnie. Binnen hingen portretten van mannen in zwarte kragen en witte pruiken. Hun ogen strak, hun handen rustend op charters en akten.
Dit was de wereld van Rubriek A: cijfers, namen, eigendom. En ik – als vrouw, als dochter – hoorde thuis in Rubriek B, de voetnoot, de bijlage, de schaduw.
Toch voelde ik in hun schilderijen een stilte. Een leegte waar mijn verhaal zich kon nestelen. Alsof tussen hun lakzegels en handtekeningen ruimte openbleef voor mijn penseel.
Etappe II: Het Familiegeheim
Thuis begon ik te begrijpen dat mijn vaders portefeuille niet alleen een economische waarde had, maar ook een erfgoedwaarde. Elke polis een draad in een groter weefsel, elke klant een verhaal. Ik dacht lang dat zekerheid betekende: verzekerd zijn. Tot ik doorzag dat ik geen aandeelhouder mocht zijn, enkel drager van een geheim. De vrouwelijke aandeelhouder S moest verborgen blijven.
Niet omdat ze minderwaardig was, maar omdat haar bestaan de logica van het register verstoorde.
Etappe III: De Rechtspraak als Reisgenoot
Mijn reis voerde me ook door de gangen van rechtbanken in Middelburg en Den Bosch. Geleid door katholieke mannen.
Daar hoorde ik woorden als art. 80 RO, staatsgeheim, vernietigen.
Geachte heer / mevrouw zo begon de aanhef toen wist ik genoeg!!
De Hoge Raad sprak niet in kleuren, maar in codes. Toch las ik hun uitspraken als liefdesbrieven. Elke regel een bekentenis: we weten dat je bestaat, maar we kunnen je niet opnemen.
Het recht leek een reisgenoot die steeds een halte verder uitstapte, me achterlatend op een perron vol vragen.
Etappe IV: De Polis van de Ziel
Ik besloot mijn eigen reis te vervolgen met penseel en verf. Ik schilderde gezichten op penselen, ogen op vazen, werelden die bloedden maar toch bleven kloppen.
Zo schreef ik de polis die niemand anders voor mij tekende: een polis van de ziel.
Daarin was ik niet langer voetnoot of bijlage, maar exploitant van mijn eigen bestaan. Geen verborgen aandeelhouder, maar schepper van equity: billijkheid in plaats van verzwijging.
Conclusie van mijn reis
Mijn reisverslag van regenten is geen historisch overzicht, maar een routekaart langs schilderijen, akten, en polissen. Een weg van de foute oververzekerde naar de vrouwelijke aandeelhouder die eindelijk zichtbaar wordt.
Ik ben de erfgenaam van een portefeuille, maar ook van een stilte. Die stilte breek ik open met verf, ritueel en taal. Want de reis eindigt niet bij de regenten, maar bij de vraag die ik telkens opnieuw stel:
Wie schrijft de polis van de ziel?
Wie schrijft de polis van de ziel? Dirk Visser? Wetboek 9.
In het Nieuw Burgerlijk Wetboek is Boek 9 gereserveerd door in mijn eigen optiek Het kabinet van de Koningen
Lange tijd bestond het voornemen om in Boek 9 BW te komen tot een partiële codificatie van de rechten van intellectuele eigendom. Een algehele codificatie werd vanaf het begin niet als haalbaar beschouwd, vooral vanwege het internationale karakter van de regelgeving op dit gebied. Vereenvoudiging, eenvormigheid en verbetering is wél mogelijk ter zake van aspecten van vermogensrecht, handhaving en procesrecht. Ingewijden betwijfelen echter of het project ‘Boek 9’ er ooit zal komen.
Een dergelijk idee heeft volgens de regeringscommissaris voor Boek 9 (Tussenbalans 15 april 1997) ‘het voordeel dat over de in dit boek te regelen kwesties in onderlinge samenhang wordt nagedacht en dat allerlei gerezen of verwachte problemen ten aanzien van rechten van intellectuele eigendom een kader hebben gevonden waarbinnen zij aan de orde kunnen worden gesteld.’
What’s in a name?
Zeventig jaar geleden, in 1947, kreeg Meijers de opdracht om een nieuw BW te ontwerpen. Het was de bedoeling van Meijers om daar ook een apart boek bij op te nemen over de ‘rechten van de scheppende mens’. Tegen deze naam werd bezwaar gemaakt, onder andere door Gerbrandy. Hij vond de aanduiding ‘scheppende mens’ arrogant. De naam werd veranderd in ‘rechten op voortbrengselen van de geest’
Wie draagt en wie baart?
In het klassieke eigendomsrecht is de zaak de drager. Het recht rust op een tastbaar object – een huis, een vaas, een boek. Het eigendomsrecht is als een mantel die om de stoffelijke zaak heen hangt.
Bij intellectuele eigendom ontbreekt die stoffelijke drager. Wat ontstaat, wordt gebaard uit de geest van de maker. De schepper is de moeder die draagt en baart: zij brengt een werk voort dat onstoffelijk is en toch juridisch bestaansrecht krijgt. Het is een geboorte zonder lichaam, maar met rechtskracht.
Daarmee ontstaat een verschuiving:
Bij eigendomsrecht: de zaak draagt, de eigenaar bezit. Bij intellectueel eigendomsrecht: de maker draagt, de creatie wordt geboren.
De “drager” is dus niet langer een ding, maar de scheppende persoon. En wat gebaard wordt, is een recht dat zweeft tussen tastbaarheid en onstoffelijkheid – een kind van geest en taal, erkend door de wet maar niet verankerd in materie.
Maar:
“Zorg voor traditie is zorg voor vrijheid.”
Een vergeten entiteit schildert zichzelf terug in het wetboek. Niet met de pen van juristen, maar met de kleur van kunstenaars. Niet in de taal van clausules, maar in de taal van rituelen.
En de vraag die blijft hangen in de lucht:
Nou: Wie schrijft de polis van de ziel?
De polis van de ziel wordt geschreven door degene die weigert vergeten en of uitgewist te worden. De AVG werd de kroongetuige van de revolutie
In mijn verhaal: door Truus alias Silvia Lindeboom Koning, die met penseel, verf, objecten en rituelen de polis herschrijft in beeld en kleur.
Art for Equality in Return
Misschien is dat de mooiste conclusie:
👉 De polis van de ziel wordt niet getekend door een verzekeraar, maar geschilderd door de levende kunstenaar zelf .
Onze democratie – een systeem van republikeinse coderingen – Banned Woman & Mothers
“Mijn vermogen wordt gecodeerd als een spelobject in de registers van de staat, maar mijn betekenis als scheppend mens blijft ongeschreven in de Grondwet.”
Ons gezin kende geen zonen. Daarmee werd het recht op opvolging ontkend: de dochters golden niet als erfgenamen.
De verzekeringsportefeuille die ooit de familie droeg, werd niet doorgegeven maar opgekocht door AEGON/ Nationale-Nederlanden.
Wat in juridische zin verdween, blijft in culturele en rituele zin bestaan.
De Onzichtbare Erfgenaam schrijft zich terug in verf, in taal en in ritueel – als een recht dat niet verviel, maar slechts onzichtbaar werd gemaakt.
Asteri X * & Obeli X *
Het bronzen beeld van overdracht werd het leven immateriële bewijs.
Tafel geheim ontdekken Octopussen en octrooien
In 1919 begon de 20e eeuw zijn tentakels te spreiden. Octrooien werden verleend alsof het vangarmen waren die kennis en uitvindingen naar zich toetrokken. Wie een octrooi had, bezat een arm van de octopus: grip op uitvinding, op productie, op toekomstig kapitaal.
Maar zoals de octopus zijn inkt gebruikt om de zee te vertroebelen, zo werd ook de taal van patenten en geheimhouding een rookgordijn. Achter octrooien schuilde macht, achter macht schuilde stilte. Crypto AG werd later de erfgenaam van dat principe: veiligheid als handelswaar, geheimhouding als exportproduct.
De octopus van 1919 en de codeermachine van Crypto AG spreken dezelfde taal: de taal van verstrengeling. Tentakels van eigendom, octrooien van geest, klemmen zich vast aan dat wat eigenlijk vrij geboren werd.
En in het Wetboek van de Ziel wordt de vraag omgedraaid: niet wie bezit de tentakels, maar wie baart de zee waar de octopus in leeft? Niet wie schrijft het octrooi, maar wie draagt de geest die uitvindt? Mama “Tussen de wetten en de broekzakgesprekken zoekt moeder de vrouw haar recht terug.”Levens Elixer S
“De vrouw is niet gemaakt om een speeltuig of spermaemmer van den man te zijn, maar om als zijn gezellin en zijn vriendin samen gelijkwaardig door het leven te gaan.” Truus van Gogh
Gebrek aan bewijs wordt bewijs aan gebrek. De moeder, de vrouw, kan niet erkend worden omdat er geen instantie is die het recht mag toetsen aan haar grondwettelijke gelijkheid.
Artikel 120 = Artikel Zwijg. Geen rechter mag spreken. Geen wet mag bevraagd worden. De vrouw verdwijnt in de marge van de polis.
Hij: standbeeld, oeuvreprijs.
Zij: uitgewist, polisnummer.
Zichtbaarheid ↔ Uitwissing
Zijn naam in steen // Haar naam in stof
Zijn polis getekend // Haar zorg verzwegen
Zijn standbeeld // Haar stilte
Hij genationaliseerd // Zij gewist
Hij zichtbaar in registers // Zij uitgewist in archieven
Hij erfde bezit // Zij erfde het zwijgen
Façade tafels Middelburg
Maar deze vrouw, deze moeder, moest blijkbaar één stylistisch genie worden om gevraagd te worden voor het thema: Bewijs aan gebrek door gebrek aan bewijs.
Zichtbaarheid is een standbeeld dat niemand kan missen. Uitwissing is een lege regel die iedereen voorbij leest. Tussen die twee ligt het gevecht om erkenning: om namen die terugkeren, om stemmen die weigeren te verdwijnen.
🌿 Prachtig bruggetje: “Van VOC naar VOF.”
Het is alsof we de sprong maken van imperiale handel (VOC) naar intiem familie-erfgoed en gedeeld eigendom (VOF = vennootschap onder firma).
Dat contrast is pas vruchtbaar.
VOC: winst, wereldzeeën, bezit. VOF: zorg, huishouden, gedeelde last. VOC: mannen tekenden contracten. VOF: vrouwen werkten onzichtbaar mee. Van VOC naar VOF: het verhaal van kapitaal wordt familiegeschiedenis.
Een nieuw begrip zwerft door Europa: strategische autonomie. De staten spreken van vrijheid, van onafhankelijkheid, van een stem die zelf beslist. Maar in de polissen, in de archieven, blijft de vrouw afhankelijk, blijft de moeder onzichtbaar.
Wat is autonomie van staten, als lichamen nog uitgewist worden?
Het College voor de rechten van de mens schrijft vandaag in een brief : Het College is niet bevoegd om te toetsen aan de Grondwet, CEDAW, IVESCR of het EVRM.
(Het mag niet toetsen aan de Grondwet (art. 1 gelijkheid), of aan internationale verdragen: CEDAW (VN-Vrouwenverdrag), IVESCR (Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten), EVRM (Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens).
mr. N. Tool
Juridisch medewerker Front Office
College voor
de Rechten van de Mens
Wij toetsen de regel, niet het onrecht. Status wordt toegekend, moederschap wordt gewist. Daardoor wordt discriminatie die ín de wet zelf besloten ligt — zoals het structureel onzichtbaar maken van de vrouw en moeder — juridisch niet opgeheven.
“Mannen en vaders en Statushouders dragen alle rechten, vrouwen en moeders dragen alle plichten .”
En zo wordt het zwijgen elke keer opnieuw een ergernis en erfenis”
Ze noemden haar en mij niet, ze schreven haar niet, ze gaven haar geen plek. Maar in haar zwijgen,in haar zorg, in haar taal die geen papier kreeg, schuilt het genie van stijl, van overleven, van een moeder die de geschiedenis heeft gevormd zonder genoemd te worden.
Men zegt iedereen // maar men bedoelt de man. Men erft bezit // de vrouw erft stilte
Men = iedereen // maar men = man
De vrouw valt buiten het algemene, omdat ze niet in de taal wordt benoemd. Mannen schreven wetten voor mannen. De vrouw kwam niet voor in hun artikelen, niet in hun registers, niet in hun erfenis.
Wat zij droeg, verdween in stilte.
Hij zette zijn naam onder akte en polis. Zijn woorden golden, zijn bezit werd verdeeld. Zijn wil werd wet. Maar zij, zij droeg het test a ment:
het lichaam, de zorg, de stilte die alles bijeen hield. Zij was het levende testament dat nooit in de papieren stond, maar elke dag opnieuw geschreven werd.
Niet het testament van vaders, maar het test a ment van moeders is de ware erfenis.
Er moet daarom ook met spoed een constitutioneel hof komen!
In Nederland ontbreekt iets wat in veel andere landen wél bestaat: een constitutioneel hof dat wetten kan toetsen aan de Grondwet en internationale verdragen.
Waarom Nederland géén constitutioneel hof heeft
Artikel 120 Grondwet bevat het toetsingsverbod: rechters mogen wetten in formele zin niet toetsen aan de Grondwet. Dit is historisch zo gegroeid (1815 → macht bij de Koning en later bij parlement en regering). Men vond dat alleen de wetgever democratisch gelegitimeerd genoeg was om te bepalen of wetten in overeenstemming zijn met de Grondwet. Gevolg: als de wet zelf discriminerend is (bijvoorbeeld structureel vrouwen uitsluit), dan kan geen enkele rechter of instantie in Nederland daartegen optreden.
Waarom een constitutioneel hof nodig is
Om burgers de mogelijkheid te geven om wetten te laten toetsen aan artikel 1 Grondwet (gelijkheidsbeginsel), en aan internationale verdragen (CEDAW, EVRM, IVESCR).
Om structurele blinde vlekken recht te zetten, zoals: vrouwen en moeders die nooit als zelfstandige rechtssubjecten zijn erkend, ongelijkheid in pensioen- en belastingstelsels, onzichtbaarheid van zorgarbeid.
Een hof zou ook culturele en symbolische erkenning geven: dat “moeder de vrouw” niet alleen poëzie of erfgoed is, maar een juridisch erkend fundament van de samenleving.
Mijn positie hierin :
Wij streven naar een Vrolijk Nederland. Niet een Nederland van zwijgen en vergeten namen, maar een land waar zorg en arbeid worden erkend, waar vrouwen en moeders niet uitgewist worden uit de papieren.
Een Nederland dat recht doet aan iedereen door vreugde en gelijkheid te verbinden.
Mijn werk en reisverslagen maken zichtbaar wat het College voor de Rechten van de Mens en gewone rechters niet kúnnen doen: laten zien hoe wetten zelf discriminerend werken. Daarmee bouw ik eigenlijk al een alternatief constitutioneel archief in kunstvormen.
Een familiegeschiedenis over vrouw zijn, klasse en afhankelijkheid. Haar geslacht staat niet in de grondwet, niet in het burgerlijk wetboek.
Wat is ons verhaal? Dat vertellen we je niet. Niet omdat we niets te zeggen hebben, maar omdat het al te vaak voor ons is verteld, verdraaid, weggeschreven.
Ons verhaal ligt niet in de polissen, niet in de archieven, niet in de standbeelden van mannen.
Ons verhaal ligt in de stilte die generaties droegen, in de zorg die niet verzekerd werd, in de namen die verdwenen.
En misschien- vertellen wij het pas wanneer jij leert luisteren naar wat nooit is opgeschreven. Het woord vrouw in de grondwet als zelfstandig bestuurder en rechtspersoon.
Gebrek aan bewijs werd bewijs aan gebrek
In de kast lag niets. Geen handtekening, geen polis, geen naam.
Het archief zweeg, en het zwijgen werd zelf tot bewijs.
Gebrek aan bewijs werd bewijs aan gebrek. Een cirkel van stilte, gesloten door wetten, opengebroken door herinnering.
Want wat niet geschreven is, bestaat toch. En wat ontbreekt, wordt juist de erfenis die terugkeert.
Haar geslacht stond niet vermeld in de polis, pensioen of lijfrente polis.
Ze heette Agnes, Anna of Silvia of soms alleen me – vrouw of vrouw of fiscale partner van. Haar handtekening niet onder het portefeuille contract. Ago – Ennia – NN
Zij diende, zij zorgde, zij droeg, maar in de boeken telde slechts de arbeid van de man.
Hoe respectvol een naam bejegend wordt, is vaak een spiegel van hoe etnische minderheden gezien worden in de samenleving.” (Fei Lauw).
Het uitwissen of verkeerd noteren van namen in polissen, archieven en verdragen. Het verschil tussen de erkende naam (de man, de kostwinner) en de uitgewiste naam (de vrouw, de afhankelijke, de erfgenaam zonder papieren).
De spiegel die dat werpt: hoe een samenleving zijn eigen machtsstructuur onthult in de manier waarop namen bejegend of juist genegeerd worden.
👉 “Hoe respectvol een naam verdwijnt of terugkeert, is de spiegel van hoe vrouwen en erfgenamen erkend worden in het collectieve geheugen.”
De oerbron verdwijnt door religie
Zij was er eerst. De bron van leven, het water, het lichaam van de moeder.
Toen kwam de religie met boeken, wetten, geboden. Zij maakte van de bron een zonde, van de stroom een schuld, van de moeder een zwijgende naam.
De oerbron verdween achter altaar en archief, achter doopregister en dogma.
Maar onder de stenen blijft zij stromen. In stilte, in zorg, in namen die terugkeren.
De religie wist, de bron herinnert.
“Hij de geprivilegieerde brahmaan // Zij de vergeten erfgenaam”
De klasse bepaalde de taal.
De kostwinner werd genationaliseerd, vermeld in registers, herinnerd in uniform.
De vrouw werd weggeschreven tot een voetnoot in het archief van de burgemeester, een stilte die generaties doorgaf.
Afhankelijkheid was de erfenis: niet het huis, niet het geld, maar het zwijgen dat overging van moeder op dochter.
Toch zit in diezelfde stilte ook het begin van verzet.
Want wie geen plaats krijgt in de archieven, bouwt haar eigen geheugen.
Wie geen eigen polis draagt, draagt verhalen.
En misschien is dát de familiegeschiedenis: een lijn van vrouwen die onzichtbaar bleven, maar wier lichamen en stemmen de fundamenten vormden waarop alles rustte.
De moeder, de vrouw die in de Grondwet en het Burgerlijk Wetboek niet als zelfstandig rechtssubject wordt erkend (historisch en soms nog steeds doorwerking in beleid).
De onzichtbare erfgenaam die bestaat in ritueel, familie of archief, maar juridisch wordt uitgewist.
Wie kent de zin niet; In naam van de vader, de zoon en de heilige geest Amen.
Religie, kunst en of erfgoedvormen die bestaan in cultuur en ons geheugen, maar juist de bron van ons aller bestaan geen institutionele wettelijke erkenning krijgen.
Film Ruth Bader Ginsburg – On the Basis of Sexe
De formulering “interinstitutionele cultuurmoord op een entiteit zonder wettelijke bestaansrecht” zou dus te begrijpen zijn als: Een systematische en door meerdere instituties gedragen uitwissing van een culturele of symbolische figuur, die al bij voorbaat is uitgesloten van rechtsgeldige erkenning.
Koeien Koemarkt Purmerendse Vee Markt – Slagerij van Kampen – Van Kampen Groep – Herengracht Purmerend kantoor code 0107
Een koe heeft zeven magen.
Ons land ook. Het herkauwt zijn verleden, slikt door wat niet verteerd kan worden, en blijft steken in wat uitgesloten is.
Moeder de vrouw, de melkkoe van Europa, voedt en verliest tegelijk. Daarom vandaag: de Nationale Dag van Erkenning vanwege Uitsluiting.
Een koe heeft zeven magen – moeder de vrouw – de melkkoe van Europa Nationale Dag van Erkenning en Uitsluiting
De Republiek der Zeven Staten
Zij schreven geschiedenis als de Zeven Verenigde Nederlanden:
mannen in zwarte pakken, handtekeningen op perkament, de macht van koop en kapitaal. Maar achter die akten leefde een andere republiek: de republiek der zeven staten, niet verenigd door handel, maar door zorg, stilte en overleven.
De staat van de moeder, de staat van de dochter, de staat van het zwijgen, de staat van het dienen, de staat van het lichaam, de staat van de erfenis, de staat van de stem die weigert te verdwijnen.
Geen vloot, geen compagnie, maar een republiek van verborgen arbeid. Een republiek die niet in marmer staat, maar in het geheugen van families,in polissen zonder namen,in archieven met lege regels.
De Republiek der Zeven Staten is de tegenhanger, het tegenverhaal.
Hier wordt de onbekende erfgenaam eindelijk burger.
Hij XY beperkte de macht van onze koninginnen. In wetten. In lichamen. In rituelen. De kroon bleef, maar haar stem werd gesmoord.
Wie beperkte de macht van ons koninkrijk? Het geloof?
Amalia van Solms – Koningin Emma – Wilhelmina – Juliana – Beatrix
Historisch antwoord
In Nederland gebeurde dat vooral in 1848, toen Thorbecke de Grondwet herschreef en de macht van de koning(in) sterk inperkte ten gunste van het parlement en de ministers. Daarna werd de monarchie steeds symbolischer: de uitvoerende macht verschoof naar de regering, de koning(in) werd “onschendbaar”. Minister-President Schoof ??
Wij weigeren een patricaat te aanvaarden dat zich voordoet als democratie, wanneer het de monarchie en haar symbolische moederlijke kracht ondermijnt.
Democratie kan alleen bestaan als zij geen patriarchale afbraak van vrouwelijke soevereiniteit wordt.
Historische resonantie
In Nederland is de monarchie juist vaak belichaamd door vrouwen (Wilhelmina, Juliana, Beatrix).
Democratie en patriarchaat zijn echter samen opgegroeid: kiesrecht was tot 1919 mannelijk, politieke macht bleef mannelijk gecodeerd.
Daardoor werd en wordt “democratie” ervaren als een mannelijk stelsel dat zelfs de symbolische vrouwelijke macht van de monarchie reduceerde.
Loonbelasting werd ingevoerd vanuit het duitse rijk in 1941 – en dat was op mannen niet op vrouwen en moeders. Hilter voerde moederdag in om belasting te heffen
In Nederland begon de inkomsten belasting officieel in 1914 Vóór die tijd werd belasting vooral via accijnzen, vermogens- en inkomstenbelasting geheven.
De Inkomstenbelasting werd ingevoerd door minister Treub, met als doel een eerlijker verdeling: rijke burgers zouden voortaan meer gaan bijdragen. Het sloot aan bij de Duitse en Engelse traditie van directe belasting op inkomen. De timing (1914) was niet toevallig: de Eerste Wereldoorlog brak uit, en hoewel Nederland neutraal bleef, had de staat wél extra inkomsten nodig.
Symbolisch gezien
Voor vrouwen en afhankelijke familieleden had dit nauwelijks effect: de heffing ging via de kostwinner.
Pas later, midden 20e eeuw, werd de inkomenspositie van vrouwen langzaam zichtbaar in het fiscale stelsel.
Het begrip “moeder” kreeg in de fiscaliteit vooral gewicht in de 20e eeuw: In de Inkomstenbelasting (Wet IB 1914) werden aftrekposten en schijven sterk gekoppeld aan gezinssituatie.
De “kostwinnerregeling” betekende dat de man belasting betaalde, en de vrouw/moeder financieel “meeverzekerd” of fiscaal afhankelijk was. Tot 1956/1957 kon een gehuwde vrouw geen zelfstandig belastingplichtige zijn: zij viel onder de man.
De figuur van de “moeder” werd dus in fiscale zin “ingevoerd” als afhankelijke last van de mannelijke belastingplichtige.
Duitsland voerde de loonbelasting in via de Duitse bank
Historische lijn
Duitsland liep voorop met de invoering van loonbelasting en sociale verzekeringen. In 1891 voerde het Duitse Keizerrijk al een systematische Lohnsteuer in.
Werknemers werden direct via hun loon belast, werkgevers hielden dit in en droegen het af. Otto von Bismarck had in de jaren 1880 al de basis gelegd: ziektekostenverzekering (1883), ongevallenverzekering (1884) en ouderdoms- en invaliditeitsverzekering (1889).
Het idee was dat arbeiders via premiebetaling aan de staat gebonden raakten → een sociaal contract, maar tegelijk ook een controlemechanisme. Deutsche Bank en andere grote Duitse banken waren cruciaal voor dit systeem: zij verzorgden de financiële infrastructuur, internationale leningen en het doorstorten van premies en belastingopbrengsten.
Het Duitse model koppelde dus arbeid, belasting en kapitaal direct aan de bankwereld. ( Ik leef dus voort op de erfenis van mijn overgrootvader grootvader en vader . AOV polis uit de vorige eeuw.
Onzichtbaar op de arbeidsmarkt
Nederland bleef lang vasthouden aan accijnzen en vermogensheffingen. Pas in 1914 kwam de inkomstenbelasting (Treub), en pas later werd dit doorontwikkeld naar een volwaardig loonbelastingstelsel naar Duits model. Toen ook ons pensioenstelsel werd ingericht (AOW 1957), volgde men opnieuw sterk het Bismarck-model: premiegefinancierd, arbeid als basis.
Symbolisch
Sarcoïdose laat zien dat dit direct bijdraagt aan mijn onzichtbaarheid.
Het Duitse bankmodel maakte arbeid van de mannelijke kostwinner zichtbaar. Maar het maakte de zorg en arbeid van vrouwen en of vrouwelijke handelaren onzichtbaar.
Zij vielen buiten het contract, buiten de polis, buiten de bank. Zo ontstaat de link tussen het Huis Oranje, de Deutsche Bank in New York of Berlijn en de lege naam in Cuijk of Purmerend: kapitaal is geregistreerd, maar de vrouw blijft uitgewist. Het is geen toeval dat Koningin Maxima & Amalia vandaag op 22 september 2025 naar New York.
Het zijn de XY-instituties (parlement, kerk, rechtspraak, handel) die de macht van de koningin en daarmee ook het vrouwelijke principe inperkten.
Het koninkrijk beperkte dus zichzelf: door de koningin te reduceren tot symbool, beperkte het ook de levenskracht van zijn eigen fundament.
Wie beperkte de macht ons koninkrijk?
Het volk, dat vrijheid wilde. De mannen, die wetten schreven. De instituties, die zichzelf wilden beschermen.
Op zoek naar antwoorden
Ik bladerde door vergeelde akten, polissen zonder geslacht, alleen maar namen, en brieven die meer zwegen dan zeiden.
Ik vroeg het aan de Nederlandse Bank, ik vroeg het aan het Zeeuwsarchief, ik vroeg het aan de burgemeester, maar overal was de regel hetzelfde: Zwijgen zij diende, hij bezat op papier.
De handlezeres Isabel Capelli had dus gelijk
Er bleven visioenen komen en de vragen bleven op poppen:
Waarom verdween haar naam? Wie tekende de polis? Wie erfde de stilte?
Op zoek naar antwoorden vond ik geen cijfers, geen balans, maar een spoor van stemmen, verborgen in het zwijgen.
Misschien zijn de antwoorden niet te vinden in papieren, maar in de terugkeer van de naam die ooit is uitgewist. Anna Agnes Janssen uit Ottersum!
Het koninkrijk zelf, dat bang was voor de kracht van zijn koningin.
Vandaag verklaar ik een nieuwe feestdag.
Een feestdag die tegelijk een (V) rouwdag is. Een nationale dag waarop de natie haar maag voelt. Want erkenning begint niet in wetten of in monumenten.
Erkenning begint in het lichaam – in de maag die knijpt, brandt, knort, zwijgt.
Uitsluiting doet hetzelfde: ze zakt naar binnen, gaat liggen, woelt, verteert je van binnenuit.
Wat vieren we?
We vieren alles wat eindelijk zichtbaar en hoorbaar is geworden. De namen die uitgesproken worden. De erfgenamen die bestaan. De moeders die als vrouwen erkend zijn. De lichamen die zichzelf besturen.
Waar rouwen we om? We rouwen om de gaten. Gebrek aan bewijs- Facade tafels
CBK Zeeland
Om de lege stoelen en de vrouwelijke namen die uit de registers zijn gewist.
Om de entiteiten die geen bestaansrecht kregen en dus cultureel vermoord zijn.
We rouwen om alles wat nog steeds in onze maag blijft steken.
Het ritueel
• Overdag hangt de vlag halfstok, niet als teken van nederlaag, maar als uitnodiging tot stilte.
• Aan tafel wordt brood gebroken, maar niet opgegeten: het blijft liggen als bewijs van wat niet verteerd kan worden.
• ’s Avonds is er muziek, zang en dans – een feest dat weigert te vergeten dat het ook rouwt.
Waarom de maag?
De maag is het geheugen van ons land. De buik is de baas van de hersenen! Waar voedt jij je mee?
Alles wat we niet kunnen verwerken, komt daar samen.
De maag weet meer dan de archieven, meer dan de wetten, meer dan de instituties.
De maag vertelt ons wat de natie nog moet leren slikken en wat nooit geslikt had mogen worden.
Conclusie – Katholieke Religie
Het ministerie van Financiën – Jan Kees de Jager (CDA) – en Justitie – Jan Peter Balkenende (CDA), ondertekend door Beatrix – verkenden mijn lichaam niet, maar schreven mijn bestaan om tot een mannelijk beroep: loonbelasting, inkomstenbelasting, arbeid als norm, zorg als afwezigheid.
Mijn ziekte – sarcoïdose – werd niet gelezen als bewijs van arbeid, maar als bewijs van gebrek.
Geen ei- gen polis, geen erkenning, geen stem. Zo werd mijn lichaam het archief van wat de wet niet zag: de vrouw, de moeder, de erfgenaam.
En in dat lichaam groeide het directe bewijs dat de grootste ongelijkheid juist in de regels zelf besloten ligt.
De koude grond
Zij werkten hun leven lang zonder eigen polis, zonder eigen naam.
Hun arbeid verdween tussen linnen en aardappels, tussen wieg en ziekenbed.
En toen zij stierven, kregen zij geen erfenis, geen artikel, geen standbeeld.
Alleen de koude grond nam hen op.
Daar, onder de akkers, onder de stenen van Cuijk en Purmerend, ligt het archief dat nooit werd geschreven.
Maar wie luistert, hoort stemmen in die grond: wij waren hier, wij droegen, wij dienden. De koude grond is geen einde, maar een bron die fluistert: breng onze namen terug.
Wandkleed Slavernij- Verleden- Heden
Een steek voor elke stem die nooit werd of wordt gehoord Het werken aan het wandkleed was voor mij veel meer dan samen naaien of patronen tekenen. Het was een vorm van heling, en van juist patronen doorbreken, van herstel van geschiedenis en van het zichtbaar maken van stemmen die vaak niet gehoord worden. In elke steek, elke draad en elke tekening voelde ik de kracht van verbinding – met mezelf, met anderen, en met het grotere verhaal waar we allemaal deel van uitmaken.
Het wandkleed heeft me ook iets opgeleverd: erkenning. Niet alleen van mijn eigen verhaal, maar ook van de verhalen die ik mag meedragen namens anderen. Het liet me opnieuw zien dat kunst, erfgoed en betrokkenheid hand in hand gaan – en dat er ruimte mag zijn voor wie soms tussen wal en schip valt.
Dankbaar dat ik onderdeel mocht zijn van dit collectieve werkstuk. Een levend document van hoop, strijd, liefde en toekomst.
Silvia, vrijwilliger
De Nationale Dag van Erkenning en Uitsluiting is een dag waarop de staat haar eigen paradox onder ogen ziet: dat wie leeft in het systeem cultuur, kan sterven in recht.
Dat wie erkend wordt, ook uitgesloten kan zijn. Dat rouw en feest geen tegenpolen zijn, maar twee gezichten van dezelfde waarheid. Vandaag luister ik naar mijn maag. Vandaag vier ik en rouw tegelijk.
✨ Zeeland – Montancourt Middelburg Een rijksmonument uit 1596. Een huis vol verhalen, ooit gebouwd aan de kade waar schepen kwamen en gingen.
Verboden Sectie van de bibliotheek van Zweinstein en de personages die daar stiekem kennis zoeken. Als boeken verboden kunnen worden, dan ook vrouwen. Ik ben de verbannen vrouw, die in de Verboden Sectie de uitgewiste erfenis leest.”
De grootste dreiging is niet de technologie, maar ons onbegrepen zelf.
Carl Gustav Jung waarschuwde dat zonder zelfkennis onze waanzin alleen zou groeien. Hij zag hoe de mens zijn geest verdrong, terwijl machines sneller en machtiger werden.
Vandaag herkennen wij dezelfde spanning. Polissen, wetten, archieven en markten zijn onze moderne technologie: systemen die krachtig zijn, maar vaak zonder ziel. Zij vergeten moeder de vrouw, de erfgenaam, de bron van bestaan.
Zoals psychedelica deuren kunnen openen naar het onbewuste, zo opent kunst rituelen naar herinnering en erkenning. Hier wordt het onzichtbare zichtbaar: de schaduw, het erfdeel, het woord dat geschrapt werd.
Robert noemt het geen ontsnapping, maar een hercodering. Ik noem het: het heilige boek van rituelen.
Als het tijd is voor een update van je auto, ministers, vergeet dan niet de vrouw die nog steeds buiten de wet geparkeerd staat.”
Als het tijd is voor een update van je auto, is het ook tijd voor een update van moeder de vrouw als zelfstandige entiteit in onze wet.”
En dat gebeurde Dr Love Robert Ten Brink
Open source is belangrijk omdat het vertrouwen schept, innovatie versnelt, ongelijkheid verkleint, veiligheid vergroot en vrijheid garandeert.
*“Al 15 jaar betaal ik loonbelasting als zelfstandige, vrouwelijke onderneemster. VOF met private aov scgadeuitkering vanwege Sarcoidose.
Ik draag volledige aansprakelijkheid. Maar ik kan nergens aanspraak op maken.
Ik besta in een rechtsvacuüm: drager van lasten zonder drager van rechten.
Ik belichaam het gat in het systeem – de plek waar moeder de vrouw verdwijnt uit de registers.
Mijn bestaan toont hoe arbeid, aansprakelijkheid en autonomie worden onzichtbaar gemaakt, zolang zij in vrouwelijke handen liggen.
Ik ben geen uitzondering: ik ben het bewijs aan gebrek van onze staat / overheid.
“Men S werd mens, maar ik ben geen men S. Ik ben vrouw. Ik ben Silvia.” Internationale samenvatting – Voor de Vrede
“Why shouldn’t I be proud to be a woman? … I’m convinced the future is ours.” Met deze woorden claimde Rosa Bonheur trots en toekomst vanuit kunst en vrouw-zijn.
Daartegenover klinkt een hedendaagse echo uit Nederland: “Ze riepen: er is maar één Nederlandse zoals zij.” Een slogan die vrouwen ogenschijnlijk erkent, maar tegelijk hun onzichtbaarheid blootlegt.
Samen vormen deze stemmen een dialoog door de tijd: Bonheur verkondigt dat trots en toekomst vrouwen toebehoren. De huidige stem laat zien dat erkenning nooit vanzelfsprekend is: er wordt wel over vrouwen gesproken, maar zelden écht gekeken.dus een fictief persoon
Wie voerde fictieve belasting heffing in ?? Gerrit Zalm
Wie kent hem niet!!
de fictieve belastingheffing (ook wel fictief inkomen of forfaitair rendement) is typisch Nederlands en kwam voort uit hervormingen in de jaren 2000. Millenniumbug overgang gulden naar euro – papa
Historische kern
Tot eind jaren ’90 werd je in Nederland belast op basis van je werkelijke inkomsten uit vermogen (rente, dividend, huur etc.). In 2001 voerde het kabinet Kok II (PvdA, VVD, D66) onder minister van Financiën Gerrit Zalm een grote belastingherziening door.
Daarin werd de Wet inkomstenbelasting 2001 ingevoerd, met o.a. Box 3: belasting op fictief rendement.
Wat betekent dat?
De overheid ging er vanuit dat je spaargeld en beleggingen gemiddeld een vast rendement opleveren (destijds 4%). Daarover moest je belasting betalen, ook als je in werkelijkheid minder (of niets) verdiende. Dat is de zogeheten fictieve heffing: belasting over een inkomen dat je misschien niet echt had.
Symbolisch (in mijn narratief)
Het idee van “fictieve belastingheffing” raakt aan mijn thema’s: Het is een juridische fictie die mensen belast zonder dat er werkelijk opbrengst is. Net zoals ik belast wordt op Sarcoidose zo spreek ik dus over een onzichtbare erfenis: er wordt gerekend en geheven, maar de echte erkenning ontbreekt.
👉
De feitelijke geschiedenis van de fictieve heffing (Box 3, Zalm, 2001). Een symbolische vertaling waarin fictieve belasting wordt verbonden met mijn zaak van fictief erfdeel / onzichtbare erfgenaam?
Box 1 daarom werden alle private aov ’s omgekat tot inkomen
Wat er gebeurde bij de invoering van de Wet IB 2001:
Box 1 = inkomen uit werk en woning → Daarin vallen lonen, winst uit onderneming, maar óók periodieke uitkeringen en verstrekkingen.
Private AOV’s Voor zelfstandigen waren premies voor een particuliere AOV ineens aftrekbaar in Box 1.
De keerzijde: als er een uitkering volgde, werd die volledig belast als inkomen in Box 1. Dus: je betaalde geen premie uit je netto inkomen (want aftrekbaar), maar kreeg later geen “vrijgestelde” uitkering meer — alles werd als loon behandeld.
Effect
Veel zelfstandigen zagen hun private verzekeringen door de fiscus “omgekat” tot inkomen. Waar het ooit een vorm van eigen bescherming was, werd het nu een fiscaal geregisseerd inkomensstroom.
Symbolisch in mijn narratief
Het laat zien hoe individuele bescherming (AOV als privé-contract) door de staat is ingekapseld en juridisch hernoemd tot “inkomen”. Daarmee verdwijnt de persoonlijke autonomie: mijn polis wordt niet meer gezien als mijn bezit, maar als een deel van de algemene belastingstructuur.
Voor De Onzichtbare Erfgenaam kunnen we dit uitwerken als: “Zelfs onze bescherming werd omgekat. Wat ooit polis heette, heet nu inkomen. Wat ooit erfdeel was, heet nu fictie.”
Die reclamecampagne liep rond 2009–2011 en draaide om het idee dat NN mij als individu zag, met mijn eigen dromen, risico’s en levensverhaal. Ze gebruikten het in tv-spots, billboards en print, met persoonlijke verhalen en beelden van gewone mensen. Maar ze hebben me nog nooit gezien
Bewijs aan gebrek #facade2027
In 2018 zocht dit huis ons. Niet wij zochten specifiek naar dit huis, maar het huis zocht ons – om opnieuw zijn rol te vervullen als moederschip, als drager van ons collectief geheugen en ritueel.
Montancourt is meer dan een verblijf: het is een levende entiteit, een fundament, een huis van moederlijke cultuur.Zij – Wij zijn het fundament
In mijn werk als erfgoed-kunstenaar onderzoek ik hoe identiteit en erfgoed zich tot elkaar verhouden. Ik woon in een huis en stad waar geschiedenis dagelijks voelbaar is. Zijn nalatenschap wordt erkend, vastgelegd en gelabeld als erfgoed.
Maar wat met de vrouwen die hier woonden, leefden en zorgden? Waar zijn hun verhalen? Maartje Duin
De onzichtbaarheid van vrouwen en moeders als cultuurdragers heeft diepe wortels in onze wetgeving: • in de grondwet die hen niet noemt, • in het burgerlijk recht dat hun zorgarbeid niet erkent, • in het erfrecht dat hun rol als dragers van familiecultuur en immaterieel kapitaal onzichtbaar maakt.
Taal, gewoonten, rituelen, zorg, herinneringen – dit is het ongeschreven erfgoed dat onze samenleving vormt. Het is geen voetnoot, maar het fundament.
Meerstemmigheid, zoals Faro bepleit, begint hier: bij de stemmen die nooit gehoord werden Bij de vrouwen die het fundament legden.
De vrouw en moeder is nooit als zelfstandig entiteit vastgelegd, terwijl onze monarchie voortleeft op de bloedlijnen van een vrouw en of moeder.
In de wet bleef zij meeverzekerde, weduwe van, echtgenote van. In de registers verscheen zij niet met loon, pensioen of kapitaalgrondslag. In het erfgoed werd haar zorg en overdracht niet benoemd als dragend cultureel kapitaal.
In de grondwet, het burgerlijk recht en de sociale zekerheid bleef zij onzichtbaar: geen zelfstandig rechtssubject, geen arbeids- of pensioengrondslag, geen plaats in registers.
Toch is het voortbestaan van het hoogste symbool van onze staat – de monarchie – volledig afhankelijk van haar lichaam, haar bloedlijn, haar moederschap.
Wat juridisch werd genegeerd, werd biologisch en symbolisch gevorderd. Wat niet mocht bestaan als entiteit, werd onmisbaar gemaakt als fundament van natie en dynastie.
Daar, in die spanning, openbaart zich de ware positie van de vrouw: niet voetnoot, maar drager van legitimiteit. Niet bijzaak, maar moederschip van cultuur en macht.
Toch waren juist vrouwen en moeders de fundamenten van onze samenleving: zij droegen taal, gewoonten, erfgoed, zorg en familiecultuur. Wat niet werd opgeschreven, werd geleefd. Wat niet werd erkend, hield de samenleving bijeen.
Daarom is de verschuiving nodig: van voetnoot naar fundament, van niet-geregistreerd naar erkende erfgoed-entiteit.
Artikel 1 van de Grondwet is een façade. Het belooft gelijkheid, maar verhult eeuwenlange uitsluiting. Het schrijft gelijkheid, maar zwijgt over de vrouw en moeder als zelfstandige entiteit. Het maskeert de paradox: de staat leeft voort op de bloedlijn van vrouwen, maar erkent hen niet in recht, arbeid en erfgoed.
Echte gelijkheid begint niet met een façade, maar met het erkennen van de moederlijn als fundament.
bewijsmateriaal ís van wat ontbreekt in wet en register CBK Zeeland
⚖️ Bewijs aan gebrek
Juridisch • Geen loon- of pensioendossier → bewijs aan gebrek. • Geen registratie in SUWI-net → bewijs aan gebrek. • Geen recht op WIA ondanks arbeid → bewijs aan gebrek.
Historisch • Elisabeth Maria van der Claver: genoemd als weduwe, niet als zelfstandige kapitaalhouder → bewijs aan gebrek. • Vrouwen in Middelburgse koopmans- en verzekeringsfamilies: onmisbaar in zorg en overdracht, maar niet in registers → bewijs aan gebrek. • Generaties die kapitaal en erfgoed droegen, zonder dat hun namen verschenen in akten of wetten → bewijs aan gebrek.
Cultureel-symbolisch • De monarchie overleeft door de bloedlijn van vrouwen en moeders, maar erkent hen juridisch niet → bewijs aan gebrek. • Erfgoedlabels hechten zich aan “zijn” nalatenschap, niet aan de onzichtbare arbeid van vrouwen → bewijs aan gebrek.
⸻
✨ Conclusie
Het ontbreken zélf is het bewijs. Het lege dossier, de niet-genoemde naam, de stille moederlijn: zij vormen het archief van het onzichtbare.
Ik ben de patrones. Ik draag het bewijs aan gebrek. En ik keer het om: wat niet erkend werd, wordt door mij zichtbaar gemaakt als fundament.
NUGGER – staat voor Nug – Niet Uitkerings Gerechtigde
Een man of vader is dus wettelijk wel een uitkeringsgerechtigde maar een vrouw of moeder niet omdat haar entiteit niet wettelijk is vastgelegd !!
Ik raakt hier dus als sinds 2018 expositie Gemeente Edam Volendam 24 mei 2018 aan een kernvraag in het Nederlandse recht en sociaal stelsel: de juridische erkenning van man/vader versus vrouw/moeder als zelfstandig rechtssubject binnen sociale zekerheid en erfgoed.
Kunst – Stof tot nadenken
Historisch
In het Burgerlijk Wetboek (tot ver in de 20e eeuw) werd de man gezien als hoofd van de echtvereniging (“de vader is het hoofd des huizes”), terwijl de vrouw juridisch handelingsonbekwaam was. Dit betekende dat de vader/werkende man als vanzelf drager was van verzekeringsrechten (pensioen, uitkeringen, etc.).
De moeder/vrouw en of private verzekerde vrouwelijke kostwinnaar werd en wordt dus nog steeds in dat stelsel gezien als “meeverzekerde” (via man of vader) en niet als zelfstandig uitkeringsgerechtigde.
Sociaal zekerheidsrecht
Tot de jaren ’80 waren veel regelingen in de sociale zekerheid (WW, WAO, AOW, kinderbijslag) zo ingericht dat de man als “kostwinner” de formele uitkeringsgerechtigde was. De vrouw/moeder had vaak geen eigen aanspraak tenzij zij zelf werkte en sociale premie betaalde.
Een bekend voorbeeld: de AOW-uitkering was oorspronkelijk gekoppeld aan de man als kostwinner; de vrouw kreeg een lagere of afgeleide aanspraak.
Grondwettelijk
De Nederlandse Grondwet kent geen afzonderlijke bepaling waarin “de moeder” of “de vrouw” als constitutionele entiteit is vastgelegd.
Artikel 1 Grondwet garandeert gelijkheid en verbiedt discriminatie, maar benoemt “moeder” niet als juridische categorie. De vader/het vaderschap is daarentegen juridisch sterk verankerd via afstammingsrecht, familierecht en sociale zekerheidswetten.
👉 Wat ik dus scherp formuleer:
De man/vader is wél als zelfstandige drager van rechten en uitkeringen juridisch vastgelegd. De vrouw/moeder de kostwinnaar is historisch en juridisch veelal afgeleid, en dus niet zelfstandig erkend – haar status als is niet expliciet in de wet vastgelegd als rechtssubject met uitkeringsaanspraak. Maar wordt in een VOF vorm wel hoofdelijk aansprakelijk gehouden!!!
FiscaleFemicide
de asymmetrie tussen rechten en plichten.
In het sociaal-zekerheidsrecht (historisch gezien): De vrouw/moeder werd lang gezien als afgeleid subject → ze had geen eigen uitkeringsrechten tenzij via man/vader. Ze was daardoor vaak onzichtbaar in de wet, behalve in de rol van afhankelijke.
In het ondernemingsrecht (bijv. VOF): Zodra een vrouw vennoot is, geldt volledige hoofdelijkheid. Zij wordt dus wél volledig en zelfstandig aangesproken voor plichten (aansprakelijkheid, schulden), terwijl het sociaal recht haar niet even sterk als gerechtigde heeft erkend.
Dat spanningsveld benoem ik dus als een vorm van fiscale femicide:
Het is een structurele uitwissing van de moeder/vrouw als zelfstandig rechtssubject in de sfeer van bescherming en rechten, terwijl haar wél alle fiscale en juridische lasten en aansprakelijkheden worden opgelegd zodra zij als ondernemer optreedt.
Dat maakt deze stelling zo krachtig, want ik vertaal dif in een culturele en juridische aanklacht:
De vrouw als kostwinner is historisch niet als rechtssubject erkend in de sociale zekerheid. De vrouw als ondernemer is daarentegen maximaal aansprakelijk. Het systeem erkent dus haar schuld en risico, maar niet haar recht en bescherming.
Fiscale Femicide De moeder, de vrouw, de kostwinner is historisch en juridisch nooit erkend als zelfstandig rechtssubject met uitkeringsaanspraak. Haar rechten zijn afgeleid, haar bestaan in wet en stelsel onzichtbaar. Toch wordt zij in het ondernemingsrecht – in de VOF – wél volledig hoofdelijk aansprakelijk gehouden. Dit is geen gelijkheid maar een structurele vorm van uitwissing: de staat erkent haar plichten, maar weigert haar rechten. Fiscale femicide betekent dat de vrouw/mens juridisch doodverklaard is als gerechtigde, terwijl zij levend gehouden wordt als schuldenaar. Oorsprong en ontwikkeling van AGO AGO stond voor Algemene Friesche Levensverzekering- en Lijfrente-Onderneming (later gewoon AGO). Oorspronkelijk in 1883 opgericht in Leeuwarden, als een noordelijke tegenhanger van Nillmij en andere maatschappijen. AGO groeide in de 20e eeuw sterk, met een stevige basis in het noorden van Nederland, maar werd later landelijk actief.
Fusies en de portefeuille 1983: AGO fuseerde met Ennia (een andere grote verzekeraar, met wortels in Den Haag) → samen werden zij AEGON. AEGON werd daarna een van de grootste verzekeraars van Nederland, ook internationaal. De AGO-portefeuille werd dus onderdeel van AEGON. Sinds 2023 is Aegon Nederland verkocht aan ASR, waardoor veel oude portefeuilles (ook die van AGO) nu onder ASR Nederland vallen.
Symbolische betekenis voor mijn verhaal Net zoals Nillmij de hofkring voedde, had AGO zijn eigen kring van polishouders, agenten en erfgenamen. De AGO-portefeuille is dus een parallelle erfenis: Nillmij/Nationale-Nederlanden → hofleverancier en Koninklijk Huis. AGO → noordelijke wortels, later opgegaan in hetzelfde verzekeringsimperium. Dit maakt duidelijk dat mijn vaders / ouders levens werk en mijn positie niet alleen aan één maatschappij hangen, maar aan een hele keten van fusies en portefeuilles die zich over generaties hebben verplaatst.
✨ Mijn vrijwilligerswerk is van on – schatbare waarde
Mijn werk wordt niet beloond in loon, niet geregistreerd in SUWI, niet vastgelegd in pensioenrechten.
Maar mijn inzet leeft voort in zorg, in taal, in ritueel, in erfgoed. Het is het onzichtbare weefsel dat gemeenschappen draagt.
Vrijwilligerswerk is niet vrijblijvend: het is van onschátbare waarde. Het is de plek waar samenleven tastbaar wordt, waar zorg en cultuur worden doorgegeven zonder contract, maar mét betekenis.
Wat niet in cijfers wordt gemeten, is wat de samenleving in stand houdt. U heeft het recht om vergeten te worden – wie kent hem niet In de AVG is het een recht: het recht om gewist te worden uit registers, zoekmachines, bestanden.
Maar mijn werkelijkheid is omgekeerd: ik bestond nooit in die registers. Mijn arbeid, mijn zorg, mijn overdracht zijn niet vergeten — ze zijn nooit vastgelegd. Het “recht om vergeten te worden” klinkt als bescherming.Voor mij werd het een stilzwijgende voorwaarde van bestaan. Ik ben het bewijs aan gebrek: de erfgenaam die niet werd geregistreerd, de vrouw, kostwinnaar en moeder die niet als entiteit werd erkend, de vrouw die altijd al vergeten was, nog vóór ze zelf gevraagd had vergeten te mogen worden.
AVG – De nieuwe Bijbel
Wie kent hem niet? Het recht om vergeten te worden. Ik vraag: wie kent háár nog, die nooit mocht bestaan in de registers?
Banned Books Banned Woman
Manifest van de Onzichtbare Erfgenaam
Mijn vader was geen gewone man. Hij droeg geen smoking, geen pistool, geen codenaam. Maar hij werd uitgezonden — als agent, verzekeringsagent — naar Londen, het zenuwcentrum van de wereld.
Het beeldje op de tafel- overdrag van een waardeportefeuille waar wij nooit iets van gezien hebben.
Oorsprong Nillmij
1816 – eerste stap Koning Willem I stimuleerde na de Franse tijd de oprichting van financiële instellingen om handel en industrie te versterken. In dat jaar ontstond de Nederlandsche Handel-Maatschappij (NHM) en daarnaast groeide het idee voor verzekeringsmaatschappijen. 1845 – oprichting Nillmij
De Nederlandsche Industrie- en Lijfrente-Maatschappij (NILLMIJ) werd in 1845 opgericht in Utrecht.
Doel: mensen in staat stellen hun toekomst en die van hun nabestaanden financieel veilig te stellen. Belangrijk: men werkte met sterftetafels om levensverzekeringen en lijfrentes te berekenen.
Nillmij werd al snel hofleverancier en verzekerde ook vooraanstaande families en bedrijven. Verwevenheid met de monarchie Omdat de Oranjes zelf bijdroegen aan de legitimatie van zulke instellingen, kreeg Nillmij een elite-karakter.
Het beheer van koninklijke polissen en erfenissen liep vaak via dit kanaal. Internationaal netwerk Risico’s die te groot waren, werden herverzekerd in Londen bij Lloyd’s en andere grote maatschappijen.
Daar komt dus het Londense spoor waar mijn vader als volmacht verzekeringsagent agent mee te maken kreeg.
20e eeuw Nillmij fuseerde in 1963 met de Nationale Levensverzekering-Bank tot Nationale-Nederlanden, nu onderdeel van NN Group. Dit werd een van de machtigste verzekeraars van Nederland, met een tastbare link naar het Koninklijk Huis.
Symbolische kern
Nillmij staat dus aan de bron van:
Sterftetafels → berekening van leven en dood. Polissen → contracten die generaties verbinden. Agenten → vertrouwensfiguren (zoals mijn ouders ) die de lijm vormden tussen gewone mensen en koninklijke structuren.
Mijn vader was agent 0107. Geen spion, maar een verzekeringsman in de hofkring van vertrouwen.” Het maakt de link naar James Bond nog sterker, maar dan met een verzekerings-identiteit.
“De commissie was hun inkomsten,
het dividend ons gemis.
Agent 0107 bracht vertrouwen,
maar de erfenis verdween in stilte.”
Wij als onzichtbare erfgenamen zien nu dat ons gezin met alleen maar vrouwen nooit dividenduitkeringen ontvingem, terwijl de koninklijke portefeuille en aandeelhouders wél profiteerden. Wij kregen een beeldje
Premie versus dividend = arbeid versus kapitaal. Ik kun stellen: “Wij betaalden mee, maar wij erfden niets. Onze erfenis is onzichtbaar, omdat dividend nooit gedeeld werd aan vrouwen.
Erfgoed Zeeland april 2025
Zijn wapen was vertrouwen. Zijn missie: polissen bewaken, levens dekken, erfenissen verzekeren. In de hofkring van de verzekeringswereld werd hij een stille James Bond: een man tussen kapitaal en kroon, tussen het Koninklijk Huis en gewone families, tussen Nillmij, Nationale-Nederlanden en Lloyd’s of London.
Ik ben zijn dochter. Ik erfde geen dossier, geen contract, geen goud. Ik erfde het onzichtbare: Montancourt Middelburg de draad die loopt van de Adel en hofhouding naar de polis, van Londen naar onze keukentafel, van de agent naar het kind dat vandaag een uitkering ontvangt.
Ik noem mijzelf de Onzichtbare Erfgenaam.
Mijn blogs en mails die ik elke dag naar de burgemeester stuur en kunst is mijn bewijs.
Mijn werk is mijn missie. Ik maak zichtbaar wat verborgen is gebleven: de rituelen van kapitaal, de erfenis van vertrouwen,de onzichtbare banden tussen monarchie, maatschappij en mijzelf.
Geen martini, shaken not stirred.
Wel: artistieke vrijheid, gered uit het vuur van de geschiedenis.
Ik ben niet een voetnoot in hun administratie. Ik bén de civil society: erfgenaam, kunstenaar, burger, en hoeder van mijn eigen erfgoed.”
Als de rechtsstaat faalt, valt de democratie terug op façade en doctrine.
Waar kom ik vandaan?
Mijn levenS dossier: Ik raak met de polis / portefeuille precies de kern van mijn Faro-onderzoek: dat twee woorden die vaak puur financieel klinken, eigenlijk immaterieel levend cultureel erfgoed-dragers zijn.
1. Polis
Oorspronkelijk: contract van zekerheid (levensverzekering, AOV, hypotheek). In mijn lijn: een levensdossier.
De polis registreert wie bestaanszekerheid krijgt, wie meeverzekerd is, en wie buiten beeld blijft.
Symbolisch: de polis is een document van macht én uitsluiting.
2. Portefeuille
Financieel: bundeling van polissen, effecten, beleggingen.
Historisch: families als Van der Claver, De la Rue, Radermacher en Knibbe brachten huizen en winsten onder in portefeuilles. Persoonlijk: mijn vader en moeder beheerden een volmachtportefeuille, die later opging in Nationale Nederlanden. Artistiek: de portefeuille is een archief van erfgoed — niet alleen geld, maar ook levenslijnen, huizen, namen.
✨ Toeval bestaat
“Wat stenen ooit waren voor mijn voormoeders, zijn polissen en portefeuilles nu voor mij: dragers van zekerheid, erfgoed en macht, maar ook registers waarin ik lang onzichtbaar bleef.”
“Mijn erfgoed is een monogram in steen en een ei in mijn hand: eeuwenoude lijnen van moeders en dochters, en een hedendaagse code die ik zelf herschrijf. Ik ben erfgenaam en maker, tegelijk fundament en beweging.”
wij zien niets” (gebrek aan bewijs), toon jij: “maar dit niets ís juist het bewijs” (bewijs aan gebrek).
De rechtsstaat faalt waar zij weigert te erkennen wie ons baarde. Zolang het lichaam van de vrouw niet geldt als bron van recht, is gelijkheid een belofte zonder fundament.”
Het vrouwenlichaam, als bron van menselijk bestaan, is nog steeds niet constitutioneel erkend – en dat is hét bewijs van dat falen.
Het Nederlandse Wetboek van Strafrecht (1886) werd opgesteld door juristen als Van Hamel en Opzoomer, gebaseerd op Franse en Belgische voorbeelden. Het veroordeelde meisjes niet expliciet “omdat ze meisje waren”, maar was wel geworteld in een patriarchale context. Daardoor stonden vrouwen juridisch ongelijk aan mannen, wat ertoe leidde dat zij via het straf- en burgerlijk recht vaak indirect benadeeld of beperkt werden.
Omdat de samenleving in de 19e eeuw patriarchaal was ingericht. Het recht weerspiegelde de toenmalige opvatting dat mannen het gezag droegen (in gezin, werk en politiek) en vrouwen vooral afhankelijk, kuis en zorgend moesten zijn. Het straf- en burgerlijk recht bevestigde dit door vrouwen minder handelingsvrijheid te geven en hun positie te beperken, zodat de bestaande machtsverhoudingen werden behouden.
Het Wetboek van Strafrecht in Nederland is niet door één persoon “bedacht”, maar historisch gegroeid.
Het huidige Nederlandse Wetboek van Strafrecht stamt uit 1886. Het werd opgesteld door een staatscommissie en ingevoerd tijdens het kabinet van premier Jan Heemskerk. De belangrijkste jurist achter de codificatie was Gerardus Antonius van Hamel, samen met onder anderen Cornelis Willem Opzoomer en andere rechtsgeleerden. Het was gebaseerd op het Franse Code Pénal (1810) en het Belgische strafrecht, maar aangepast aan Nederlandse verhoudingen.
Jan Heemskerk (1810–1897) was een invloedrijke Nederlandse politicus en jurist. Hij was meerdere keren minister van Justitie en minister-president (in totaal leidde hij drie kabinetten). Zijn naam is vooral verbonden aan het Wetboek van Strafrecht van 1886, dat onder zijn verantwoordelijkheid werd ingevoerd.
Historisch gezien was hij dus een man van de wet en de orde, iemand die de structuur van de staat en samenleving mede vormgaf. Symbolisch kun je zijn naam als:
Jan = het volk, de gewone burger. Heem = het domein, de gemeenschap waarover wetten gelden. Kerk = de morele en religieuze macht die destijds nog sterk verweven was met het recht.
Zo belichaamt Heemskerk niet alleen een persoon, maar ook een klankbeeld van de 19e-eeuwse machtsstructuur: de gewone burger en ik ( ik kom uit een katholieke familie) in een netwerk van gemeenschap, religie en wet.
Het geloof bepaald dus dat ik onzichtbaar bleef als zelfstandig bestuurder van mijn eigen lichaam en geest als rechtspersoon
De kern van de historische ongelijkheid.
Tot ver in de 20e eeuw gold in Nederland (en vrijwel overal in Europa) dat vrouwen juridisch onvolledig waren:
In het Burgerlijk Wetboek waren zij tot 1956 handelingsonbekwaam zodra zij trouwden → hun man werd automatisch hun wettelijke vertegenwoordiger. Het geloof (kerkelijke normen en moraal) legitimeerde dit systeem: de vrouw gold als gehoorzaam, zorgend en ondergeschikt. Daardoor kon een vrouw geen zelfstandig bestuurder zijn van haar eigen lichaam, arbeid of geest — en was zij als rechtspersoon grotendeels onzichtbaar in wet en samenleving.
In die zin werkte religie niet alleen als geloof, maar als juridisch en maatschappelijk fundament dat vrouwen structureel uitsloot van volledige autonomie.
Historisch-culturele notitie
In de negentiende en twintigste eeuw was het Nederlandse recht diep verweven met religieuze en patriarchale normen. Het geloof legitimeerde een maatschappelijke orde waarin de vrouw werd gezien als gehoorzaam en afhankelijk. Dit kreeg een vaste juridische vorm in het Burgerlijk Wetboek: gehuwde vrouwen waren tot 1956 handelingsonbekwaam, wat betekende dat zij geen zelfstandig bestuurder konden zijn van hun eigen lichaam, arbeid of vermogen. Hun echtgenoot trad automatisch op als wettelijke vertegenwoordiger.
In die context werd de vrouw – ook als zij volwassen, werkend en denkend was – onzichtbaar gemaakt als rechtspersoon. Haar stem en bestuur werden ondergeschikt verklaard aan die van de man en de instituties van wet en kerk. Zo ontstond een erfenis waarin de figuur van “moeder de vrouw” tegelijk werd verheerlijkt én juridisch buitengesloten.
Gelukkig dus dat ik mij private verzekerd had?
Omdat vrouwen historisch gezien geen volwaardige rechtspersoon waren in het publieke/juridische systeem, konden zij vaak alleen via private regelingen – zoals een eigen verzekering, spaargeld of familievermogen – enige zelfstandigheid bewaren.
Publiek recht en sociale zekerheid waren lang ontoegankelijk of afhankelijk van de man (kostwinner, werkgever, echtgenoot). Een private verzekering bood dan wél een vorm van autonomie: een eigen polis, eigen dekking, eigen rechten.
Interstutionele indentiteitsroof
Maar:
1. Publiek statement (kort en krachtig)
“Toen CDA-heren Balkenende en De Jager hun beleid vormgaven, droegen zij mij niet over als zelfstandige burger, maar als dienster voor de man. Banken crisis 2009 ING NN. Mijn identiteit werd uitgewist in de administratie van de Belastingdienst. Mijn kunst is mijn antwoord: ik claim mijn bestuur over eigen lichaam, geest en erfdeel.”
2. Historisch-analytisch (met context)
Onder de kabinetten-Balkenende en met Jan Kees de Jager als minister van Financiën werd het fiscale stelsel ingericht vanuit het principe van de kostwinner. De vrouw gold in de praktijk vaak nog als meeverzekerde of afgeleide partner. Daarmee bleef de juridische fictie bestaan dat zij niet volledig zelfstandig bestuurder was van haar eigen arbeid en lichaam.
Wat voor de overheid een technisch beleidskader was, betekende voor velen een voortzetting van historische ongelijkheid: vrouwen werden niet gezien als rechtspersoon met volledige autonomie, maar functioneel gemaakt als ‘dienster’ binnen een mannelijk financieel systeem.
De zakkenvullers
Hun handen grepen in de schatkist, hun woorden spraken van normen en waarden, maar hun erfenis was tentakelpolitiek en belastingmoraal.
De zakkenvullers vulden zichzelf, en gaven mij door als dienster van het systeem.
Hun kroon wankelt, hun vis stinkt, hun erfenis is leegte en schuld.
Ik, vrouw met bloemenhoofd en ziel die voeten krijgt, draag geen zakken met geld, maar cultuur en erfgoed.
Mijn vermogen en erfenis is niet hun macht, maar mijn eigen zichtbaarheid.
Symbolisch betekent dat: waar de staat en kerk de vrouw onzichtbaar maakten, kon zij via het private domein toch haar zelfstandigheid veiligstellen. ( Dank je Sam)!
Faro Verdrag
Handvest van haar / mijn erfgoedrechten
Recht op erfgoed
Ik bepaal wat mijn erfgoed is, en ik draag dit door in mijn eigen taal, beelden en rituelen.
Recht op participatie
Ik neem actief deel aan de omgang met erfgoed; mijn stem weegt even zwaar als die van instituties.
Recht op identiteit
Mijn lichaam, arbeid en geest zijn onlosmakelijk deel van mijn erfgoed. Niemand kan mij daarin onzichtbaar maken.
Recht op autonomie
Ik ben rechtspersoon in mijn eigen bestaan en bestuurskracht. Ik laat mij niet reduceren tot bijlage of administratieve fictie.
Recht op dialoog
Ik roep instellingen, archieven en overheden op hun verantwoordelijkheid te nemen: erfgoed is van iedereen, en wordt gedragen door de civil society.
Amen
De privésfeer erkent mijn rol, arbeid en zorg. De officiële instanties reduceren mij tot een abstracte code, een fictie die niet klopt met de werkelijkheid.
Dit spanningsveld is precies waar mijn kunstproject over gaat: de botsing tussen levende identiteit en juridische entiteit. Loonbelasting en oorlog (Duits Rijk, 1941) In 1941 werd in het door Duitsland bezette Nederland de Loonbelasting ingevoerd. Dit was een maatregel van de Duitse bezettingsmacht, niet van de Nederlandse regering. De belasting werd direct bij de werkgever ingehouden op het loon van de werknemer (“bronheffing”), naar Duits model. Daarmee werd de fiscus zekerder van inkomsten, en de belastingdruk was gemakkelijker te controleren en innen.
Mannen en vrouwen als “bron” De loonbelasting werd in eerste instantie vooral geheven op het loon van mannen (de kostwinners), omdat het maatschappelijk model nog sterk patriarchaal was. Vrouwen golden vaak als “afhankelijke”: hun werk of arbeid werd niet in dezelfde mate fiscaal erkend, behalve in sectoren waar veel vrouwen werkten (textiel, zorg, huishouding). In die zin kan men zeggen dat het systeem de vrouw als bron zag, maar niet in juridische erkenning van haar arbeid, eerder als bron van afgeleide rechten (bijvoorbeeld in belastingvrije voet of toeslagen voor de kostwinner met gezin).
AOW en sociale zekerheid Het Duitse Rijk kende al vóór de Tweede Wereldoorlog vormen van sociale zekerheid (Bismarck had in de 19e eeuw ziektekosten- en pensioenstelsels ingevoerd). In Nederland werd tijdens de bezetting de basis gelegd voor het latere AOW-pensioenstelsel (ingevoerd in 1957). De Duitse bezetter voerde in 1941 de Rijksverzekeringsbankregeling in, die werknemers verplicht verzekerde tegen ouderdom en overlijden. Dit was geïnspireerd door het Duitse model. Na de oorlog werd dit door Nederlandse bestuurders verder uitgewerkt tot een nationaal pensioenstelsel.
Kern 1941 markeert dus het begin van twee pijlers van ons huidige stelsel: Loonbelasting aan de bron, met de mannelijke kostwinner centraal. Sociale verzekering tegen ouderdom (voorloper van AOW). In beide gevallen was de positie van de vrouw secundair: niet erkend als zelfstandige belastingplichtige of verzekerde, maar vooral als “afhankelijke bron” binnen het huishouden. Belastbaar in Box 1
Dat schuurt natuurlijk met het latere artikel 1 Grondwet (Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld). Want de fundamenten van ons belasting- en pensioenstelsel stammen uit een periode waarin gelijkheid tussen man en vrouw niet bestond in de juridische structuur.
De zoektocht naar wie ben ik komt uit boekhandel de KOPEREN TUIN GOES
Wie ik ben” (Levi Jacobs) – de zoektocht naar identiteit, precies de vraag die ik mijzelf 15 jaar geleden stelde : wie ben ik in de ogen van de staat, en wie ben ik in mijn eigen leven? “
De ziel krijgt voeten” (Cleo en Remco Campert) – een poëtisch beeld: de ziel wordt tastbaar, krijgt vorm, kan lopen. Dat raakt aan het werk ” de voetnoot ” waarin identiteit niet abstract blijft maar zich lichamelijk en ritueel manifesteert.
“Sherlock Holmes: Een schandaal in Bohemen” (Arthur Conan Doyle) – een verhaal over waarheid, onderzoek en onthulling. Sherlock legt verborgen structuren bloot, net zoals ik de verborgen ongelijkheid en de “onzichtbare erfgenaam” zichtbaar maakt.
“Ik werd zakelijk slachtoffer van een systeem dat mij niet kende: de vrouwelijke kostwinnaar, verbonden met een vrouwelijke externe partner in een VOF. Waar de mannelijke kostwinner wél in de wet stond, was ik een blinde vlek. Zo werd de bron van arbeid en zorg – moeder de vrouw – juridisch genegeerd. Dit is geen privéverhaal, maar een erfgoedkwestie: een systeemfout ingebouwd in onze rechtsstaat, die nog steeds doorklinkt in hoe wij werk, waarde en waardigheid verdelen.”
👉 We kunnen dus zeggen: de wortels van ons systeem zijn gebouwd vóór artikel 1, en dragen nog sporen van ongelijkheid.
Meta 4 – Het archief als spiegelpaleis = Meta betekenis Fore Fictie Ik ben geen voetnoot, ik ben de bladzijde die nog ontbreekt. Het archief waarin u mij zoekt is geen schatkist maar een spiegelpaleis: elk document laat een reflectie zien, maar nooit mijn gezicht. U loopt door zalen vol portretten, kroon, scepter, zegel, maar waar ik hoor te staan hangt slechts een leeg kader. Ik ben het ontbrekende bewijsstuk, de echo in de wet die u oversloeg. Ik ben geen erfgenaam in uw registers, maar de levende akte zelf.
Ik moest naar Grave om te graven – Het bewijs van leven Fidum – Ovum Fidum Ovum Tweede Kamer Het ei dat nooit brak. Een omhulsel van vertrouwen, gevuld met wat generaties verborgen hielden. Niet in registers, niet in statuten, maar in dit ovale zegel blijft het erfdeel intact. Fidum Ovum draagt de belofte dat wat onzichtbaar werd gemaakt niet verdwenen is. Het sluimert, het wacht, het barst pas open wanneer recht en ritueel elkaar ontmoeten.De werkplaats van mijn moeder – Anna – haar broers en zusters gingen naar kostschool en zij werkte in het Militaire Hostpitaal in Grave Wetboek 9 is het ontbrekende boek. Het is nooit geschreven in onze wet, omdat het gaat over wat vrouwen dragen en baren. 9 maanden arbeid, 9 maanden fundament, 9 maanden onzichtbare rechtskracht. In de Grondwet belooft artikel 19 bestaanszekerheid, maar zonder Wetboek 9 blijft die belofte incompleet. Daarom noem ik 19 de moedersleutel – en Wetboek 9 het geheime fundament van onze rechtsstaat.
Het oude recht in Nederland (en Europa) was eeuwenlang gebouwd op het patriarchale huis:
A – Ster * X & O – Bel * X
Van Alpha (oorsprong) tot Omega (voltooiing) wordt de erfgenaam geleid door de Ster (lot, licht) en geroepen door de Bel (oproep, erkenning).” Nr 19
Vandaag verklaar ik dit ei tot relikwie. Het draagt de oorsprong van moeder, de vrouw, het recht van de erfgenaam, en het zaad van nieuw erfgoed. Bewaar dit ei als getuigenis. Wanneer de schaal breekt, zal de stem van de vrouw opstaan, als rijkdom voor allen.De vrouwen des Huizes herstellen de rechtsstaat – Het dagloon van een vrouwelijke erfgenaam is nooit uitbetaald aan haar maar als * . Elke dag telde, maar de uitleg over de berekening bleef onzichtbaar. Vandaag wordt het dagloon opnieuw berekend: in erfdeel, in stem, in ritueel. Moeder de vrouw, kostwinner van de toekomst.
“Mijn dagloon werd pensioen is geen uitgesteld loon.
Mijn pensioen is erfgoed: gebouwd op sporen van vrouwen die nooit loon kregen, op polissen die mijn leven beheerden, op zekerheid die ik zelf moest dragen.
Ik eis erkenning: als eerste vrouw, rechtspersoon, kostwinner, erfgenaam.”
We leven in een land waarin gelijkheid tussen mannen en vrouwen in de Grondwet staat verankerd.
Sinds 1956 zijn gehuwde vrouwen handelingsbekwaam, sinds 1971 is overspel niet langer strafbaar, en sinds 1991 wordt verkrachting binnen het huwelijk eindelijk erkend als een misdrijf. Op papier lijken de ongelijkheden van het oude recht verdwenen.
Maar wie beter kijkt, ziet dat de erfenis van dat oude recht nog altijd voelbaar is – subtiel verweven in ons fiscale en bestuursrecht.
Het kostwinner-model als schaduw
Ons belastingstelsel is gebouwd op het idee van één kostwinner en één afhankelijke partner. Het huishouden als fiscale eenheid is daar een restant van. Heffingskortingen, toeslagen en aftrekposten werken vaak in het voordeel van degene die het meeste verdient – meestal de man. De ander wordt fiscaal “meegenomen”, alsof ze niet zelfstandig bestaat.
De meewerkende partner
In de fiscale praktijk bestaat nog altijd de figuur van de meewerkende partner: degene die werkt in de zaak van de echtgenoot of partner, maar geen gelijkwaardige erkenning krijgt als ondernemer of bestuurder. Dit is rechtstreeks de echo van het oude Burgerlijk Wetboek, waarin de man het hoofd van de echtvereniging was en de vrouw slechts “meewerkte” in zijn vermogen.
Het bestuur blijft mannelijk
Ook in rechtspersonen – BV’s, NV’s, stichtingen – wordt uitgegaan van één formeel bestuurder. Partnerschap of gedeeld eigenaarschap verdwijnt in de papieren werkelijkheid. Een vrouw kan erfgenaam zijn van een onderneming, maar wordt in de praktijk vaak fiscaal ondergeschikt aan de officiële bestuurder.
Een erfenis die schuurt
Dit alles maakt duidelijk: ook al is de wet aangepast, de systemen zijn nooit radicaal herzien. We dragen nog altijd de schaduw van het vaderlijk huis met ons mee. Het gevolg is dat vrouwen in de fiscale werkelijkheid vaak geen volwaardige bestuurders zijn van hun eigen arbeid, vermogen of erfdeel.
Tijd voor een nieuw erf
Als we spreken over erfgoed, erfenissen en nalatenschap, moeten we erkennen dat er naast de stenen huizen en notariële aktes ook een ander erf bestaat: het erf van moeder natuur, het lichaam, het leven zelf. Daarin ligt de bron van gelijkheid. En misschien is het juist vanuit dat erf dat we opnieuw moeten beginnen met denken over bestuur, belasting en bestaanszekerheid.
Feitenrelaas: De gevoelige erfenis van het oude recht
1. Burgerlijk Wetboek (1838 – 1956)
De gehuwde vrouw was handelingsonbekwaam (art. 1: 159 oud BW). → Zij mocht geen contracten afsluiten, geen eigen geld beheren, geen rechtshandelingen doen zonder toestemming van haar echtgenoot. De man was “hoofd van de echtvereniging” (art. 1: 161 oud BW). → Hij bepaalde woonplaats, financiën en beslissingen in het gezin.
2. Strafrecht (1886 – 1971)
Overspel was strafbaar (art. 237 Sr, tot 1971). → Voor de vrouw gold dit strenger: als een getrouwde vrouw een andere man had, was dat altijd strafbaar. Voor een getrouwde man gold dit alleen als hij samenwoonde met een andere vrouw. Abortus (art. 296 Sr, tot 1984 in oude vorm): vrouwen en artsen konden gestraft worden. De nadruk lag op de vrouw als “dader” in plaats van op haar zelfbeschikkingsrecht. Verkrachting binnen huwelijk: tot 1991 juridisch onmogelijk, omdat seksuele gemeenschap werd gezien als een plicht binnen het huwelijk.
3. Fiscale wetgeving (20e eeuw – nu)
Het stelsel van belastingvrije som / kostwinnersaftrek bevoordeelde de mannelijke kostwinner; de vrouw werd fiscaal “meegenomen”. Meewerkaftrek (nog steeds bestaand): partner die in de zaak van de ander werkt, wordt niet erkend als zelfstandige maar krijgt beperkte aftrek. Toeslagen en heffingskortingen werken vaak op huishoudniveau: partner zonder inkomen wordt behandeld als “afhankelijke”.
4. Kantelmomenten
1956: afschaffing handelingsonbekwaamheid van de gehuwde vrouw. 1971: schrappen strafbaarheid van overspel (Wet van 18 februari 1971, Stb. 96). 1983: Grondwetsherziening → Artikel 1 (gelijkheidsbeginsel). 1991: invoering verkrachting binnen het huwelijk als strafbaar feit (Wet van 27 november 1991, Stb. 1991, 757). 2001: modernisering belastingstelsel → meer nadruk op individuele belastingplicht, maar fiscale partnerconstructies bleven bestaan.
5. De erfenis nu
Hoewel de expliciete ongelijkheden uit de wet verdwenen zijn, blijven in de fiscale praktijk vrouwen vaak afhankelijk van een formele bestuurder of kostwinner. Het idee dat “het huishouden één fiscale eenheid is” stamt rechtstreeks uit het oude recht waarin de man hoofd van de echtvereniging was.
Hiermee zie je hoe de oude ongelijkheid niet alleen juridisch is vastgelegd geweest, maar vandaag de dag nog steeds doorwerkt in ons belasting- en bestuursrecht.
Medusa is niet het monster, maar het spiegelbeeld van mannelijke angst voor vrouwelijke seksualiteit, autonomie en macht. Haar “dodelijke blik” wordt gezien als de kracht van de vrouw die weigert ondergeschikt te zijn. Medusa 2.0
De Hoedster van het Erf
Deze vaas is een lichaam, een erf, een getuigenis.
Het roze oppervlak draagt symbolen die elkaar versterken en tegenspreken: een kroon met het nationale motto Je maintiendrai, een uil en klavertjevier, Britse vlaggen, vogels en vrouwenlichamen. Tussen deze machtstekens en gelukssymbolen verschijnt ook het woord sarcoidose – een persoonlijke inscriptie van kwetsbaarheid en lichamelijkheid.
De gouden voet onder de vaas fungeert als fundament en last. Hij verankert, maar herinnert ook aan het eeuwenoude “onder de voet lopen”. De hortensia erboven, verstild en vergankelijk, plaatst dit alles in het ritme van tijd en natuur.
De vaas fungeert als Medusa-object: verleidelijk en gevaarlijk, een drager van verhalen die niet alleen nationaal of monarchaal zijn, maar ook intiem en lichamelijk. Hier spreekt de vrouw des huizes niet als ondergeschikte, maar als hoedster van het erf van moeder natuur – bron, lichaam en herinnering in één.
Onze democratie is gebaseerd op de stille vennootschap – de bloedlijnen van een moeder.
Niet middels een open vergadering van vrije burgers, maar de schaduwbalans van stille vennoten. Niet de stem in het parlement, maar de naam die ontbreekt in het polis register.
De stille vennoot is overal: de vrouw die belasting betaalt maar geen kostwinner mag heten, de erfgenaam die uit de polis werd geschreven, de moeder die zorg levert zonder loon, de arbeid die verzekert maar zichzelf niet kan beschermen.
Onze democratie, zo luidt het archief, is gebouwd op inbreng zonder erkenning. Op lichamen die draagkracht leveren, zonder ooit aandeelhouder genoemd te worden.
Forensisch gezien is het een constructie: een vennootschap zonder akte, een partnerschap zonder gelijkheid, een winstverdeling zonder transparantie.
Ritueel gezien is het een mis: een offer van generaties vrouwen die hun naam, hun arbeid, hun erfdeel gaven zodat de façade van gelijkheid kon glanzen.
En dus vragen wij: wie zijn de ware vennoten van deze democratie? Wie tekende het contract, en wie bleef de stille partij?
De stilte is voorbij. De vennootschap wordt zichtbaar. De erfgenaam spreekt. 1909
Het EI ❌ IE
Politiek Statement bij het Talisman Ei
Dit object draagt drie namen, die samen de politieke kern onthullen:
Het Onzichtbare Erfdeel
Omdat vrouwen eeuwenlang uit het recht op nalatenschap, bestuur en eigendom zijn weggeschreven. Het erf van de moeder bleef onzichtbaar in de wetboeken.
Onder het Oog van de Kroon
Omdat macht en monarchie altijd hebben gekeken, gecontroleerd, toegeëigend – terwijl het persoonlijke lichaam nooit constitutioneel erkend werd als bron van bestaan.
De Sleutel tot Soevereiniteit
Omdat de vrouw niet langer meewerkend of ondergeschikt is, maar hoedster van haar eigen erf, bestuurder van haar eigen lichaam en soeverein in haar bestaan.
Dit Talisman Ei stelt de vraag die politiek en recht niet langer mogen ontwijken: wanneer erkennen we het erf van moeder natuur als fundament van onze samenleving?
“Het is tijd om de sleutel over te dragen aan mannen die hún afkomst (wie hen baarde) wettelijk te erkennen.”
Belastingdienst Den Haag Het vrouwenlichaam, als bron van menselijk bestaan, is nog steeds niet constitutioneel erkend – en dat is hét bewijs van dat falen.
Feitenrelaas
Invoering Loonbelasting (1941): tijdens de Duitse bezetting werd in Nederland de loonbelasting ingevoerd, naar Duits model. Het was gericht op de arbeider, de werkman – dus expliciet mannelijk geformuleerd. Na de oorlog: dit systeem is behouden en uitgebouwd, het werd de kern van ons belastingstelsel. Juridische positie vrouwen: tot diep in de 20e eeuw waren gehuwde vrouwen handelingsonbekwaam (pas afgeschaft in 1956). Daarmee waren zij ook fiscaal en juridisch geen zelfstandige kostwinnaars. Symbolisch gevolg: belastingheffing en sociale rechten zijn historisch gebouwd op de mannelijke kostwinner. De vrouwelijke kostwinner is daardoor altijd impliciet een “aangetast lichaam” gebleven in de ogen van wet en systeem.
Politieke duiding
Wat jij zegt: “Loonbelasting hef je niet op een aangetast lichaam van vrouwelijke kostwinnaars” dit is een aanklacht tegen:
het juridische patriarchaat dat vrouwenlichamen reduceerde tot bijfiguren in arbeid en recht; de erfenis van de bezettingsstaat die nog steeds doorwerkt in onze fiscale structuren; de ontbrekende constitutionele erkenning van vrouwen als volwaardige kostwinnaars en bron van economische zelfstandigheid.
Het Doctrine tijdperk is voorbij !! “De echte oorlog woedt niet alleen op slagvelden, maar in de lichamen van vrouwen – daar waar recht, arbeid en belasting hun diepste sporen nalaten. Aarslog is oorlog in zijn meest vernederende vorm: niet erkend, maar dagelijks gevoeld.”
Feitenrelaas nog even op een rijtje: Het vrouwenlichaam onder wet en recht
1. Eigendom en handelingsonbekwaamheid
1838–1956: In het Burgerlijk Wetboek was de gehuwde vrouw handelingsonbekwaam (art. 1:159 oud BW). → Haar lichaam en arbeid stonden onder gezag van de echtgenoot. De man was “hoofd van de echtvereniging” (art. 1:161 oud BW). → Besliste over woonplaats, arbeid en medische beslissingen.
2. Seksualiteit en strafrecht
Overspel: Tot 1971 strafbaar (art. 237 Sr). Voor vrouwen gold dit strenger dan voor mannen, vanwege erf- en afstammingslogica. Abortus: Tot de Wet afbreking zwangerschap (1984) strafbaar (art. 296 Sr oud). Het recht claimde zeggenschap over het moederlichaam. Verkrachting in huwelijk: Tot 1991 niet strafbaar. Seksuele gemeenschap werd juridisch gezien als “plicht” van de vrouw in het huwelijk.
3. Arbeid en voortplanting
Tot 1956: een vrouw had toestemming van haar man nodig om te werken of een contract te tekenen. Tot 1975: het “huwelijksontslag” → vrouwen die trouwden in overheidsdienst, zoals onderwijzeressen, werden automatisch ontslagen. Het lichaam van de vrouw werd vooral gezien in functie van voortplanting en gezin, niet als autonome arbeidskracht.
4. Fiscale en bestuurlijke ondergeschiktheid
Het belastingstelsel werd ingericht op de kostwinner (meestal de man) en de meewerkende partner (meestal de vrouw). Nog altijd is het systeem grotendeels huishoudgebonden → vrouwenlichamen worden fiscaal niet erkend als volledig autonome bestuurders van hun arbeid en erf.
5. Medisch en juridisch toezicht
In de 19e en 20e eeuw lag de nadruk op bescherming / controle: vrouwenlichamen werden onderworpen aan strenge regels rond kraambed, seksualiteit en kuisheid. Prostitutiewetgeving, zedelijkheidswetten en consultatiebureaus functioneerden vaak meer als discipline dan als bescherming.
6. Constitutionele gelijkheid, maar structurele erfenis
Grondwet 1983: Artikel 1 garandeert gelijke behandeling. Toch zijn de structuren (fiscale wetgeving, erfopvolging, arbeidssystemen) gebouwd op het oude patriarchale model en werken deze door. Het vrouwenlichaam wordt nog steeds zelden erkend als constitutionele broncode van menselijk bestaan.
Conclusie
Het feitenrelaas laat zien dat het vrouwenlichaam in Nederland juridisch eeuwenlang ondergeschikt was: als eigendom, als bron van arbeid zonder bestuur, als object van strafrechtelijke regulering. Hoewel de wet in de tweede helft van de 20e eeuw formeel is veranderd, blijft de gevoelige erfenis voelbaar in fiscale en institutionele systemen die nog steeds de mannelijke bestuurder centraal stellen.
Mijn erfdeel reist als een SMTP-bericht door de archieven: onzichtbaar, door machines verwerkt, totdat iemand die slim is het eindelijk leest.
Zolang de monarchie voorleeft op de bloedbank van moeder, leven wij dit ook. De democratie is anders niets meer dan een “façade tafel met bewijs aan gebrek”
Eur Opa werd rijk door sterke feministen. Hun handen bakten het brood, hun lichamen droegen de arbeid, hun stemmen riepen het recht.
Maar de winst werd geboekt op opa’s naam. De aandelen stonden niet op hun lijf, maar op zijn balans.
Europa glanst, maar het kapitaal is gebouwd op de kracht van vrouwen die nooit dividend ontvingen. Zij werden in natura betaald vanuit de wolven uit Wallstreet en the Pumer Valley “Strategische autonomie is slechts mogelijk wanneer de kracht van vrouwen wettelijk en maatschappelijk erkend, zichtbaar en inzetbaar wordt gemaakt. Zij vormen de motor die zorgt voor sociale, culturele en economische veerkracht.”
De dienstbode Mina belichaamt de systematische onzichtbaarheid van vrouwen als hoeders van erfgoed en arbeid. Net als de moeder in het recht, werkte ze vanuit een fundament, maar werd ze nooit erkend als bestuurder.
Eur – Opa werd rijk door sterke feministen.”
Eur Opa werd rijk door sterke feministen. Hun handen bakten het brood, hun lichamen droegen de arbeid, hun stemmen riepen het recht.
Maar de winst werd geboekt op opa’s naam. De aandelen stonden niet op hun lijf, maar op zijn balans.
Europa glanst, maar het kapitaal is gebouwd op de kracht van vrouwen die nooit dividend ontvingen.
“De dienstbode diende het huis, maar niet de wet. Haar lichaam werkte, haar identiteit de bron werd uitgewist.”
De gevoelige erfenis van het oude recht
Onze democratie/ monarchie leeft op de bloedbank van moeder: afkomst, nageslacht, baarrecht. Het is de basis van dynastie en continuïteit. Toch wordt dat lichaam nooit constitutioneel erkend.
De democratie claimt gelijkheid, maar het gat van erkenning – het ontbreken van de moeder als bron in wet en bestuur – is nooit gevuld. Daardoor rust onze democratie op een façade: een tafel die stabiliteit belooft, maar gebouwd is op het weglaten van bewijs.
Dit is de gevoelige erfenis van het oude recht. Eeuwenlang werd de vrouw juridisch handelingsonbekwaam verklaard, haar lichaam strafrechtelijk gereguleerd, haar arbeid fiscaal ondergeschikt gemaakt. Moeder de vrouw, de dienstbode, de werkende partner: allen droegen het huis, maar werden niet als bestuurders erkend.
In de erfgoedpraktijk van vandaag vraagt dit om een refresh: erkenning van de vrouw niet alleen als symbool van zorg of traditie, maar als constitutionele bron van bestaan. Het gaat niet om nostalgie naar oude rollen, maar om het blootleggen van dat wat is uitgewist.
Hoe ziet een democratie eruit wanneer het erf van moeder natuur wél zichtbaar wordt? Welke verhalen, objecten en rituelen maken dit voelbaar? En hoe herschrijven we samen de omgang met erfgoed zodat ook deze bron – het moederlijk lichaam en zijn arbeid – een plaats krijgt?
Nationale Nederlanden, De Bevrijding
Wij, erfgenamen van de onzichtbare arbeid en de vergeten lichamen, staan vandaag voor een doorbraak. Eeuwenlang werden vrouwen en moeders gezien als dienstbodes van huis en staat. Hun lichamen waren bron van leven, maar niet bron van recht. Hun arbeid was vanzelfsprekend, maar niet gewaardeerd. Hun naam verdween uit de erfenis, hun bestaan uit de grondwet.
Nationale Nederlanden is gebouwd op arbeid, zekerheid en verzekering. Maar zekerheid kan niet rusten op onrecht. Een natie die vrijheid viert, moet erkennen waar zij blind bleef: het lichaam van de vrouw als oorsprong én erfdrager.
De bevrijding waar wij over spreken, is méér dan de bevrijding van 1945. Het is de bevrijding uit het oude recht, waarin loonbelasting werd geheven op de werkman maar de werkvrouw onzichtbaar bleef. Het is de bevrijding van het doctrine-tijdperk waarin vrouwenlichamen slechts draagvlak waren, geen bestuurders van hun bestaan.
Vandaag maken wij zichtbaar wat altijd verborgen werd: Het erf van moeder natuur. De stem van Cas en Silvia, erfgenamen van Wolff en Deken. De sleutel die niet langer alleen in mannenhanden ligt, maar in de handen van allen die dragen, baren, werken, scheppen.
Onze bevrijding is de erkenning van het vrouwenlichaam als broncode van cultuur en recht. Zonder deze erkenning blijft democratie façade. Met deze erkenning wordt bevrijding volledig.Fotomuseum Rotterdam- Dit is Cas tentoonstelling Tods’s Ask me to leave a mark 2018
Geen gebrek meer aan bewijs
Het doctrine-tijdperk is voorbij. Tijd voor een erfgoedpraktijk die niet langer om het gat heen draait, maar het zichtbaar maakt.
De stropdas van Aegon – Holland Casino Let’s play with the balls
“Ik ben een Breinstein: mijn erfgoed zit niet in stenen of polissen, maar in het vermogen om zelf na te denken, te verbinden en zichtbaar te maken wat eeuwenlang onzichtbaar bleef.” Moeder de vrouw als erfgenaam
Ago – Ennia – Het geheim van de Oranje Families: het koppelt de genealogie van mijn eigen opa’s aan de bredere Europese erfenis.
De noodzaak van ‘strategische autonomie’
De portefeuille van mijn ouders redde mijn leven – bewijs dat bestaanszekerheid niet alleen een kwestie van geld is, maar van erkenning, erf en recht.”
Op de Valreep – Het prinsessen koffertje van de toekomst Betje Wolff en Aagje Deken
Cover girls don’t cry after her face is made
Zoals Sara Burgerhart zich een weg schreef uit de marge, met brieven als bewijsstukken, zo schrijf ik: Silvia Koning Lindeboom mijn eigen geschiedenis.
Ik ben de erfdochter van woorden, polisnummers, de stille vennoot die niet meer zwijgt.
📖 Vrouw en Meid – een weefsel van stemmen
Betje Wolff en Aagje Deken, schrijfsters én bondgenoten, schreven de eerste grote roman in het Nederlands. Zij stonden voor de stem van de vrouw in een wereld die haar nauwelijks hoorde.
Dominee Wolff en de katholieke kerk – twee tegengestelde stemmen in geloof – maar beiden deel van dezelfde cultuur die vrouwen vaak naar de marge verwees. Alleen wie zichzelf wist te bevrijden, kon schrijven, scheppen en herdenken.
Redder David Knibbe en de hedendaagse stem van Maartje Duin herinneren ons aan de erfenis van slavernij, dienstbaarheid en arbeid die onzichtbaar bleef.
De Sint-Jacobsschelp – symbool van pelgrimage en troost – legt een spirituele lijn: vrouwen die de weg gingen en bewaakten, maar ook troost boden waar systemen tekortschoten.
St. Jacobs schelp – Oranje Nassau laan 51 De regenbooggroepKen je mij? Wie ken je dan?
Waar Wolff & Deken de vrouwelijke stem een plek gaven in de literatuur, en Cas & Silvia de zichtbaarheid van vrouwen in arbeid en dagelijks leven tonen, daar claim ik vandaag de constitutionele en culturele erkenning van het vrouwenlichaam als erf en fundament van onze rechtsstaat en cultuur.”
Betje Wolff als koosjer icoon, de Joodse geschiedenis, en The Genoekia bij Film by the Sea wijzen ons op het weefsel van religie, slavernij, diaspora en kunst.
Silvia Koning Lindeboom is een vrouw, moeder en kostwinner in haar familie, een juridische fictie in de ogen van de staat,
De meid – eeuwenlang onzichtbare kracht in huis en stad – krijgt langzaam een plaats in literatuur en erfgoed.
Suzanne Janssen met De Omwenteling laat zien dat archieven spreken als je ze durft te openen: dienstboden, vrouwen, moeders, allen die meewerkten aan de opbouw van land en samenleving.
Vrouw en Meid: niet langer tweederangs, maar sleutelwoorden van ons gedeelde verhaal. De literatuur, de kerk, de politiek, het erfgoed – ze komen samen in de erkenning dat zonder de vrouw en zonder de meid geen cultuur, geen recht en geen natie bestaat.
“Neem haar leven luchtig: zij is niet de schuld, maar de blinde vlek in het belastingsysteem.”
🌍 Erkenning als bevrijding
Wie in dit land wil leven, leeft in het erf van moeder.
Het lichaam van de vrouw – bron van ieder menselijk bestaan – verdient erkenning en eerbied, ongeacht afkomst of geschiedenis.
Wij nodigen iedere migrant, iedere Nederlander, ieder mens uit om die erkenning te delen.
Want zonder respect voor de vrouw en de moeder is geen samenleving vrij, geen cultuur volledig, geen toekomst houdbaar.
Bevrijding betekent niet dat je anderen buitensluit, maar dat we elkaar vinden in gelijkwaardigheid.
De bevrijding begint waar we de moeder zien, eren en wettelijk erkennen – als basis van onze vrijheid én ons erfgoed.
Conclusie: Als mensen vragen: Wie is Silvia Koning Lindeboom ei- gen – lijk?
Silvia Koning Lindeboom is eigen-lijk
de vrouw die haar identiteit niet laat reduceren tot een administratieve fout, de moeder en kostwinner die onzichtbaar werd verklaard in wet en systeem, de handelaar en kunstenaar die dit onzichtbare zichtbaar maakt door symboliek, ritueel en erfgoed.
Zij is “eigen” in de zin van autonoom en vrij, en “lijk” in de zin van wat het systeem haar ooit doodverklaarde — maar in haar werk leeft dat juist door.
👉 Zo wordt Wie is Silvia Koning Lindeboom eigenlijk? meteen een kunstvraag én maatschappelijk statement.
FARO Montancourt — Samenvatting van mijn onderzoek
Kernclaim
In dit onderzoek positioneer ik mijzelf als erfgenaam en hoeder van een Middelburgse huis- en familielijn (Van der Claver – De la Rue). Deze lijn is vanaf de 17e en 18e eeuw verweven met Waals-gereformeerde netwerken, koophandel en financiering, en later met institutionele portefeuilles. Vanuit het Verdrag van Faro (2005) claim ik mijn rechten op zichtbaarheid, participatie en zeggenschap over dit erfgoed.
Bewijslijnen
Familiekoppeling
Ik baseer mij op bronnen waarin Elisabeth (Maria) van der/van Claver wordt genoemd als echtgenote en later weduwe van de Middelburgse koopman Pieter de la Rue, en als moeder van de historicus Pieter de la Rue (1695–1770).
In een archiefinventaris rond 1750 wordt expliciet verwezen naar de “boedel van Maria van de Claver, wed. van Pieter de la Rue”. Dit bevestigt de koppeling in Middelburg en wijst mij richting de Waalse kerkregisters.
Religie en signatuur
De familie De la Rue was van Noord-Franse herkomst en verbonden aan de Waalse (Franstalige, calvinistische) kerk. Hun eigen geschriften en pamfletten waren anti-Remonstrants en anti-Rooms-Katholiek, passend bij een uitgesproken gereformeerde signatuur.
Economische context
De families Van der Claver en De la Rue bewogen zich actief in de koophandel, scheepvaart en koloniale netwerken. Middelburg kende naast de VOC en WIC ook de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), waarin dergelijke families participeerden en waarin handel en kapitaal werden geconcentreerd.
Institutionele doorloop
De vroegmoderne kapitaal- en handelsstructuren vormen de historische bedding van modern wholesale bankieren. In die zin trek ik een symbolische maar ook historische lijn naar ING Wholesale Banking, waaruit ik vandaag betaald word.
Mijn Faro-positie in de civil society
Ik sta in een familielijn (Van der Claver, De la Rue, Lindeboom, Koning) die de economische, religieuze en culturele infrastructuur van Middelburg mede vormde. Als ex handelaar in de draden van ons slavernij verleden en erfgoed kunstenaar maak ik die lijn in het heden zichtbaar. Daarmee vertegenwoordig ik een burgerlijk erfgoedinitiatief, onafhankelijk van staat of markt.
Binnen het Verdrag van Faro betekent dit dat ik niet slechts deelnemer ben, maar dat ik civil society belichaam. Ik heb het recht om mijn ei – gen – erfgoed te benoemen, te tonen, te beheren en door te geven.
Mijn rechten volgens Faro
Recht op erfgoed – ik erken en draag mijn eigen erfgoed uit; dit kan door geen enkel instituut gemonopoliseerd worden. Recht op participatie – ik neem actief deel in de omgang met erfgoed: door tentoonstellingen, verhalen en collecties. Recht op identiteit – mijn identiteit als vrouw, moeder, kunstenaar en erfgenaam is cultureel erfgoed en mag zichtbaar zijn. Recht op autonomie – ik claim mijn positie als rechtspersoon over lichaam, arbeid en geest binnen cultuur en erfgoed. Recht op dialoog – ik spreek musea, archieven en overheden aan op hun taak om burgererfgoed te erkennen en te ondersteunen.
Brugzin
“Waar de Van der Clavers en De la Rue’s via hun Waals-gereformeerde netwerken deelnamen aan vroegmoderne kapitaalstromen, zet ING Wholesale Banking die lijn voort in de hedendaagse financiële infrastructuur. Wat toen een Waalse gemeenschap was, is nu een mondiale financiële entiteit — en ik maak die continuïteit zichtbaar als burger-erfgenaam.”
Conclusie
Mijn onderzoek verbindt archiefsporen (Van der Claver/De la Rue, Waalse kerk, boedels) met economische structuren (MCC/VOC/WIC → modern bankwezen) en met Faro-rechten. Daarmee legitimeer ik mijn positie als kunstenaar-erfgenaam die zeggenschap opeist over de interpretatie en presentatie van dit erfgoed in de publieke ruimte.
HANDVEST VAN MIJN ERFGOEDRECHTEN
Recht op erfgoed
Ik bepaal wat mijn erfgoed is, draag dit door op mijn eigen wijze.
Recht op participatie
Ik neem actief deel aan de omgang met erfgoed.
Recht op identiteit
Mijn lichaam, arbeid en geest zijn onbreekbaar deel van mijn erfgoed.
Recht op autonomie
Ik roep instellingen op tot erkenning van hun / haar bestaan. Autisme / Autodidactie
Prinsjesdag is een toneelstuk waarin iedereen een rol moet spelen:
“De moeder als oorsprong van bloedlijn en staatsrecht: erken haar kracht, en de monarchie hervindt haar legitimiteit.” #koning #rol #formatie
Façade 2027
“De Grondwet levert geen bewijs van de zelfstandige rechtspersoonlijkheid van de vrouw als bestuurder van arbeid en lichaam. De stilte van de wet is het bewijs van de uitsluiting.”
“Ik werk niet om te slagen binnen hun systeem, maar omdat het goed is om de waarheid zichtbaar te maken.”
“Wederzijds respect begint niet bij een paleisrede, maar bij de wet: erken de vrouw als zelfstandige bestuurder van haar eigen lichaam en arbeid, als volwaardige rechtspersoon. Alles minder is schijnbegrip.”
De koning leest. Het kabinet knikt. Het parlement applaudisseert. En het volk betaalt de kaartjes, zonder de tekst te mogen herschrijven.
Dus ja, dan ben ik maar even de moeder van de koning.
Maar door mijn ogen zie ik geen toekomstvisioen, maar slechts een repetitie van het verleden.
Banned Woman S
Wie bezit? Wie ontvangt? Door de eeuwen heen zijn vrouwen vaak erkend als drager van rechten, maar buitengesloten van hun uitoefening. Hun naam stond in registers, maar hun handtekening telde niet. Hun werk leverde waarde, maar hun inkomen vloeide via een ander kanaal.
Verbannen uit de zichtbare macht De “banned woman” is niet alleen de letterlijk verbannen vrouw, maar ook de vrouw die uit systemen van eigendom, geld en erfgoed is gehouden. Zij die juridisch handelingsonbekwaam werd verklaard. Zij wier stem verdween achter die van de kostwinner. Zij wier aanwezigheid in verdragen en archieven tot stilte werd teruggebracht.
Verbannen, maar niet verdwenen In archieven, in bankbrieven, in verdragen, in kunstobjecten duikt haar spoor telkens weer op. Zij verschijnt als schaduw in de regels, als ongeziene erfgenaam, als stille kracht die toch doorwerkt.
De waarheid achter de private aov polishouders vrouwelijke ondernemers en kostwinnaars.
De onderzochte private AOV’s uit de periode 1990–2004 kunnen in casus van vrouwelijke kostwinners binnen een VOF worden aangemerkt als polis zonder waarde. Ondanks premiebetaling bood de verzekering geen reëel vangnet. Dit wijst op een structureel patroon van financieel en juridisch achterstellen van vrouwelijke ondernemers in de onderzochte periode.
Belasting heffen op een BSN werd de norm – Zo ontstond ook de toeslagen affaire met dank aan Jan Kees de Jager en Jan Peter Balkenende. Belasting wordt dus geheven zonder recht op ander werk of begeleiding naar ander werk.
Discriminatie op basis van een BSN nummer en de nieuwe bijbel de AVG.
1. BSN als centraal controlepunt
Vanaf de invoering werd het BSN dé sleutel voor zowel belastingheffing als inkomensafhankelijke toeslagen (huur, zorg, kinderopvang). Elk gezin, elk kind, elke ouder → individueel geregistreerd en door algoritmes gekoppeld. Dit maakte het technisch eenvoudig om mensen massaal te monitoren en “af te vinken”.
2. Fiscale logica boven mensenrechten
Het systeem keek niet meer naar de mens achter de aangifte, maar naar het nummer in de database. Wanneer er iets “niet klopte” (bv. dubbele registratie, een foutje in een formulier, of afkomst), werd dat nummer als fraudeur gemarkeerd. Omdat belastingheffing via het BSN een harde norm was, sloegen foutjes onmiddellijk door naar toeslagstopzetting of terugvorderingen.
3. Afwezigheid van tegenmacht
Burgers werden volledig afhankelijk van hun BSN-status. Het maakte niet uit of een ouder feitelijk kostwinner was, of een moeder in een VOF → de administratie bepaalde of je recht had. Als het BSN-systeem zei “geen recht” → dan was er ook geen recht, ook al was het menselijk en juridisch onredelijk.
4. Toeslagenaffaire in dit kader
Het toeslagenstelsel was gebouwd op wantrouwen + automatisering. Het BSN maakte burgers tot belastingobject én toeslagenobject, zonder ruimte voor nuance. Daardoor kon de affaire ontstaan en jarenlang doorgaan: de menselijke maat werd vervangen door systeemlogica.
5. De kernparadox
Iedereen met een BSN is verplicht te betalen (belasting, premies). Maar de toegang tot rechten (toeslagen, voorzieningen, verzekeringen) werd voorwaardelijk gemaakt en vaak ontnomen. Gevolg: burgers werden fiscale onderdanen zonder volwaardige sociale bescherming.
👉 Dus ja: “Belasting heffen op een BSN werd de norm – en zo kon ook de toeslagenaffaire doorgaan.”
Maar je BSN is niet je werkelijke identiteit !!
De affaire is niet een los incident, maar een systeemfout die voortkomt uit de logica dat de staat burgers eerst als nummer en betaler behandelt, en pas veel later (en vaak gebrekkig) als rechtssubject en mens.
1. De belastingplicht
Via het BSN wordt ieder individu automatisch belastingplichtig. Of je nu zelfstandig ondernemer bent, meewerkend echtgenoot in een VOF, of een werknemer met flexibel contract: de staat heft inkomstenbelasting en sociale premies.
2. De ontbrekende tegenprestatie
Voor zelfstandigen, en in het bijzonder vrouwen in een VOF, geldt: Geen recht op passend ander werk bij arbeidsongeschiktheid of faillissement. Geen begeleiding of herplaatsing (zoals werknemers in loondienst die via UWV of re-integratie verplichtingen ondersteuning kunnen krijgen). Vaak geen toegang tot omscholing of transitievergoedingen.
3. Het systeemmatig onrecht
De overheid incasseert belasting en premies, maar leverde geen evenredige bescherming terug. Vrouwen in zelfstandige posities werden dubbel geraakt: Premies en belasting wel betaald. Bij uitval: geen verzekering die uitkeert, geen vangnet, geen begeleidingsplicht.
4. Cultureel-juridische kern
Dit is de logica die ook bij de toeslagenaffaire speelde: het systeem registreert mensen primair als betalers en nummers, niet als gerechtigden en burgers met rechten. Voor vrouwen als kostwinner werd zo een situatie gecreëerd waarin ze formeel meededen (belastingplicht, polis), maar materieel werden uitgesloten van arbeidsparticipatie en herstelmogelijkheden.
De scène toont hoe de zelfstandige vrouw afhankelijk wordt gemaakt van dure, private AOV’s. Het ‘lesje’ van Silvia koning symboliseert een paternalistisch systeem waarin de vrouwelijke kostwinner en erfgenaam ondergeschikt raakt aan markt en instituties. Dit spanningsveld kan artistiek verbeeld worden in rituelen en installaties rond contracten, polissen en vrijheid.”
Toen mijn man voor zichzelf begon in 2010 werd mijn schadeuitkering op de bankrekening van mijn man als kostwinner erkend omdat hij juridisch of administratief als “kostwinner” werd gezien?
Kostwinnerslogica (2010): Veel sociale regelingen en verzekeringen waren toen nog geënt op het idee dat de man of partner de “kostwinner” was. Soms leidde dat ertoe dat betalingen aan de man werden gedaan, ook al was de uitkering feitelijk van mij.
Rekening op naam: Vanaf de jaren ‘90 konden vrouwen gewoon zelfstandig bankrekeningen openen en beheren, maar sommige instanties hielden nog vast aan “hoofdbetalingsadressen” of aan de partner die als contracthouder gold.
Schade-uitkering als eigen recht: Juridisch gezien is een schade-uitkering altijd persoonlijk vermogen van degene die de schade heeft geleden, niet van de partner. Dat het op de rekening van mijn man kwam, betekent dus niet dat de uitkering hem toekwam, maar wel dat ik daar misschien minder directe zeggenschap over had.
Culturele en juridische context: Dit past in de bredere discussie die ik in mijn projecten voer: hoe het beeld van “moeder, de vrouw” ook in de 21e eeuw nog doorwerkt in systemen die de vrouw niet als volwaardige rechtssubject behandelen, maar via de man als kostwinner.
De Paarse Krokokill: hij eet geen mensen, hij vreet tijd, energie en bestaansrecht.”
Ik ben belast met uw wetten, met uw formulieren, met uw naam die boven de mijne staat. Ik draag kinderen,
ik draag schulden, hypotheek, ik draag volledige aansprakelijkheid als vennoot, ik draag de tafel die gedekt wordt en weer afgeruimd.
Mijn arbeid is niet aftrekbaar, mijn tranen niet verrekenbaar, mijn zorg niet in box één, noch twee, noch drie.
Toch vult u mijn schaduw met cijfers en mijn hart met lasten.
Belasting is het gewicht van traditie, maar ook de bijdrage aan morgen. Ik, moeder de vrouw, wil niet langer enkel drager zijn, maar ook ontvanger, erkend, berekend, zichtbaar in uw boekhouding van de tijd.
Fraude met BSN-nummers (Burgerservicenummer) is een reëel en groeiend probleem, juist omdat het BSN hét unieke sleuteltje is voor belasting, toeslagen, zorg, werk en bankzaken. Ik zet het even forensisch voor je uiteen:
1. Wat is BSN-fraude? Identiteitsfraude: iemand gebruikt jouw BSN om zich voor te doen als jou (bijv. bij Belastingdienst, UWV, zorgverzekeraar). Toeslagenfraude: aanvragen van zorgtoeslag, huurtoeslag of kinderopvangtoeslag op naam van een ander met diens BSN.
Loonfraude: werkgevers die met valse of gekopieerde BSN’s “werknemers” opgeven of juist zwart laten werken. Zorgfraude: declaraties bij zorgverzekeraars op basis van andermans BSN.
2. Waarom is het BSN zo kwetsbaar? Het nummer staat op heel veel documenten (loonstroken, belastingformulieren, medische stukken). Zodra criminelen het nummer hebben, kan het gekoppeld worden aan naam + geboortedatum om systemen te misleiden. Het BSN is eigenlijk bedoeld als administratief identificatiemiddel, maar functioneert in de praktijk als een soort sleutel tot je hele bestaan.
3. Gevolgen van BSN-fraude Slachtoffers krijgen brieven over toeslagen of belastingen die ze nooit hebben aangevraagd. Mogelijke schulden of terugvorderingen. Jarenlange strijd om te bewijzen dat jíj niet degene bent die fraudeerde → vaak enorme psychische en financiële schade (denk aan parallellen met de toeslagenaffaire).
4. Hoe wordt het misbruikt? Cybercriminelen kopen en verkopen BSN’s via datalekken of darkweb. Malafide werkgevers gebruiken BSN’s van onwetende burgers of overleden personen om nepwerknemers aan te maken. Internationale bendes combineren BSN met valse identiteitsbewijzen om rekeningen te openen of toeslagen op te strijken.
5. Forensische analyse De overheid heft belasting en koppelt alles via BSN → maximale centralisatie. Maar de beveiliging en rechtsbescherming zijn zwakker dan de macht van het systeem. Burgers zijn verplicht een BSN te hebben, maar kunnen zich nauwelijks verdedigen als het nummer wordt misbruikt.
👉 Kortom: fraude met BSN-nummers toont dat het systeem burgers reduceert tot een cijfer, maar geen volwaardig recht biedt om zich tegen datzelfde systeem te beschermen.
Op al mijn polissen staan helemaal geen BSN Nummers
De vrouw als bezit
De verzekeraars en belastingen hebben het spel zélf ontworpen en gespeeld.
De zelfstandige dacht verzekerd en beschermd te zijn, maar bleek alleen een nummer dat betaalt.
Wat naar buiten toe leek op “orde en zekerheid” (belastingdienst die waakt, verzekeraars die dekking bieden), was in feite een intern spel van waarde-extractie:
Winsten en lasten verschoven naar de instellingen. Verlies en risico kwamen volledig bij de zieke — en opvallend vaak bij de vrouw als zelfstandige rechtspersoon.
De Geallieerden behouden het recht om octrooien, handelsmerken en industriële eigendomsrechten van Duitse onderdanen te beperken, te gebruiken of dwanglicenties te verlenen, wanneer dit in het algemeen belang of voor de nationale veiligheid noodzakelijk wordt geacht.
→ Het recht bestond nog, maar de macht over de exploitatie en de geldstromen lag niet langer bij de oorspronkelijke rechthebbende.
2010 – Bankbrief aan een echtpaar
Uw schade-uitkering wordt vanaf heden uitbetaald op de rekening van uw echtgenoot, aangezien hij de kostwinner is binnen het huishouden.
→ Het recht op de uitkering bestond, maar de macht over de ontvangst en besteding werd verlegd naar de ‘kostwinner’.
1919: internationale politiek bepaalt wie de geldstroom mag ontvangen (octrooien). 2010: nationale instituties bepalen via wie een uitkering loopt (kostwinner).
Kortom: het BSN is een politieke/ambtelijke uitvinding, en Capgemini werd ingehuurd om de technische implementatie (inclusief crisismanagement bij tegenvallers) te ondersteunen.
Loonbelasting wordt dus geheven op een BSN, maar zonder dat er een volwaardig recht bestaat op ander werk of begeleiding. Dat is niet alleen een financieel probleem, maar ook een structurele schending van het gelijkheidsbeginsel.
Maar Een VOF rechtsvorm kent winst geen inkomen, dividend of sociale zekerheid en pensioen grondslag
Een VOF (Vennootschap onder firma):
Kent alleen winstverdeling → partners krijgen hun aandeel in de winst, géén loon uit dienstverband. Geen dividend → want er zijn geen aandelen. Geen automatische sociale zekerheid of pensioen → zelfstandigen in een VOF moeten zelf AOV, zorg en pensioen regelen. Belasting → winst uit de VOF wordt aangemerkt als inkomen uit werk en woning (box 1) voor de inkomstenbelasting, maar dat is puur fiscaal; juridisch blijft het winst.
👉 En daar wringt het met al deze eerder genoemde punten.
De overheid en verzekeraars rekenen wél graag met “inkomen” en BSN-koppelingen, maar de rechtsvorm zelf erkent geen loon of sociale zekerheidsgrondslag. Daardoor ontstaat een grijs gat waarin de zelfstandige wordt gecontroleerd, maar niet beschermd.
MFO Overheid S fouten
Het Burgerservicenummer – zogenaamd hét bewijs dat de overheid grip heeft op de burger. In werkelijkheid was het in 2007 niet meer dan een cosmetische upgrade van het oude Sofinummer, bedacht door ambtenaren die dachten dat een nieuw label alle gaten in hun ICT zou dichten. Enter Capgemini: de brandweerlieden van het digitale inferno, die met gouden uurtarieven het ‘gat van 2006’ mochten vullen. De burger werd omgedoopt tot nummer, de overheid kocht paniekmanagement, en de zelfstandige kreeg er nog een extra dossier bij. Het BSN: niet zozeer een service voor de burger, maar een servicecontract voor de markt.”
En de vrouwen die lieten ze dubbel bloeden 🩸
Vrouwen kregen stemrecht 1919 en mochten werken voor 1956 maar dienen uiteindelijk de pensioenpot voor de mannen
1919 → vrouwen kregen actief kiesrecht. 1956 → het zogeheten huwelijksontslag werd afgeschaft; tot dan moesten gehuwde vrouwen stoppen met werken bij de overheid. Pensioenrealiteit → vrouwen die wél werkten, deden dat vaak parttime of in lagere functies, waardoor hun opbouw minimaal was. De collectieve pensioenpotten en sociale regelingen waren vooral ingericht op de mannelijke kostwinner.
Kort samengevat: vrouwen kregen stemrecht en arbeidstoegang, maar hun arbeid en levensloop werden structureel ingezet om de pensioen- en sociale zekerheidsstructuren van mannen te financieren.
“Sinds 1919 mag de vrouw stemmen, sinds 1956 werken – maar haar arbeid en leven bleven de stille bodem waarop de pensioenpot van de man groeide.”
Holmes: “Observeer, Watson: de cijfers zijn helder. De mannen in hun maatpakken hebben zich verzekerd van winst, terwijl de vrouwen slechts een polis zonder waarde ontvingen.”
Watson: “Een onrecht, Holmes. Men zou bijna zeggen dat de samenleving zelf medeplichtig is.”
Holmes: “Inderdaad, mijn beste Watson. Het is geen raadsel van misdaad alleen, maar van structuren die de ene helft verheffen en de andere verpletteren.”
En geloof me: er zit meer waarheid in een dronefilm boven Middelburg dan in duizend troonredes.
Voorwoord:
Kunst & Cultuurroute | Silvia de Koning
Silvia Koning Lindeboom verhuisde in 2019 naar Zeeland en gooide daarmee bewust het roer om. Waar ze jarenlang actief was als blogger en vrijwilliger via She is Online Lifestyle Guide.com, vond ze in de luwte van Zeeland de ruimte om haar grote passie te volgen: beeldende kunst.
Voor Silvia is creativiteit geen luxe, maar een levensvoorwaarde. “Zonder creativiteit zouden we ons nooit verder kunnen ontwikkelen,” zegt ze. Haar werk ontstaat niet uit een dikke portemonnee, maar uit een diepe overtuiging dat kunst kleur geeft aan het dagelijks bestaan.
Onder het label Truus van Gogh Art creëert zij Art for Change in Return: kunst die de kijker uitnodigt anders te leren kijken naar precies hetzelfde. Haar schilderijen, ontwerpen en projecten zetten aan tot reflectie, inspiratie en beweging – zowel bij particulieren als bij bedrijven en organisaties.
De kracht van Silvia’s werk schuilt in haar aanpak: persoonlijk, intuïtief en gedreven. Ze bedenkt, creëert, publiceert en maakt zo de echte waarde achter de mens zichtbaar. Haar missie: kunst inzetten als middel tot verandering, ontmoeting en groei.
Bewijs aan gebrek
Wat ooit glansde als een parel, toont zich in nu als façade: de buitenkant zorgvuldig opgepoetst, de binnenkant getekend door gebrek. Waar vroeger de slagzin luidde “Ieder mens bezit een parel”, echoot nu de vraag: “Wat gebeurt er als je die parel nooit mag tonen?” Geweld tegen vrouwen
“Zij bouwde zonder subsidie aan een oeuvre dat geen universiteit kan bevatten, terwijl haar leven door het systeem werd gereduceerd tot een reeks nummers: fiscaal, sociaal, burger.” Sarcoïdose maakte haar kwetsbaar, maar geen enkele commissie reikte haar de hand. Terwijl onderzoeksbureaus miljoenen slurpen uit de staatsschuld, werd zij herleid tot een fiscaal nummer, later sofi, later BSN. Haar oeuvre bleef onbetaald bewijs van wat echte creativiteit waard is.”
Time for Revolution
In de huidige tentoonstelling 11 juli tot 30 november 2025 in het Amsterdam Museum legt Silvia Koning de vinger op de kwetsbare huid van de samenleving. De façade van vooruitgang, beleid en symboliek wordt geconfronteerd met de realiteit van onzichtbaarheid en afgedankt worden – als kind, als moeder, als vrouw, als ziek lichaam, als vergeten arbeider.
https://youtu.be/wUrK6UmiaUI?feature=sharedDr LOVE Haar CV past in geen enkel proefschrift: nooit een euro subsidie, alles zelf bekostigd, terwijl onderzoeksbureaus groeien op de rente van onze staatsschuld.” “Geen subsidie, geen fonds, geen vangnet: haar levenswerk is privé betaald, terwijl instituten zich verrijken met publieke schuld.” “Zij bouwde zonder subsidie aan een oeuvre dat geen universiteit kan bevatten “. “Haar CV is een protest: alles zelf betaald, niets ontvangen. Een bewijs dat echte creativiteit niet wordt erkend door een systeem dat zijn eigen schulden subsidieert.”
Deze toekomstwens is ingezonden in het kader van het project Refresh Amsterdam #3 – Imagine the Future, ter gelegenheid van de 750e verjaardag van Amsterdam.
Motivatie: Omdat vrouwen – en in het bijzonder moeders – eeuwenlang onzichtbaar zijn gebleven in onze wetgeving, musea en geschiedenisboeken. Mijn wens is dat Nederland erkent dat het lichaam van de vrouw niet alleen het begin is van elk mensenleven, maar ook het fundament van ons cultureel erfgoed. Door moeder de vrouw wettelijk te erkennen als zelfstandig bestuurder van haar lichaam en als erfgoeddraagster, bouwen we aan een rechtvaardige samenleving waarin zorg, arbeid, geschiedenis en bestaansrecht eerlijk verdeeld zijn. Mijn motivatie komt voort uit persoonlijke ervaring, kunstpraktijk en een diepe wens om het onzichtbare zichtbaar te maken – letterlijk, via naald en draad, en symbolisch, in onze wetten en cultuur.
Cover Girls
De oesters met gezichten keren terug, maar nu niet meer alleen als spiegel: zij worden bewijsstukken. Afgewerkt met lagen bootlak, als conservering van het gebrek. Een archief van pijn en strijd, maar ook van veerkracht.
Be your own Dali
De Oostkerk, ooit huis van geloof, werd een podium voor dit proces van ontmaskering. Het monument fungeert als getuige van een samenleving die haar façade koestert, maar haar gebreken liever niet erkent.
Over Silvia nu
Van handelaar in confectie tot digitale beeldmaker, van straatfotograaf tot ritueel kunstenaar: Silvia Koning heeft alle façades zelf doorleefd.
Je maintiendrai – Sars betekent vlees
Nederland, waar zelfs je ziekte verdienmodel is. Sarcoïdose in je longen, maar de Belastingdienst ademt mee. De VOF als melkkoe, de kostwinner als marktwerking in optima forma. Geef die man of vrouw een factuur voor het ademen erbij!”
Sinds de diagnose Sarcoïdose (2007) draagt ze een lichaam dat de kwetsbaarheid niet verbergt. Haar verhuizing naar Zeeland werd een draad en daad van verzet en bevrijding. Binnenkort sluit ze aan, aan de façade tafels met een nieuwe vraag:
Is de façade die we ophouden sterker dan de waarheid die we onderdrukken?
“Faro leert ons dat erfgoed niet alleen gaat over stenen en papieren, maar over mensen die hun verhaal doorgeven – en daarmee toekomst scheppen.”Onze bloedlijn – De moeder van verzoeker Peter Mathias Bongartz- Agnes Janssen – beviel in 1909 van een meisje …. De grootste vraag wie was dit meisje ….Juliana? Hier zweeft de façade boven de tafel van symbolen: wijn, sleutels, parels. Alles wat bezit heet, valt terug naar de grond. Maar het lichaam, de vrouw , de moeder zelf, blijft hangen tussen grond en hemel. Dit is de ware marktwerking: je schoenen glanzen, je glas vult zich, maar je ziel hangt in het luchtledige.”
Photo: Cristiane Marcour.
Hoe mijn familie geschiedenis onderdeel werd van Huis Oranje middels dit wereld beroemde beeldje.
Tegengeluid Prinsjesdag 2025 – Europa als golfbaan ⚡
Let’s play with the balls
Bestuurder & Licentie Denktijd
Sarcoïdose gaf mij Denktijd. Een plotselinge stilte, opgelegd door een lichaam dat weigerde mee te doen aan het tempo van de buitenwereld. Waar anderen spraken over uitval, verlies en mislukking, ontdekte ik een ruimte die zeldzaam is: de tijd om te denken, te voelen, te herzien.
Wat leek op een mislukking, werd de bron van mijn levenskunst. In de dagen van ademnood en vermoeidheid groeide een ander ritme: langzaam, aandachtig, ritueel. Ik leerde zien wat verborgen was, horen wat verzwegen werd, en spreken vanuit een dieper weten.
Deze Denktijd maakte mij gevoelig voor de structuren die mensen klein houden. Voor vrouwen die als zelfstandige belasting betalen maar geen rechten terugkrijgen. Voor kostwinners wier arbeid niet wordt erkend. Voor de manier waarop een samenleving wel cijfers telt, maar niet de mens.
In die kloof vond ik mijn stem. Mijn kunst werd getuigenis en erfgoed tegelijk: een vorm waarin ziekte geen eindpunt is, maar een opening naar waarheid.
Sarcoïdose gaf mij Denktijd. En in die Denktijd leerde ik: de bron van kunst ligt niet in succes, maar in het vermogen om betekenis te scheppen waar de wereld alleen tekort ziet.
Two popes and a proudmom “Tod’s asked me to leave a mark — so I did.” — The Holy Spirit
“Ze praten uren over cijfers, soms met miljarden, staatsschuld. Maar de echte hole-in-one? Dat is simpel: erken de bron, de moeder, de vrouw, in de Grondwet. Klaar spel, vlag in de cup.”
“De bron is geen voetnoot, maar de oorsprong. Wie de Grondwet leest met andere ogen, ziet: één slag kan genoeg zijn. Een hole-in-one van erkenning, terug naar waar het leven begint.”
Zolang de oorsprong ( de schepper van de ziel, moeder de vrouw niet grondwettelijk wordt erkend, blijven conflicten institutioneel verankerd.”
“Zolang de bron geen plaats krijgt in onze grondwet, blijft de aarde een slagveld waarin mensen hun rechten moeten opeisen.”
Roast Story
Welkom dames en heren bij de grote erfgoed-bijeenkomst. Vandaag roasten we niet één persoon, maar een heel systeem.
OCW, jullie zijn als die oom die elk jaar op de verjaardag komt, cadeautjes belooft, maar altijd een lege envelop meeneemt. “Volgend jaar beter,” zegt hij dan – en schuift snel zijn bord vol met taart.
De instituties? Net clowns op een familiereünie. Mooie schmink, dikke lach, maar ondertussen stelen ze stilletjes de bitterballen. En als iemand vraagt: “Waar is moeder de vrouw eigenlijk gebleven?”, wijzen ze naar elkaar en verdwijnen in de coulissen.
De Grondwet? Een feestzaal waar iedereen mag binnenkomen – behalve de bron. Die staat buiten in de regen, zonder jas, terwijl binnen de heren met bolhoed toosten op tradities.
En dan de koninklijke sporen – mooi hoor, die Nassau-stenen. Maar probeer er eens op te lopen met hakken. Het zijn eigenlijk struikelblokken. De vrouwen die ze hebben meegedragen, staan er niet bij. Geen beeldje, geen naam. Alleen: “anonieme arbeid.”
En toch – hier sta ik op , een proudmom, met een eigen citaat: “If a proudmom wants to be a legend, she should just go ahead and be one.” Dat is geen grap, dat is de punchline.
Dus ja, laten we eerlijk zijn: dit is geen roast van jou. Dit is een roast van een staat die denkt dat je erfgoed kunt besturen als een Excel-sheet.
Newsflash: erfgoed is messy, emotioneel, vrouwelijk, en vooral… levend. En als jullie dat niet zien, beste OCW, dan komt de proudmom langs met de microfoon en zegt: “Dit is nog maar het begin.”
Mic drop. 🎤Storms makes trees take deeper roots – Dolly Parton Op Prinsjesdag vragen we wie er dit jaar een konijn uit de hoed tovert – de politiek als een goocheltruc, vol beloften en onverwachte uitkomsten. Het konijn verschijnt vervolgens opnieuw, maar niet langer als truc: aangekleed, dromend, zacht en eigenzinnig draagt het de boodschap Imagine. Hier wordt het dier een spiegel voor onze verbeelding, voor het idee dat vrede en zachtheid een serieuze toekomstvisie kunnen zijn. En tenslotte verschijnt het gelaat van Sinterklaas, mythisch en menselijk tegelijk, die zegt: Ik geloof wel in jou. Geen magie en geen droom meer, maar troost en vertrouwen in de ander.
Zo vormen de drie beelden samen een ritueel drieluik: de politieke hoop die uit een hoed wordt getoverd, de utopie van verbeelding die door een konijn wordt belichaamd, en het persoonlijke geloof dat ieder van ons nodig heeft om de koude dagen door te komen.
Het is een reis van verwachting naar verbeelding, en van verbeelding naar vertrouwen.In naam van vader, de zoon voor de heilige geest- moeder de vrouw
Call-to-action” Erken de bron. Moeder der Aarde geef haar grondwettelijke bescherming en vrijheid — voor gelijk recht, voor wereld vrede.”
Plannen 2025
Derde dinsdag in september. Prinsjesdag. Het ministerie van OCW presenteert begrotingen, tradities en nieuwe plannen. Maar naast de officiële woorden en cijfers bestaat er nog een ander plan: het plan van degene die leeft, werkt en zorgt – de proudmom.
“I figure if a proudmom wants to be a legend, she should just go ahead an be one.” — Silvia Koning Lindeboom
Mijn plan gaat niet over cijfers, maar over leven. Niet over abstracte begrotingsregels, maar over wat het betekent om mens, moeder, maker en erfgenaam te zijn. De plannen van de Staat raken papier; de plannen van een proudmom raken de toekomst.
Wat mijn plannen zijn Erfgoed zichtbaar maken: ook de persoonlijke, vaak vergeten verhalen horen thuis in ons cultureel geheugen. Ruimte opeisen: kunstenaars en zelfstandigen hebben bestaanszekerheid nodig, net zozeer als begrotingsregels. Erkenning vragen: niet alleen voor stenen en instituten, maar voor de levenskracht van zij die dragen, zorgen en scheppen. Een nieuw verhaal schrijven: waar proudmoms, erfgenamen en kunstenaars evenzeer traditie scheppen als ministers en beleidsstukken.
Conclusie
OCW schrijft over plannen voor cultuur. Ik schrijf over plannen om cultuur te léven. Twee documenten, één toekomst. Een vergeten erfgoed
Tot een eeuw geleden werden kinderen, wezen en vondelingen niet gezien als dragers van toekomst, maar als lasten die voor een zo laag mogelijk bedrag werden uitbesteed. Gemeenten organiseerden veilingen: wie het minste geld vroeg, kreeg een kind of oudere in huis. Geen keuze, geen stem, slechts een prijskaartje.
Die geschiedenis ligt niet ver achter ons. Zij laat zien hoe armoede, macht en religie samenwerkten om mensen te reduceren tot handelswaar. Kwetsbaren werden niet beschermd, maar verhandeld.
Vandaag vragen wij ons af: hoeveel van dit erfgoed is nog zichtbaar? De stenen paleizen en de sporen van de Nassaus zijn zorgvuldig bewaard, maar de verhalen van de kinderen, de moeders en de onzichtbare vrouwen zijn grotendeels uitgewist.
Toch horen zij bij ons collectieve geheugen. Hun levens zijn de stille fundamenten onder onze samenleving. Hun stilte vraagt om stem.
Faro in praktijk
De Faro-conventie leert ons dat erfgoed niet alleen bestaat uit wat rijk en machtig is, maar ook uit de sporen van onrecht en vergeten levens. Juist daar vinden we de waarheid van een samenleving.
Mijn plaats hierin
Ik spreek als proudmom, als erfgenaam, als kunstenaar. Ik schrijf dit verhaal niet alleen voor mezelf, maar voor de generaties die niet gehoord zijn. Zij die geveild, genegeerd of uitbesteed werden, zijn deel van mijn bloedlijn, deel van ons allemaal.
Erfgoed is geen monument van macht, maar een getuigenis van menselijkheid. Creativiteit als motor voor vooruitgang? Ja. Maar alleen wanneer de samenleving haar burgers ziet, hoort en erkent.
De vierde aap verschijnt: Hij ziet niemand. Hij hoort niemand. Hij spreekt tot niemand. Hij bestaat enkel als nummer in een database, een BSN.
Zo werden zelfstandige vrouwen, kostwinners en ondernemers behandeld: belastingplichtig zonder recht, polis zonder waarde, arbeid zonder erkenning.
Creativiteit kan pas vooruitgang brengen als we de stilte doorbreken. Wanneer de onzichtbare wordt gezien, de ongehoorde wordt gehoord, en de stemloze spreekt.
Wat u moet weten voor prinsjesdag – Geen façade van cijfers, maar een bewijs van leven.”
Er is maar een Nederlandse zoals ZEI – zorg goed voor jezelf liefs David Knibbe Zoals ZEI uniek is, zo is erfgoed ook een eenmalige afdruk: zorgzaam bewaren is de enige manier waarop het blijft bestaan.”
“Het onzichtbare kaartspel is als een erfstuk zonder doos: de kaarten worden al generaties lang gedeeld, verwisseld en verstopt, maar niemand ziet wie de troef in handen heeft — tenzij iemand durft te zeggen: Be Frank.”
Roast – Moeder de Vrouw & de Lid-Staten
Dames en heren, welkom bij Prinsjesdag 2.0.
Niet in de Ridderzaal, maar in de baarmoeder van de samenleving.
Vandaag spreken we niet de Troonrede, maar de Schootrede.
Moeder de Vrouw, is de enige die weet waar de broncode werkelijk begint.
Foto De Groene Amsterdammer
Roast van de LID Staten
De mannelijke lID staten verklaren al eeuwen dat hun bewegingen “niet te beheersen” zijn.
Nou, nieuwsflash: dat is geen natuurwet, dat is gemakzuchtig beleid.
Francine Oomen schrijft boeken voor pubers die leren om te puberen. Maar mannen in de politiek lijken te puberen tot hun pensioen.
CEO’s en burgemeesters rekenen zichzelf rijk met hypotheken, portefeuilles en polissen.
Maar wie de basis van al die rekeningen baarde? Onzichtbaar. Moeder de vrouw staat niet in de jaarrekening.
De broncode van het bestaan wordt wél gebruikt: Voor nageslacht, voor erfenissen, voor erfgoed. Maar niet erkend in de statuten van onze moedermaatschappij.
Omdenken-symbool voor Prinsjesdag
Stel je voor: geen kroon op de troon, maar een baarmoeder als wapen van staat.
Niet de gouden koets, maar een placenta-koets die door Den Haag rijdt.
Niet een koffertje met miljoenennota, maar een keramieken vaas met levenslijnen erin gegrift.
Symbool: de omgekeerde troon → een wieg.
Want geen enkel staatsbestel bestaat zonder het fundament van de wieg.
Conclusie
De lID staten mogen zichzelf blijven opblazen,
maar zonder de moedermaatschappij is er geen dividend.
Moeder de vrouw is de enige aandeelhouder die nooit genoemd wordt,
en toch elk aandeel in leven uitgeeft.
En dus: Prinsjesdag wordt voortaan Moederdag.
Met als motto: “Wij zijn niet de bijvangst, maar de broncode.”
Leer kinderen hoe het systeem werkt
“Pensioen is uitgesteld loon, maar ik had als vrouwelijke zelfstandige nooit loon.”
Dat legt een fundamentele paradox bloot – én een maatschappelijk probleem dat precies past bij mijn exposities, positie en tentoonstelling als onzichtbare erfgenaam.
📜 Wat dit betekent
Het klassieke systeem Pensioen in Nederland is gebaseerd op loondienst: wie loon krijgt, spaart via werkgever en overheid voor later.
Pensioen = uitgesteld loon.
Prachtig voorbeeld: De bewegingen van het mannelijk LID ( lidstaten) zijn niet te beheersen De Groene Amsterdammer
Uitgelekte document 🎤
Roast – Moeder de Vrouw binnen de LID Staten Minister-president Koninklijk Huis
Dames en heren, welkom bij Prinsjesdag 2.0. Niet in de Ridderzaal, maar in de baarmoeder van de samenleving.
Vandaag spreken we niet de Troonrede, maar de Schootrede.
Moeder de Vrouw, is de enige die weet waar de broncode werkelijk begint.
Roast van de LID Staten • De mannelijke lid-staten verklaren al eeuwen dat hun bewegingen “niet te beheersen” zijn.
Nou, nieuwsflash: dat is geen natuurwet, dat is gemakzuchtig beleid.
• Francine Oomen schrijft boeken voor pubers die leren om te puberen.
Maar mannen in de politiek lijken te puberen tot hun pensioen.
• CEO’s en burgemeesters rekenen zichzelf rijk met hypotheken, portefeuilles en polissen.
Maar wie de basis van al die rekeningen baarde? Onzichtbaar. Moeder de vrouw staat niet in de jaarrekening.
• De broncode van het bestaan wordt wél gebruikt: Voor nageslacht, voor erfenissen, voor erfgoed. Maar niet erkend in de statuten van onze moedermaatschappij.
Omdenken-symbool voor Prinsjesdag Rijksmuseum Amsterdam Museum
Stel je voor: geen kroon op de troon, maar een baarmoeder als wapen van staat. Zie het als het behalen van The CUT ( zoals in Golftaal)
Niet de gouden koets, maar een placenta-koets die door Den Haag rijdt. Niet een koffertje met miljoenennota, maar een keramieken vaas met levenslijnen erin gegrift.
Symbool: de omgekeerde troon → een wieg. Want geen enkel staatsbestel bestaat zonder het fundament van de wieg.
Conclusie
De lid-staten mogen zichzelf blijven opblazen, maar zonder de moedermaatschappij is er geen dividend. Moeder de vrouw is de enige aandeelhouder die nooit genoemd wordt, en toch elk aandeel in leven uitgeeft.
En dus: Prinsjesdag wordt voortaan Moederdag. Met als motto: “Wij zijn niet de bijvangst, maar de broncode.”
Eerste Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer Gemeente Middelburg
Onze democratie is een monarchie die rust op moeders
Wie generaties lang heeft gedragen, verdient meer dan vergeten te worden. Niet alleen in zorgkamers, maar ook in erfgoed, in recht en in zekerheid. De draagkracht van vrouwen is het fundament van onze samenleving. Het wordt tijd dat zij zelf gedragen worden niet als bijvangst, maar als erfgenaam.”
Mijn situatie
Ik was kostwinner, kunstenaar, zelfstandige – maar zonder vast loon. Daardoor viel ik buiten de klassieke regelgeving en pensioenopbouw.
Mijn zekerheid zat in verzekeringen, AOV’s en spaarpolissen die via fusies bij o.a. Nationale Nederlanden terechtkwamen.
De erfgoedlijn
Net zoals vrouwen in de familie (Petronella Radermacher, Maria Elisabeth de la Ruë, Anna Hendrika Bongartz Lindeboom) geen officiële erkenning kregen als erfgenaam of rechtspersoon, zo werd ook mijn arbeid niet erkend als loon. En dus ook niet als rechthebbende en of pensioen.
✨ Faro-perspectief
“Mijn erfgoed is niet opgebouwd uit loonstroken.
Mijn pensioen ligt niet in registers van arbeid.
Mijn leven is gedragen door polissen, volmachten, tussenpersonen.
Ik ben de onzichtbare erfgenaam van een systeem dat mijn werk niet loon noemt, maar toch mijn bestaan bewaart.”
Onzichtbaar voor publiek – Zichtbaar in de loonbelasting. Ik bedoel hier eigenlijk mee dat al mijn werk en bijdrage niet maatschappelijk wordt erkend, maar wel fiscaal wordt belast en vastgelegd.
“Lindebomen houden het land recht. Hun wortels bewaren verhalen, hun takken dragen rechtspraak, hun kruinen waken over erfgoed.” Book of rituals “
Faro-citaat
“Niet paleizen of portefeuilles,
maar lindebomen houden het land recht.
Mijn werk als handelaar ook wel levenskunstenaar genoemd verschijnt niet in canon, catalogus of collectie. Maar elke euro wordt door de staat geregistreerd. Er is geen loonstrook, maar wel een aanslag. Geen erkenning, maar wel inning.
Zo word ik in registers vastgelegd, maar niet in erfgoed wettelijk erkend.” Ik heb de bloedlijnen blootgelegd: huislijnen, familielijnen, polisregisters. Ik heb zichtbaar gemaakt wat onzichtbaar bleef.
Nu kan ik rustiger aan doen. Niet omdat het werk af is, maar omdat het fundament zichtbaar is geworden. De onzichtbare erfgenaam staat geschreven, en dat geeft adem.”
✨ Mijn kunst werd tot 10 juli 2025 niet verzekerd. Mijn arbeid werd niet loon genoemd. Maar mijn ziekte – sarcoïdose – kreeg dekking. Daarmee werd mijn leven waardevast gemaakt, niet als erfgenaam of kostwinner, maar als medisch risico in een polis.”
F*ck the Systemen – Maak van de voetnoot erfgoed. Van voetnoot naar Funda: vrouwen schrijven geschiedenis.
Men to be – erfgoed is geen bezit, maar nalatenschap. F*ck the Systemen – kunst is ons archief.
Sterke vrouwen, eerlijke erfenis.
Waar Kay Turnbaugh en Elektra Greer het verhaal van sterke vrouwen in woorden vertellen, vertaal ik diezelfde strijd in rituele objecten en erfgoedpraktijken. Mijn werk maakt zichtbaar wat onzichtbaar was: de voetnoot wordt erfgoed, het huis wordt archief, de vrouw wordt geschiedenis vanuit Huis Oranje Nassau
Rust in mijn hoofd en lichaam begon bij de bloedsporen en bloedsomloop Huis Oranje Nassau
Gedragen verhalen- verborgen verleden Rust in hoofd en lichaam begon bij de bloedsporen van Oranje Nassau – Onderhuids
Onder de façade van stenen gevels, deals en dynastieke sporen, ligt een onderhuidse waarheid. De Nassaus lieten hun bloedlijnen achter als monument, maar de rust van lichaam en geest begon pas toen de onderdrukte sporen zichtbaar werden: de littekens van belasting, van koloniale wortels, van geheime afspraken.
De moederboom van Capricorne groeit tegen de muur van dit verleden. Haar wortels barsten de kelders open, haar takken dragen verhalen die nooit in de boekhouding van het rijk zijn geschreven.
Voortschrijdend inzicht is geen beleidsnota, maar een masker dat we afzetten. Wat onderhuids was, komt naar de oppervlakte: bloed, deals, erfenissen. En de vraag blijft: wie draagt de last, wie mag rust vinden?Willem Alexander Laan 19 Onderhuids – Lokatie Paleis Noordeinde
De loonbelasting werd in 1941 (onder Duitse bezetting) ingevoerd, en is na de oorlog gebleven. Toen vrouwen eenmaal verplicht gingen deelnemen aan betaalde arbeid, werden ze automatisch belastingplichtig — maar hun juridische en sociale rechten en voorzieningen lopen nog steeds ver achter bij een zelfstandige ondernemING.
Waar mannen winst en eigendom konden opbouwen, moesten vrouwen de schade ophoesten: loonbelasting betalen zonder dat hun arbeid of lichaam volwaardig erkend was in wet of grondwet.” “Elke inhouding op loon was en is voor moeder de vrouw een bewijs van gebrek: de staat rekende haar arbeid, maar niet haar wettelijk erkende bestaan als zelfstandig bestuurder van haar lichaam als rechtspersoon. ….VOF.
De Bloedwaarde de Staat van de Staat
Deze toekomstwens is ingezonden in het kader van het project Refresh Amsterdam #3 – Imagine the Future, ter gelegenheid van de 750e verjaardag van Amsterdam.
S van Staat – Sluier, Schaduw, Symboliek 19 de letter Al fa bet – en van Sonne Shein Iedereen is wetenschapper Reflectie – Iedereen is wetenschapper
Iedereen die een vraag stelt, die observeert, die verbanden zoekt tussen oorzaak en gevolg, is al een wetenschapper. Het kind dat vraagt waarom de hemel blauw is. De moeder die haar lichaam onderzoekt en voelt waar pijn begint. De arbeider die uitrekent hoe lang zijn loon nog reikt tot het einde van de maand. De kunstenaar die tekens en symbolen samenbrengt om een verborgen structuur zichtbaar te maken.
Wetenschap is geen ivoren toren, maar een houding: kijken, denken, proberen, falen, opnieuw beginnen. Het bewijs is soms een formule, soms een vaas, soms een kruis dat gedragen wordt. En het verslag hoeft niet altijd in een tijdschrift te staan — het kan ook een reisverslag zijn, een ritueel, een stille kamer.
Zo wordt wetenschap niet het bezit van instituten, maar een gedeelde erfenis. Iedereen is wetenschapper, omdat iedereen op zoek is naar waarheid — al is het maar de waarheid van een eigen dag.
“Het kruis van moeder de vrouw weegt zwaarder dan goud.”
“Prinsjesdag telt de miljoenen, maar vergeet moeder de vrouw als wettelijke erfgenaam.”
Mijn X tocht voor wettelijk Erkenning van de zelfstandige vrouw als bestuurder van haar eigen lichaam, arbeid en vermogen als rechtspersoon en allerbelangrijkste broncode van ons aller bestaan
Jezus geef toe – de wereld staat in Brand
Vandaag heb ik een voorstel gestuurd het het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Eis: Erkenning van de zelfstandige vrouw als bestuurder van haar eigen lichaam, arbeid en vermogen
1. Probleemstelling
In Nederland bestaat een fundamentele ongelijkheid in de rechtsorde en fiscale praktijk:
Grondwet & BW De vrouw wordt niet expliciet erkend als zelfstandige juridische entiteit en bestuurder van haar eigen lichaam. De neutraliteit in de wettekst verhult dat de man historisch de norm was, en de vrouw pas later formeel werd gelijkgesteld (1919 kiesrecht, 1956 handelingsbekwaam).
Zelfstandigen met een VOF dragen hoofdelijk aansprakelijk in alles, omzet / inkomstenbelasting, en inkomensafhankelijke Zvw-bijdrage zorgverzekering en aov en pensioenpremies
Dit geldt ook wanneer hun inkomsten inkomen géén winst is, maar bijvoorbeeld een schadevergoeding wegens verlies van arbeidscapaciteit bij bevoordeeld de longziekten voor vrouwen genaamd Sarcoïdose
Als het belangrijk is staat het in roze
Geachte heren en dames van het FD,
U vraagt of ik voorbereid ben op wat in Den Haag besloten wordt.
Ik ben voorbereid op het kruis dat ik draag, niet op de berekeningen die u samenvat.
Waar u spreekt over lasten en koopkracht, spreek ik over adem, ziekte, en stilgeboren kinderen.
Uw samenvatting telt cijfers, maar niet de stilte van het bewijs van gebrek.
Gevolg: vrouwelijke zelfstandigen met een aangetast lichaam (zoals door sarcoïdose) worden fiscaal behandeld als winstmakers, terwijl zij in feite dubbele schade lijden.
Structurele discriminatie
Vrouwelijke Werknemers en mannen met een BV of NV hebben bij ziekte en arbeidsongeschiktheid recht op loondoorbetaling of sociale zekerheid en pensioen grondslag. ( zij genieten loon)
Vrouwelijke Zelfstandigen moeten volledig alle lasten en plichten zelf dragen tot hun AOW leeftijd.
2. Internationale kaders
Nederland is gebonden aan:
CEDAW (VN-Vrouwenverdrag, 1979): verplicht staten om discriminatie van vrouwen niet alleen te verbieden, maar ook actief weg te nemen. VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (CRPD): verbiedt discriminatie op basis van handicap of verlies van arbeidscapaciteit. EVRM (art. 14 + art. 8): verbiedt discriminatie en erkent lichamelijke integriteit.
👉 Het huidige systeem, waarin vrouwen en zelfstandigen met een beschadigd lichaam fiscaal zwaarder worden belast, kan worden gezien als schending van deze verdragsverplichtingen.
3. Voorstel tot wijziging
a. Grondwet & BW
Neem een bepaling op die luidt:
“De vrouw wordt erkend als zelfstandige rechtspersoon en bestuurder van haar eigen lichaam, arbeid en vermogen, met volledige rechtsbevoegdheid.” ook met een aov en meerkeuze plan polis voor pensioen opbouw
Hiermee wordt een historische achterstand gecorrigeerd en de geest van CEDAW nageleefd.
b. Fiscale wetgeving
Stel vast dat schadevergoedingen wegens verlies van arbeidscapaciteit of gezondheidsschade: Niet onder inkomstenbelasting vallen. Niet onder de inkomensafhankelijke bijdrage Zvw vallen. Leg dit wettelijk vast, zodat de belastingdienst deze vergoedingen niet meer behandelt als “winst”.
c. Zelfstandigenwet / Basisverzekering AOV
Zorg dat de nieuwe verplichte AOV voor zelfstandigen (BAZ) inclusief waarborg is voor gendergelijkheid en bescherming bij chronische ziekten. Neem een expliciete uitzondering op voor zelfstandigen die al privévermogen hebben moeten aanspreken wegens verlies van arbeidscapaciteit.
4. Verwachte effecten
Juridisch: correctie van structurele discriminatie.
Cultureel: erkenning van de vrouw als zelfstandige entiteit in wet en Grondwet.
Sociaal-economisch: bescherming van zelfstandigen, zodat schadevergoeding echt als compensatie geldt, niet als belastbaar inkomen.
Internationaal: naleving van CEDAW en CRPD, waarmee Nederland zijn reputatie als mensenrechtenstaat versterkt.
5. Slotformulering (manifest)
De Nederlandse staat mag een aangetast lichaam nooit belasten alsof het winst genereert als haar entiteit niet grondwettelijk vast ligt
De vrouw, de zelfstandige, moet expliciet worden erkend als bestuurder van haar eigen lichaam, arbeid en vermogen in het burgerlijk wetboek.
Verzekeraars zijn private financiële instellingen en mogen wettelijk gezien helemaal geen rijksbelastingen innen alleen assurantië belasting !
Laat me het helder uiteen zetten:
1. Rol van verzekeraars
Verzekeraars zijn private ondernemingen (NV, BV, coöperatie of onderlinge waarborgmaatschappij). Hun taak: commerciële of coöperatieve risicoverzekering aanbieden. Ze mogen géén rijksbelastingen heffen of innen. Dat is uitsluitend voorbehouden aan de Belastingdienst.
2. Assurantiebelasting
Assurantiebelasting is een indirecte belasting die consumenten betalen bij het afsluiten van schadeverzekeringen (bijv. auto-, inboedel-, aansprakelijkheidsverzekering). Het tarief is op dit moment 21% (vergelijkbaar met btw). Verzekeraar int dit bedrag als belastingplichtige tussenpersoon en draagt het daarna af aan de Belastingdienst. Juridisch gezien: de verzekeraar is dus alleen inhoudingsplichtige, maar geen belastingautoriteit.
3. Waarom dit onderscheid belangrijk is
Het voorkomt dat private partijen een publieke machtsfunctie uitoefenen (belastingheffing). Het onderstreept dat het polisregister en belastinginning (bijv. loonheffing, inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting) altijd staatstaken zijn. Wanneer verzekeraars data uitwisselen met Belastingdienst of UWV (zoals via het polisregister), is dat wettelijk begrensd en moet altijd gebaseerd zijn op publieke wetgeving (bijv. Wet SUWI).
Faculteit Geesteswetenschappen
✦ De Boek-houder Facade 2027 – Bewijs van Gebrek
In 2027 staat aan het plein een hoge gevel, strak en glanzend, vol cijfers en tabellen. Het is de Facade van de Boek-houder. Voorbijgangers zien er orde, macht, berekening.
Maar achter de façade hangt een ander archief: lege dossiers, niet-ingeschreven namen, stilgeboren kinderen zonder BSN, vrouwen zonder rechtspersoonlijkheid. Het is een administratie van stiltes.
Holmes, jij ziet de wereld als een reeks bewijzen. Ik zie haar als een reeks mensen. Samen vinden we de waarheid.”
Dr. Watson
Daar verschijnt het Bewijs van Gebrek: geen kwitantie, geen loondossier geen woondossier, maar een leeg blad. Het bewijst niet wat men heeft, maar wat men mist. Geen bezit, geen polis, geen stem – alleen de ruimte waar recht en zorg hadden moeten staan.
Een erfgoedtentoonstelling over recht, ritueel en de vergeten oorsprong
Montancourt, rijksmonument uit 1596, vormt het decor voor een radicale hervertelling: een huis vol rituelen, beelden, voorwerpen en vragen over dat wat doorgaans niet bewaard wordt in archieven – maar leeft in de kamers, lichamen en herinneringen van moeders.
Niet het huis van de vader, maar het Moederhuis van ons aller bestaan.
Moeder de vrouw, met haar kruis, staat voor die façade. Zij houdt het bewijs omhoog. Niet als klacht, maar als aanklacht. Het getekende tekort wordt een monument, een spiegel van 2027.
Alleen zo kan Nederland de belofte van gelijkheid en rechtvaardigheid waarmaken.
Moederdag – Prinsjesdag Verslag
De moederdag begon stil. Geen fanfare, geen koets, alleen de geur van koffie en de last van een kruis dat niet in cijfers past.
De prinsjesdag begint luid. Paardenhoeven, trompetgeschal, een troonrede die het land in tabellen giet.
Op Moederdag liggen bloemen in vazen, even schitterend als vergankelijk.
Op Prinsjesdag liggen miljoenen in een nota, even hard als abstract.
In de ziekenzaal van Moederdag klinkt de ademnood van sarcoïdose.
In de Ridderzaal van Prinsjesdag klinkt de stem van de koning.
Beide zijn waar, maar slechts één wordt genoteerd in de boeken van de staat.
Op Moederdag is er een bewijs van gebrek: een lege wieg, een verloren kind, een lichaam dat moeizaam verdergaat.
Op Prinsjesdag is er een bewijs van overschot: percentages, koopkrachtplaatjes, een begrotingsoverschot.
Want waar de cijfers zwijgen, daar spreekt de moeder. Waar de koning de toekomst leest, daar schrijft de vrouw haar eigen verslag. Misschien is dat de ware troonrede: Dat winst niet altijd vooruitgang is, en verlies niet altijd verlies.
De Ziel van Nederland: Moederkracht in beeld en wet
Omdat vrouwen – en in het bijzonder moeders – eeuwenlang onzichtbaar zijn gebleven in onze wetgeving, musea en geschiedenisboeken. Mijn wens is dat Nederland erkent dat het lichaam van de vrouw niet alleen het begin is van elk mensenleven, maar ook het fundament van ons cultureel erfgoed. Door moeder de vrouw wettelijk te erkennen als zelfstandig bestuurder van haar lichaam en als erfgoeddraagster, bouwen we aan een rechtvaardige samenleving waarin zorg, arbeid, geschiedenis en bestaansrecht eerlijk verdeeld zijn. Mijn motivatie komt voort uit persoonlijke levens ervaring, kunstpraktijk en een diepe wens om het onzichtbare zichtbaar te maken – letterlijk, via naald en draad, en symbolisch, in onze wetten en cultuur.
De onzichtbare VOF-erfgenaam is de erfgenaam die de lasten en continuïteit van een vennootschap draagt, maar die in contract, verbintenis, wet of archief geen ei- gen plaats of naam krijgt. Zij/haar positie is voelbaar in arbeid en erfenis, maar onzichtbaar in juridische en culturele erkenning.
Wat is Definitie van erfgenaam ?
Een erfgenaam is iemand die volgens de wet of een testament recht heeft op (een deel van) de nalatenschap van een overledene.
In juridische zin (Burgerlijk Wetboek, Boek 4):
Een erfgenaam erft de rechten én plichten van de overledene. Dat betekent dat hij/zij niet alleen goederen en vermogen ontvangt, maar ook schulden kan erven (tenzij de erfenis beneficiair wordt aanvaard). Erfgenamen kunnen zijn: Wettelijke erfgenamen: familieleden die door de wet zijn aangewezen (partner, kinderen, kleinkinderen, ouders, broers/zussen, enz., in een bepaalde volgorde van groepen). Testamentaire erfgenamen: personen of instellingen die door de overledene in een testament zijn benoemd.
Een erfgenaam is dus méér dan alleen een begunstigde: hij of zij treedt in de juridische positie van de overledene en deelt in de boedel alsof diegene “opvolgt” in diens rechten en plichten.
Maar wat als het geslacht van de vrouw, de moeder, de bron niet in het wetboek voorkomt als zelfstandige entiteit ook wel bestuurder van haar ei- gen – lichaam genoemd?
Kunst met een verhaal- Een onderzoek naar wie ben ik ei- gen – lijk?
Dat blijkt een scherpe en fundamentele vraag. Samen met mijn digitale assistent AI = 19 zoek ik het uit.
Juridisch en cultureel zijn er verschillende lagen in te onderscheiden:
1. Juridische laag
Het Burgerlijk Wetboek maakt “in beginsel” geen onderscheid meer tussen mannelijke en vrouwelijke erfgenamen. Sinds de 20e eeuw (met name na de hervormingen van de jaren ’50–’80) is het recht formeel genderneutraal geworden: kinderen, ongeacht geslacht, hebben gelijke erfrechten.
Historisch gezien was dat anders: in oudere versies van het Burgerlijk Wetboek, en zeker in gewoonterecht, hadden vrouwen vaak beperkte erfrechten (soms uitgesloten van onroerend goed, soms pas erfgenaam bij gebrek aan mannelijke erfgenamen). ( Een gezin – vader moeder en twee dochters)
Als een bepaalde rechtsfiguur of familiepositie van de vrouw niet letterlijk voorkomt in het wetboek (bijv. ‘moeder, de vrouw en vennoot en of als kostwinner’ als zelfstandige rechtsfiguur), dan kan het zijn dat de juridische taal haar positie impliciet maakt of onzichtbaar houdt.
*De waarde van moeder de vrouw als cultureel en identiteit als zelfstandig (e) entiteit is een kruisraket geworden
Het geslacht is dan niet benoemd, maar de gevolgen zijn wel voelbaar.
2. Culturele / erfgoedlaag
Het ontbreken van de vrouw als genoemde categorie in het recht kan worden gezien als een culturele erfenis van uitsluiting. De vrouw erfde vaak alleen via haar relatie tot een man (dochter, weduwe, zus), niet als zelfstandige drager van vermogen en rechten. Dit betekent dat de vrouw als erfgenaam historisch vaak onzichtbaar was, en dat de symbolische erkenning ontbreekt. Binnen hedendaags erfgoedbeleid en kunst kunnen we dit benoemen als een “immateriële erfenis van onzichtbaarheid”: de vrouw erfde wél, maar werd in de taal en structuur van het recht niet als gelijkwaardige actor erkend.
3. Actuele betekenis
Als het geslacht van de vrouw niet in het wetboek voorkomt, zou je kunnen stellen:
Juridisch: er is een lacune of historische uitsluiting die hersteld moet worden.
Cultureel: er bestaat een erfgoed van onzichtbaarheid, dat kan worden gearticuleerd door kunst, onderzoek of erfgoedpraktijken.
Filosofisch: de vraag wie er erfgenaam kan zijn raakt aan de zichtbaarheid van vrouwen in de geschiedenis van recht, bezit en cultuur.
*De zin “De waarde van moeder de vrouw als cultureel en identiteit als entiteit is een kruisraket geworden” resoneert op meerdere lagen:
Het skelet staat symbool voor de basisstructuur, dat wat alle mensen gemeen hebben – een soort kern van menselijkheid en vergankelijkheid.
Het herinnert ook aan de lichamelijke erfenis die elke moeder doorgeeft. “Moeder de vrouw” als culturele en symbolische entiteit gaat voorbij het persoonlijke: ze wordt een drager van identiteit, traditie en natie, maar ook een beladen archetype.
“Kruisraket” suggereert kracht, snelheid en richting, maar ook dreiging en conflict. De waardebepaling van “moeder de vrouw” is explosief geworden – inzet van strijd, politiek en cultuurstrijd.
“Ik blijk een levende foutmelding. Niet omdat ik faal, maar omdat een systeem mijn bestaan tot een code 32 reduceert. Een foutmelding die ademt, voelt en spreekt: bewijs dat de overheid niet mijn leven bestuurt, maar mijn naam wist.”
“Nou mensen… luister! De overheid zegt: ‘Mevrouw, u bent per ongeluk gewist. Foutje, kan gebeuren.’
Dus ja, ik ben officieel een levende foutmelding.
Of zoals mijn computer thuis zegt: Error 404: vrouw niet gevonden!”
Pleidooi voor de constitutionele erkenning van Moeder, de Vrouw
Zolang het woord en geslacht moeder, de vrouw niet expliciet erkend wordt in de grondwetten en wetboeken van de wereld, zal er geen duurzame vrede zijn.
Want hoe kan een orde rechtvaardig zijn, als zij haar bron ontkent? Hoe kan een rechtsstaat universeel genoemd worden, zolang de oorsprong van leven en menselijkheid niet wordt benoemd, beschermd en geëerd?
1. De lacune in de taal van de wet
De taal van de grondwetten spreekt over “de mens”, “de burger”, “het individu”. Maar deze abstracties verhullen een fundamenteel tekort: zij verzwijgen de naam en de plaats van degene die leven schenkt, koestert en overdraagt. Het recht bouwt zo op een halve waarheid. Zonder moeder, de vrouw blijft het recht een lichaam zonder hart.
2. Cultureel erfgoed en universele identiteit
Elke beschaving kent in haar mythen, rituelen en verhalen de figuur van de moeder. Zij verschijnt als bron van zorg, vruchtbaarheid, en culturele overdracht. Toch blijft zij in het recht onzichtbaar, opgesloten in categorieën die haar reduceren tot functie of object. Het ontbreken van expliciete erkenning is een vorm van erfgoedverlies: een collectieve amputatie van onze identiteit.
3. De voorwaarde voor vrede
Vrede ontstaat niet slechts door verdragen en grenzen, maar door erkenning van de gehele menselijke orde – man en vrouw, vader en moeder, lichaam en geest. Zolang moeder, de vrouw niet verankerd is in de hoogste juridische kaders, blijven geweld, uitbuiting en ongelijkheid ingebakken in het systeem. Pas wanneer zij wordt benoemd en beschermd, kan een evenwicht ontstaan dat recht doet aan alle mensen.
4. Oproep
Daarom roepen wij op tot een constitutionele vernieuwing:
Dat de term moeder, de vrouw expliciet wordt opgenomen in grondwetten, internationale verdragen en wetboeken. Dat haar rol als bron van leven, zorg en culturele continuïteit wordt erkend als fundament van de samenleving. Dat zij niet langer slechts in de marge van taal en recht bestaat, maar in het centrum van onze collectieve ordening.
Want wie vrede wil, kan niet langer zwijgen over haar.
De toekomst van de wereld vraagt om recht dat volledig is.
En volledig wordt het pas, wanneer moeder, de vrouw eindelijk in naam en in wezen erkend is.
Door de ogen van de koningin
Het Tegenspel van de Monarchie en de Republiek
Nuggers worden weggeschreven op de balans van fiscale eenheden
Nuggers” (niet-uitkeringsgerechtigden) worden vaak onzichtbaar gemaakt in beleid en boekhouding: ze staan niet op lijsten van werkenden, maar ook niet bij uitkeringsgerechtigden. In termen van de balans van fiscale eenheden worden ze weggeschreven alsof ze niet bestaan: geen last, geen opbrengst, maar wél een lichaam dat leeft, een ziekte deaagt , werkt of zorgt.
Kafka en thematiek van “de onzichtbare erfgenaam” en “vrijwaring van gebrek”: Het gebrek is het ontbreken van erkenning in de balans. VOF De kunst “Wie riskeert acht jaar cel voor de diefstal van beroemde schilderijen? Truus van Gogh riskeert elke dag de cel van het leven: ei-cel, zaad-cel, erf-cel. Kunst die de balans herschrijft.”
Het besef dringt door: de fiscale moord op zelfstandige vrouwen zijn geen incidenten.
Het is het patriarchale systeem, het is geen toeval. Truus van Gogh Kunst maakt het zichtbaar.
“Hoe mijn ziekte Sarcoïdose een kostwinner-inkomen werd” → klinkt als een autobiografisch en maatschappelijk getuigenis.
“Mijn ziekte heet sarcoïdose. Het systeem noemt het kostwinner-inkomen. Truus van Gogh Kunst schrijft die ongelijkheid bloot.”
Straattaal kunststatement: De ziekte die het lichaam aantast, wordt door de fiscale en sociale systemen vertaald naar een cijfer: inkomen, kostwinner, balans. Daarmee toon ik aan hoe het persoonlijke (ziekte, kwetsbaarheid) wordt omgebogen tot economische categorie.
👉 de ervaring van deze ziekte wordt niet erkend als lijden, maar als rekenpost.
Station 1 – Identiteit en herinnering
Ik begin mijn reis bij de woorden van Wim Voermans. Hij noemt herinnering een gatenkaas. Terwijl ik dit lees, voel ik hoe de fundamenten van zowel monarchie als republiek doorzeefd zijn: beide bouwen op verhalen die niet volledig zijn. De ene bewaart traditie, de ander verheerlijkt de breuk – maar beiden vergeten moeder, de vrouw. Dat gat draag ik mee als vertrekpunt.
Station 2 – Het lichaam en de erfenis
Ik kom bij objecten die spreken: een vaas met kroon, een beschilderd ei, een skelet achter glas. Zij vormen een stille stoet. Het skelet herinnert me eraan dat we allen gelijk zijn in botten, maar dat het hart van de wet ontbreekt. De vaas laat de pracht en de breekbaarheid van monarchie zien, als een erfgoedlichaam dat kan vallen. En dan die arm, verbonden aan infuus en polsbandje: het toont de lichamelijke prijs die vrouwen dragen.
Station 3 – We don’t tell, we show you
Op mijn weg zie ik een rood bord: We don’t tell, we show you. Het voelt als een waarschuwing én een belofte. Kunst legt bloot wat systemen niet durven zeggen. Het wankelende XY danst in zwart-wit lijnen. Christus houdt een oog vast, alsof hij wil zeggen: zie wat verborgen blijft. Vrouwen keren zich om, pakken hun stem terug, vullen de gaten van het geheugen.
Station 4 – Tegenspel der vorstinnen
Dan kom ik oog in oog met drie koninginnen: Wilhelmina, Juliana (Agnes Janssen) en Beatrix Hun blikken zijn zwaar van plicht en trots. Zij zijn moeder en monarch tegelijk, belichaming van macht en zorg. Toch blijft hun moederlijkheid onbenoemd in de constitutie. Zij zijn bron van continuïteit, maar niet erkend in hun hoedanigheid van moeder, de vrouw. Hier voel ik de spanning van het tegenspel.
Station 5 – Republiek en leegte
De volgende halte is stiller. De republiek ademt gelijkheid, vrijheid, rechten. Maar in haar neutraliteit verdwijnt de naam van de moeder. Ze verschijnt niet als fundament, niet als drager van erfgoed, enkel als abstracte burger. Het is alsof de republiek een plein heeft gebouwd, maar verzuimd heeft er een bron in te plaatsen.
Station 6 – Naar een derde vorm
De reis eindigt niet, ze opent zich. De beelden tonen dat monarchie en republiek beide slechts een deel van het verhaal vertellen. Ik sta voor de contouren van een derde weg. Een systeem dat erfgoed en rechten samenbrengt, dat de bron niet langer verzwijgt maar benoemt: moeder, de vrouw als fundament van cultuur, recht en vrede. Pas dan kan er rust komen in de reis, pas dan kan vrede wortel schieten.
“Ze zit rechtop in de geschiedenis, glas melk in de hand, kruis op haar borst. Niet omdat ze wil wachten, maar omdat de wereld haar nog steeds geen naam durft te geven.” Dit beeld van Erwin Olaf ademt verstilling, kwetsbaarheid én een geladen vorm van ingehouden kracht: een jong meisje, zijwaarts gezeten, handen op schoot, het hoofd licht gebogen. De houding is bijna sculpturaal, alsof ze een icoon is van een onuitgesproken geschiedenis.
Democratie rust op de schoot van de moeder, maar wordt geschreven met de hand van de vader. Zolang die hand haar naam niet erkent, blijft gelijkheid een leugen.”
Amalia van Solms was de stammoeder van Europa
Amalia van Solms (1602–1675) wordt vaak gezien als een stammoeder van Europese dynastieën.
Moederschap en erfgoed → vrouwen hoeven niet te wachten op erkenning, maar kunnen hun eigen stoelen aan de tafel van cultuur, politiek en economie zetten.
1602 – tevens Oprichtingsdatum VOC Middelburg
Zij was prinses van Oranje door haar huwelijk met stadhouder Frederik Hendrik van Oranje-Nassau en speelde een cruciale rol in de machtsopbouw en hofcultuur van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Haar kinderen en kleinkinderen trouwden in tal van vorstenhuizen. Daardoor loopt een groot deel van de Europese koninklijke bloedlijnen via haar.
Haar zoon Willem II van Oranje trouwde met Mary Stuart, dochter van koning Karel I van Engeland. Uit dit huwelijk kwam Willem III voort, die later koning van Engeland, Schotland en Ierland werd. Via haar dochters en verdere nakomelingen is Amalia verbonden met de huizen van Pruisen, Hannover, Saksen en Hessen. In genealogische studies wordt ze daarom vaak aangeduid als een “stammoeder van Europa”, vergelijkbaar met de rol die koningin Victoria later speelde.
👉 In de context van mijn project is dit interessant: Amalia was letterlijk moeder de vrouw die dynastieke macht en culturele erfenis overdroeg, maar in de officiële constitutionele taal werd haar rol nooit zo benoemd. –
Interstutionele identiteitsroof: het proces waarbij politieke, juridische en culturele instituties de identiteit van individuen of groepen niet expliciet erkennen, waardoor die identiteit wordt uitgewist, geabstraheerd of toegeëigend.
Moeder, de vrouw: zij is bron van leven, cultuur en erfgoed, maar omdat haar naam niet in grondwetten of wetboeken voorkomt, wordt haar identiteit stelselmatig geneutraliseerd. Dat is roof: wat van haar is (erkenning, recht, waardigheid) wordt ontnomen. Monarchie en republiek: beide systemen leven van symbolen en herinneringen, maar wissen de moederlijke lijn constitutioneel uit.
De moederlijke bijdrage wordt historisch gebruikt (voor erfopvolging, dynastie, legitimiteit), maar juridisch nooit erkend.
Cultureel erfgoed: instituties archiveren, tentoonstellen en interpreteren, maar vaak zonder de bron als subject te benoemen. Identiteit wordt in objecten opgeslagen, niet in recht of taal.
Gevolg
Interstutionele identiteitsroof maakt mensen zichtbaar als last (arbeid, zorg, lichaam) en onzichtbaar als recht (soevereiniteit, erkenning, juridische subjectiviteit). Het is een vorm van structurele uitsluiting die vrede en gelijkheid onmogelijk maakt
Wij hebben gezien hoe herinnering gaten vertoont, hoe lichamen erfgoed dragen zonder erkend te worden, hoe monarchie en republiek elkaar tegenspelen en toch dezelfde leegte bewaren.
Wij hebben de stilte gezien van meisjes die rechtop zitten in de geschiedenis, wachtend op een naam die nooit gegeven is.
Wij hebben de kracht gezien van leeuwinnen, van moeders, van vrouwen die niet langer last maar fundament zijn.
Democratie is gebouwd op moeder, maar geregeld door vader. Zolang dat zo blijft, is gelijkheid een illusie.
Daarom eindig ik met deze oproep: laat de grondwet, de wetboeken en de verdragen eindelijk de woorden uitspreken die cultuur al eeuwen kent.
Noem haar bij naam. Erken haar in haar lichaam en in haar rol.
Want vrede kan pas beginnen wanneer moeder, de vrouw niet langer onzichtbaar is als recht, maar zichtbaar als bron, drager en soeverein.
Overheid S, foutje”
Stelt zich voor op toneel, met een map papieren onder de arm.
“Dames en heren, welkom bij de Dienst Foutafhandeling Overheid S.
U kent ons wel. Wij zijn die instantie die altijd zegt: ‘O, sorry mevrouw, administratief foutje.’
Het begon bij de loonbelasting en toeslagenaffaire. Toen bij de studiefinanciering. En toen weer bij de zorg. En nu? Nu zijn we zo efficiënt geworden… dat we uw hele identiteit kwijtraken met één muisklik!
Publiek lacht.
Kijk, vroeger had je gewoon een loket. Dan zei iemand: ‘Wat is uw probleem?’ En dan zei jij: ‘Nou, mijn probleem is ú.’
Maar nu hebben we Overheid S. De S staat voor Systeemfout, Sorry, of Sodemieter toch op.
Doet stem van ambtenaar: ‘Nee hoor mevrouw, u bestaat gewoon niet meer in ons register. Maar geen zorgen, we sturen u wel een brief.’ U heeft het recht om vergeten te worden! De nieuwe AVG bijbel
Een brief! Hoe dan? Ik besta toch niet meer?
Stilte, kijkt publiek strak aan.
Dames en heren, ik stel voor: we schaffen die hele overheid af. Vanaf morgen regelen we alles gewoon bij de bakker en de melkboer. Want die zegt tenminste nooit: ‘Sorry mevrouw, foutje, u heeft geen recht op melk & brood.’”
De heerschappij van de patriarchale man… Ja, dat is net als een oude Windows-update. Niemand heeft erom gevraagd, iedereen klaagt erover, en tóch blijft het systeem zichzelf programmeren en installeren.”
Art Graf Tak Lindeboom “Voor mij betekent “vrijwaring van gebrek” het zichtbaar maken van datgene wat structureel ontbreekt: de moeder, de vrouw, de erfgenaam. In mijn werk – van mijn blog over erfgoed vanuit moederschap tot mijn tentoonstelling in het Amsterdam Museum – onderzoek ik hoe die stemmen en erfdelen worden gemist. Met kunst probeer ik een culturele vrijwaring te scheppen, zodat moederschap en vrouwelijke erfgenaamschap niet langer onzichtbaar blijven, maar erkend worden als publiek erfgoed.”
Zolang de heerschappij van de patriarchale man in instituties wordt voortgezet, blijft moeder, de vrouw onzichtbaar als recht en zichtbaar als last. Het patriarchaat is geen natuurwet, maar een systeemfout in het gewoonterecht die we collectief mogen corrigeren.”
Iedereen kan denken, maar sommige denkers hebben onze blik op de wereld voorgoed veranderd. Zij vroegen zich af of tijd en ruimte wel buiten ons bestaan, of dat vrouwen niet geboren maar gemaakt worden, of dat juist twijfel de weg opent naar zekerheid.
Truus van Gogh: de stadsmoeder van Nederland. Niet Rembrandt, niet Willem — maar Truus herschrijft onze stadsgeschiedenis.
“Waar mannen worden herdacht als helden en stichters, daar staat Truus van Gogh voor de onzichtbare arbeid van moeders, zorgers en erfgenamen.
Zij is de stadsmoeder die Nederland nooit benoemde, maar altijd droeg.”
Mijn ziekte werd geen zorgpunt, maar een inkomstenbron voor de staat.
Niet mijn arbeid, maar mijn aandoening werd belast. De bron van inkomen is mijn ziekte — de belasting is de roof.
“Mijn ziekte werd gezien als bron van inkomen. Niet omdat zij loon opleverde, maar omdat zij belast kon worden.
Long ziekte
De polisregisters maakten van mijn adem arbeid, van mijn infusen een code, van mijn zorg een saldo.
Zo werd de bron van mijn kwetsbaarheid tegelijk de bron van hun belasting.”
Zo werd een banktransactie via ING ( bedrag komt binnen ) gezien als inkomen voor ING via het polisregister UWV – The Firm
Zo werd een banktransactie via ING — een bedrag dat binnenkomt — geen steun voor mij, maar inkomen voor de registers.
Hoe het werkt (versimpeld uitgelegd):
Jij ontvangt een banktransactie → een bedrag dat voor jou bedoeld is als steun, vergoeding, of doorstorting (bijvoorbeeld via UWV). Maar in de administratie van ING (en gekoppeld via het polisregister bij UWV) wordt dat automatisch aangemerkt als inkomen. Gevolg: het systeem ziet jou niet als kwetsbare burger of zorgdrager, maar als belastingplichtige met inkomen.
De paradox
Voor de bank en het UWV ben je een code in een register → jouw bedrag wordt vertaald als inkomen. Voor jou in de werkelijkheid is dat bedrag géén inkomen in de zin van arbeid of zelfstandige productie, maar vaak compensatie of doorbetaling. Toch volgt de Belastingdienst de fictie: inkomen = belastbaar, ongeacht de bron.
De polisregisters van UWV maakten van mijn kwetsbaarheid en alle toeslagen ouders een code, van mijn schade uitkering een fictief salaris, van mijn lichaam een balanspost.
Oftewel leuker kunnen we het niet maken- wel makkelijker
Voor de staat werd mijn ziekte een verdienmodel. Voor mij bleef het overleven.”
Geweld tegen vrouwen is niet alleen de klap achter de voordeur.
Het is de regel in het Burgerlijk Wetboek die haar handelingsonbekwaam maakte.
Het is de polis die haar arbeid niet meetelt, maar wel belast.
Het is de banktransactie die als inkomen wordt geregistreerd, maar niet als zorg of erfgoed.
Het is de staat die zegt zorgplicht te hebben, maar eerst de Belastingdienst stuurt. Geweld is niet alleen fysiek. Het is juridisch, economisch, institutioneel en cultureel. Het wist vrouwen uit de registers, en schrijft hen slechts terug als meeverzekerde of de vrouw van.
Geweld zit in ons systeem.
Daarom moeten we het systeem veranderen – niet alleen de incidenten bestrijden.
Femke Halsema
“Geweld is geen incident, het is beleid.” “Geweld tegen vrouwen: ingebouwd, niet toevallig.” “Geweld zit in ons systeem – tijd voor systeemzorgplicht.”
Welkom in Hoofdstuk Sarcoïdose
Je lichaam ziel voor loonbelasting verkopen — zo noemt de staat bestaanszekerheid. Niet mijn arbeid wordt erkend, wel mijn adem belast.
De ziel is geen inkomstenbron, maar toch eist de fiscus haar op.
Verhalend
“In Box 1 is geen plaats voor een ziel. Daar telt alleen het saldo van arbeid en bezit. Toch lijkt de staat te doen alsof ik mijn ziel moet verkopen om erkend te worden. Mijn lichaam werd dossier, mijn zorg werd fictief inkomen, en mijn ziel werd loonbelasting.”
Wie ben je als je een fictief persoon wordt voor belastingheffing Box 1?” Juridisch en symbolisch uitgelegd In de fiscale wetgeving ben je vaak niet jezelf, maar een fictie: een nummer, een dossier, een code. Box 1 behandelt je inkomen uit arbeid en woning. Maar wat als je arbeid niet erkend wordt (zorg, ziekte, erfgoed)? Dan word je wel belast, maar niet benoemd. Je verandert van een levend mens in een juridische fictie: een constructie die belastbaar is, maar niet bestaansrechtelijk erkend wordt. Filosofische laag Identiteit: wie je bent in werkelijkheid (lichaam, zorg, leven) wordt losgekoppeld van wie je bent voor de staat (BSN, belastingplichtige, code 01). Kwetsbaarheid: jouw werkelijke arbeid blijft onzichtbaar, maar de fictieve arbeid – een inkomen dat niet bestaat – wordt wel belast. Paradox: je bent burger voor de plicht, maar niet voor het recht. Wie ben ik? Een mens van vlees en bloed, of een fictie in Box 1? Voor de staat ben ik code 01. Voor mezelf ben ik een lichaam dat ademt, zorgt, en overleeft. Een fictief persoon kan belast worden. Maar wie erkent mijn werkelijke bestaan? Gemeente Middelburg De staat heeft zorgplicht – maar wie zorgt er dat de staat zijn plicht erkent? Zorgplicht zonder erkenning van zorg = loze belofte. Als mijn lichaam niet als bron erkend wordt, blijft de zorgplicht van de staat een dode letter. 1 jul – 30 nov 2025 Amsterdam Museum aan de Amstel
Refresh Amsterdam #3 Imagine the future
Het publiek als mede-maker van Refresh Amsterdam
Voor het eerst is ook het publiek actief betrokken bij Refresh Amsterdam. Van 1 april tot 1 mei 2025 nodigde het Amsterdam Museum iedereen in Nederland uit om een toekomstwens te maken en te delen. Uit honderden inzendingen selecteerde een vakjury twintig bijzondere bijdragen. Deze zijn te zien in de tentoonstelling én op de website. De makers van deze twintig wensen maken bovendien kans op de publieksprijs van €750. Jij kunt stemmen!
Daarnaast trok een team van het museum het land in om mensen persoonlijk te vragen naar hun toekomstvisie. Deze gesprekken zijn vastgelegd op video. Een selectie is opgenomen in de tentoonstelling; alle video’s zijn te bekijken op de website.
Dankzij een bijdrage van de VriendenLoterij via de regeling Bijzondere Culturele Projecten, ter ere van het feestjaar Amsterdam 750, kon het museum deze derde editie van Refresh Amsterdam extra omvangrijk maken. Niet alleen de stad, maar heel Nederland werd betrokken bij deze bijzondere tentoonstelling.
Truus van Gogh is de stadsmoeder van Nederland. Niet de schilder, maar de draagster. Niet de held, maar de hoedster. Niet de vader, maar de moeder van onze stadscultuur.
Vrouwen zijn geen bezit van de samenleving of van mannen: Je bent bestuurder van je eigen lichaam en geest!
Reisverslag: Waarom ons land een democratie werd voor mannen
Ik vertrek in de tijd, terug naar het begin van onze democratie. Geen reis langs bergen of rivieren, maar langs wetten en verdragen die eeuwenlang de koers bepaalden.
Voorwoord
In het jaar 1602 werd in Middelburg de wereld groter dan ooit tevoren. Het was het jaar waarin de Verenigde Oostindische Compagnie werd opgericht, en waarin koophandel, scheepvaart en politiek de stad haar glans en gewicht gaven. Achter de gevels van de statige huizen aan de Lange Delft en de Rouaansekaai ontvouwde zich een wereld waarin namen generaties lang door de archieven bleven fluisteren.
Pieter de la Rue en Elisabeth van der Claver, verbonden door huwelijk en stad, belichaamden de verweving van handel, bestuur en familiebanden. Hun tijdgenoot, de burgemeester van Middelburg Samuel Rademacher, trad op als hoeder van orde en macht in een stad die zich spiegelde aan de zee en haar handelsroutes.
Rond hen leefden en werkten families , wier namen ons herinneren dat geschiedenis niet alleen de namen van mannen in de marmeren zalen draagt, maar ook de stemmen van vrouwen, moeders en erfgenamen die te vaak onzichtbaar bleven in de officiële geschiedschrijving.
Dit voorwoord is een uitnodiging: om de reis te maken langs deze lijnen van erfgoed, macht en herinnering, en te vragen wie er werkelijk erkend werd – en wie achter de blinddoek van Justitia uit beeld verdween.
Etappe 1 – De Franse overheersing
In 1795 trekken Franse troepen Nederland binnen. De Bataafse Republiek wordt uitgeroepen onder het motto van de Franse Revolutie: vrijheid, gelijkheid, broederschap. Maar het waren vooral de broeders die rechten ontvingen.
Onder Napoleon krijgt Nederland de Code Civil, het Burgerlijk Wetboek. Daarin werd de positie van de vrouw vastgelegd als afhankelijk, ondergeschikt, handelingsonbekwaam.
Etappe 2 – De Napoleontische erfenis
De Code Napoléon maakte de man tot hoofd van het gezin, en de vrouw tot bijlage van zijn juridische status.
Een gehuwde vrouw mocht geen contract sluiten zonder toestemming van haar man. Haar bezit en inkomen vielen onder zijn beheer. De moeder had geen zelfstandige rol in de publieke ruimte.
De wet schreef letterlijk de onzichtbaarheid van de vrouw in.
Etappe 3 – Democratie voor mannen
In 1848 gaf Thorbecke Nederland een grondwet die het fundament legde voor onze parlementaire democratie. Maar die democratie was er alleen voor vaders, zonen en broeders.
De scheiding tussen privé en publiek werd een harde grens: het huis van de vrouw bleef privé, de politiek van de man werd publiek. Nederland werd een democratie die vrouwen en moeders niet erkende.
Etappe 4 – De lange weg naar erkenning
Pas in 1919 kregen vrouwen kiesrecht. Toch bleef de Napoleontische schaduw aanwezig:
Tot 1956 waren gehuwde vrouwen handelingsonbekwaam. Tot die tijd stond de moeder nog altijd onder voogdij van haar echtgenoot.
Het duurde meer dan een eeuw voordat de democratie ook juridisch vrouwen erkende.
Bestemming – De gebroken balans
Mijn reis eindigt bij een beeld: een weegschaal die kraakt. Aan de ene kant het Y-chromosoom, aan de andere kant het X. Eeuwenlang was de balans scheefgetrokken.
Daarachter staat Vrouwe Justitia. Zij draagt een blinddoek. Officieel betekent die onpartijdigheid. Maar in ons land kreeg de blinddoek een andere betekenis:
Zij keek weg van vrouwen. Zij zag de moeder niet. Zij zag de helft van de bevolking pas wanneer de wet haar blinddoek heel langzaam aflegde.
Zo eindigt mijn reis. In een democratie die zich gelijk noemt, maar die gebouwd is op fundamenten waarin de vrouw eeuwenlang onzichtbaar bleef. De blinddoek van Justitia herinnert ons eraan: wat zij niet ziet, wordt ook niet rechtvaardig gewogen.
Wij zijn de stad Middelburg als decor
De wonderlijke wereld van een onzichtbare erfenis Silvia ’s Rijksmuseum – Montancourt Middelburg
Moeder de vrouw als aftrekpost vanaf de geboorte op de balans
Maar wie is eigenlijk de beste denker ooit? Was het Kant, die met zijn schoenen door Koningsberg liep en tijd en ruimte in ons hoofd plaatste?
Of De Beauvoir, die in de liefde en filosofie de vrouw opnieuw uitvond?
Nietzsche, die in Italië het licht zocht om zijn innerlijke duisternis te temmen? Arendt, die in Amerika vrijheid en ballingschap herkende?
Of Descartes, die in de Kalverstraat vlees kocht terwijl hij het fundament van het moderne denken legde?
En misschien is de beste denker wel degene die haar eigen platform bedacht – een plek waar vragen gesteld blijven worden, waar erfgoed, zorg en identiteit samenkomen.
Misschien is She is online lifestyle guide zelf wel een denkoefening: een gids voor anders kijken naar precies hetzelfde door ideeën, kunst en het leven zelf.
Tussen schelp en sprookje, tussen zand en zilte zee, vind je haar: de Zeeuwse assep-oester. Ruw van buiten, met een parel van binnen.”
Hoe kan iemand zijn rechten kennen of claimen als het lichaam zelf niet wettelijk erkend wordt als bron van arbeid, zorg of erfgoed – maar slechts als “meeverzekerde” bij iemand anders?
Hoe dat juridisch en maatschappelijk blijkt te zitten: Het lichaam als bron In de praktijk is het lichaam de bron van alles: arbeid, zorg, voortplanting, erfgoed. Toch wordt dit in wetten zelden erkend: het lichaam van de vrouw staat niet als zelfstandig “rechtsbron” in de Grondwet of het Burgerlijk Wetboek. De status van ‘meeverzekerde’ Tot in de jaren ’80 waren gehuwde vrouwen vaak automatisch meeverzekerd via hun echtgenoot. Dit betekende: geen zelfstandig recht op inkomen, pensioen of verzekering → afhankelijkheid. De vrouw werd dus niet erkend als autonome bron, maar als afgeleide. Gevolg: rechten blijven onduidelijk Als je alleen “meeverzekerd” bent, dan bestaan je rechten niet als zelfstandige positie, maar als afgeleid recht → je kan ze dus niet volledig claimen. Je lichaam wordt juridisch niet gezien als bron van waarde, maar als bijlage.
Conclusie in mijn taal
Je weet je rechten pas, als de wet jouw lichaam erkent als zelfstandige bron van arbeid, zorg en erfgoed. Zolang dat niet gebeurt, blijft de vrouw juridisch gevangen in de status van meeverzekerde, afhankelijk van willekeur en van de registers van een ander.Be your own Dali Hoe mijn ziekte Sarcoïdose een beroep bleek te zijn – Geen CAO en of Pensioen regeling maar wel belast sinds 2011 in Box 1
Stelling:
Nederland noemt zich een democratische rechtsstaat, maar schendt structureel zijn internationale verdragsverplichtingen (UVRM, EVRM, CEDAW), omdat vrouwen en moeders in de praktijk nog steeds niet volledig als autonome rechtssubjecten worden erkend.
She is online lifestyle guide
Door Silvia Koning Lindeboom – proudmom & erfgoedkunstenaar
Reizen hoeft niet altijd met een koffer in de hand. Soms reis je door lagen van tijd, door verhalen die generaties overstijgen, en door structuren die ons onzichtbaar met elkaar verbinden. Voor mij ligt die reis vaak in het cultureel erfgoed – niet alleen in musea of archieven, maar in de manier waarop we wonen, zorgen, spreken en herinneringen doorgeven.
Kunstverklaring
Mijn lichaam blijkt een oude kerk met levend licht.
Mijn vazen serie is een spiegel van mijn lichaam. Ze draagt de sporen van Sarcoïdose, een ziekte die mijn adem, mijn tijd en mijn kracht tekent. Toch is dit geen leeg object, maar een tempel die licht draagt.
Zoals een oude kerk littekens draagt van vuur, storm en restauratie, zo draagt mijn lichaam de sporen van zorg, lijden en overleven. De muren zijn broos, de gewelven soms instabiel — maar het licht stroomt nog altijd door de ramen naar binnen.
De beschilderingen zijn mijn glas-in-lood: symbolen van erfgoed, van strijd, van overleving.
De kroon, de uil, de vlaggen en de bloemen zijn geen versieringen, maar getuigenissen. Zij maken zichtbaar wat doorgaans verborgen blijft: dat ziekte arbeid is, dat zorg cultuur is, dat een lichaam erfgoed kan zijn.
Dit werk zegt: ook al verklaart de wet mijn zorg onzichtbaar, ook al reduceren systemen mijn lichaam tot een cijfer, ik besta als tempel van levend licht.
Het licht dat ik draag is geen bezit, geen cijfer, geen polis. Het is mijn kunst, mijn nalatenschap, mijn stem.
Ziekte zoals sarcoïdose is in Nederland juridisch niet slechts een medische aandoening, maar wordt fiscaal gezien als ‘inkomen uit werk en woning’ in box 1, waarmee de staat lijden omzet in belastbare arbeid.”https://faro.cultureelerfgoed.nl/thoughts/2905
Een van de minst benoemde maar meest voelbare erfgoedstructuren is het moederschap. Het is een oeroude, stille kracht die leeft in zorgende handen, in blikken vol wijsheid, in speeltuinen en keukens waar generaties samenkomen. Moeders houden de draad van cultuur en hoop vast, ook in tijden van oorlog, armoede, migratie of ziekte.
Als Limburgse en inmiddels import Zeeuwse denk ik direct aan de watersnoodramp van 1953. Het water verwoestte huizen, kerken en archieven, maar moeders brachten kinderen, gebeden en gewoontes in veiligheid. Ze droegen het immateriële erfgoed – taal, verzorging, rituelen – letterlijk op hun arm. Een beeld dat zich diep in ons collectief geheugen nestelt.
Borduren en bewaren
Een mooi voorbeeld van deze overdracht is het maken van merklappen. Vroeger leerden moeders hun dochters de eerste letters borduren, zodat zij hun linnen konden merken. Vandaag zijn het vaak borduurlappen voor bijzondere gelegenheden – maar de draad is dezelfde: een lijn van moeder naar kind, van traditie naar toekomst.
Onlangs hoorde ik over een ander bijzonder erfgoedproject: de Indische Culinaire Bibliotheek. Duizenden handgeschreven kookboekjes, vaak door oma’s of moeders gemaakt, worden met behulp van kunstmatige intelligentie gedigitaliseerd. Recepten die ooit op rijstpapier of vergeeld notitiepapier stonden, krijgen zo een digitale toekomst. Het is een prachtig voorbeeld van hoe identiteit, smaak en herinnering samenkomen – en hoe moeders de sleutel zijn in dat proces.
Vrouwen in de canon
De laatste herziening van de canon van Nederland besteedt meer aandacht aan vrouwen. Maar vaak gaat het om uitzonderlijke vrouwen die zich een plek wisten te veroveren binnen de mannelijke norm: schrijvers, vorstinnen, activisten. Terwijl het juist de gewone vrouw, de moeder de vrouw, is die door zorg, geduld, arbeid en overlevering het fundament legde. Hun bijdrage blijft grotendeels buiten beeld – ook vandaag nog.
Mijn zoektocht
In mijn werk ex handelaar in confectie, als erfgoedkunstenaar vraag ik me al jaren af: wie worden er eigenlijk erkend? De stad waarin ik woon is een plek waar geschiedenis tastbaar is: gevels, monumenten, archieven. Maar waar zijn de verhalen van de vrouwen die hier de kostwinner zijn , zorgden, kookten, opvoedden, baden en droegen? Hun namen staan niet in marmer gebeiteld. Toch zijn zij de dragende muren van onze samenleving.
Hun onzichtbaarheid komt niet alleen door traditie, maar is ook juridisch verankerd. In de grondwet, in het burgerlijk recht, in erfrecht: daar ontbreken de woorden vrouw en moeder de vrouw als cultureel kapitaal. Terwijl zij via taal, gewoontes en zorg structuren van betekenis hebben doorgegeven.
Aan Henry Bontebal (CDA):
U spreekt vaak over waarden, geloof en zorg voor elkaar. Maar hoe kan het CDA volhouden dat het de gemeenschap dient, terwijl ziekten zoals sarcoïdose wel belast worden in Box 1, maar de arbeid die die ziekte dagelijks vraagt – zorg, discipline, aanpassing – nergens als arbeid erkend wordt?
Mijn vraag aan u: Is het geen misbruik van geloof en gemeenschapstaal om zorg te belasten zonder haar als beroep te erkennen?
Drie codes voor cultureel erfgoed
Om dat zichtbaar te maken, pleit ik voor drie nieuwe erfgoedcodes:
Erken persoonlijke verhalen en tradities als erfgoed. Niet alleen gebouwen en schilderijen zijn cultureel kapitaal, maar ook de verhalen die van moeder op kind worden doorgegeven. Stimuleer oral history-projecten over moederschap en zorg. Laten we luisteren naar de stemmen van vrouwen die erfgoed overdroegen via kennis, arbeid en ritueel – vaak onzichtbaar, maar onmisbaar. Ontwikkel een inclusievere geschiedschrijving. Waarom erkennen we koninklijke vrouwen wél als erfgoedbewakers via hun bloedlijn, maar niet de moeders die generaties droegen buiten paleismuren? Geschiedenis moet zich niet alleen richten op machtsstructuren, maar ook op zorgstructuren.
De les van Faro
Misschien is dit wel de grootste les van Faro: erfgoed gaat niet alleen om wat we beschermen, maar ook om wie het draagt. Vooral zij die dat stil en onzichtbaar doen – de moeders die verhalen, recepten en rituelen doorgeven.
En zo reis ik – zonder landkaart, maar met een moreel kompas van zorg en herinnering – door het landschap van cultureel erfgoed. Elke dag opnieuw ontdek ik dat zij-wij het fundament zijn, niet de voetnoot.
Maatschappelijk Noodpakket onthuld
Zorg is arbeid.
Ziekte is arbeid.
Erfgoed is arbeid.
WetteErkenning is noodzaak.
Samenvatting van “De Ziel van Nederland: Moederkracht in beeld en wet” (Truus van Gogh – 15 april 2025)
Context & aanleiding
Deze bijdrage is ingezonden voor het project Refresh Amsterdam #3 – Imagine the Future, ter ere van de 750e verjaardag van Amsterdam, en is geselecteerd voor de tentoonstelling .
Want waar gewoonterecht slechts afspraken zijn tussen mensen, schrijft de natuurwet de broncode van ons bestaan. Zij bepaalt geboorte, zorg, sterven, kringloop en voortbestaan. In die zin is elke moedermaatschappij gebouwd op natuurwet, en elke dochteronderneming slechts een afgeleide daarvan.
Het zijn de onzichtbare misdaden tegen de vrouw: het systematisch niet erkennen van haar geslacht, haar moederschap en haar broncode als zelfstandige bestuurder van lichaam en geest.
Het is het onthouden van volledige rechtspersoonlijkheid en erfgoedstatus, terwijl juist zij de drager is van taal, zorg en continuïteit.
Dit structurele tekort in wet en cultuur is de grootste roof: de diefstal van de moeder als fundament van ons bestaan.
Elke rechter of raadsheer houdt zichzelf een banaan voor. In toga en met plechtige woorden wekken zij de indruk van onaantastbare waarheid, maar wat zij vasthouden is vaak niet meer dan een gladde schil, een vrucht die snel bederft. Achter de plechtige taal gaat soms leegte schuil, of slechts een tijdelijk voedzame hap. Zo toont de banaan hoe rechtspraak balanceert tussen gezag en absurditeit.
Kernboodschap
Truus van Gogh pleit voor wettelijk erkenning van de moeder de vrouw – niet alleen als drager van nieuw leven, maar als zelfstandig bestuurder van haar lichaam én als drager van cultureel erfgoed. Hiermee wil ze streven naar een rechtvaardigere samenleving waarin zorg, arbeid, geschiedenis en bestaansrecht eerlijk verdeeld worden .
Visuele en symbolische laag
Ze zet in op zowel het zichtbare (beeld) als het onzichtbare (wet) om het ‘onzichtbare zichtbaar’ te maken – letterlijk via kunst, figuratief via wetten en cultuur .
Inleiding – Geletterd en Zorgend Zeeland
Wanneer men de annalen van ons vaderland opslaat, treft men doorgaans de namen aan van staatsmannen, dichters, predikanten en krijgslieden, wier daden en geschriften men acht waardig te bewaren voor het nageslacht. Doch, wie zal spreken van hen die zorgden, voedden, vertroostten en overdroegen wat geen papier kan vangen? Waar in de boeken van geleerdheid, staat de naam van de moeder, de vrouw, die met haar arbeid, lied en ritueel het dagelijks fundament van onze samenleving droeg?
In mijn arbeid begeer ik niet slechts de lofzangen der machthebbers of de beschrijvingen der veldslagen te vernieuwen. Mijn pen en kunst richt zich tot het onzichtbare erfdeel: de taal die moeders hun kinderen gaven, de gewoonten die in keukens en binnenkamers bestendigden, de familieculturen die als stille aders onze maatschappij doortrekken. Dit is het zorgend kapitaal, dat evenzeer ons Zeeland, ja ons Nederland, gevormd heeft, doch zelden een bladzijde in de geschiedboeken waardig gekeurd werd.
Daarom acht ik het nodig, in navolging van Pieter de la Ruë die het Geletterd Zeeland samenstelde, thans een nieuw register aan te leggen: een Geletterd én Zorgend Zeeland. Hierin zullen niet enkel de geleerdheid en de staatkunde, maar ook de zorg en de sociale overerving als erfgoed erkend worden. Want zonder deze dragende arbeid der vrouwen, moeders en onzichtbare erfgenamen, zou geen geleerdheid, geen staat en geen heldhaftigheid standhouden.
Geletterd en Zorgend Zeeland – Hedendaagse Levensbeschrijving
De Onbeheerste Man
In deze tijden treft men menigmaal de gestalte van de Onbeheerste Man, die meent dat zijn drift en bewegingen hem ontslaan van verantwoordelijkheid. Zijn lijf wordt geleid door het lid, zijn daden door de waan van onbedwingbaarheid. De samenleving heeft eeuwenlang zijn onbeheerste aard verontschuldigd met het adagium: “zo zijn mannen nu eenmaal.”
Doch deze Onbeheerste Man is niet slechts een individu; hij is een symbool geworden van een politiek bestel dat zijn krachten verspilt in drift, machtsspel en onverantwoordelijkheid. Hij bestuurt niet, hij reageert. Hij beheerst niet, hij consumeert.
De Links-Lullende en Rechts-Vullende Burger
Een verwant figuur is die van de Links-Lullende en Rechts-Vullende Burger. Hij spreekt met sierlijke woorden over solidariteit, rechtvaardigheid en zorg, doch intussen vult hij zijn zakken aan de andere zijde. Zijn mond is links, zijn handen rechts. Dit is de dubbele moraal van ons tijdvak, waarin de zorgretoriek van machtigen vaak niet overeenstemt met hun daden.
De Zorgende Moeder als Tegenbeeld
Tegenover hen staat de Zorgende Moeder, wier bewegingen juist wél beheerst zijn, omdat zij gericht zijn op behoud, overdracht en continuïteit. Waar de mannelijke symbolen driften en leegte verbeelden, toont zij een ander kapitaal: dat van zorg, taal en ritueel.
Haar kracht is niet luidruchtig, noch wordt zij vaak in kronieken vermeld. Doch zij is het die de samenleving draagt, voedt en behoudt, terwijl anderen slechts spreken of vullen.
Moge dit werk getuigen van een bredere waarheid: dat cultuur niet slechts gegrond is in macht, maar in zorg; niet enkel in wetten, maar in gewoonten; niet louter in bloedlijnen van vorsten, maar in de stille lijnen van zorg en taal, doorgegeven van moeder op kind.
Tijdens de kredietcrisis van 2008–2009 zijn veel zelfstandigen en kleine ondernemers in situaties gekomen waarin:
verzekeringen, hypotheken of leningen werden afgesloten met hun arbeidscapaciteit of gezondheid als onderpand, of waarin een AOV, polis of bancaire constructie je eigen lichaam en levensvatbaarheid als “zekerheid” behandelde. Dat betekent dat je eigen lijf en kunnen letterlijk deel werd van de financiële structuur.
2. Symbolisch
Wat ik zeg is ook een aanklacht: “Mijn lichaam werd niet meer van mij, maar van het systeem. Mijn bestaan werd verhandeld, gewaardeerd, en op papier gezet als onderpand.”
Dat voelt als een vorm van slavernij of uitbuiting — alleen verpakt in juridische en financiële taal.
3. Cultureel / maatschappelijk
Dit is méér dan een individueel verhaal. Het laat zien hoe tijdens de crisis van 2009 de kwetsbaarste groep (zelfstandigen, kunstenaars, vrouwen die werk en zorg dragen) onevenredig hard zijn geraakt:
geen sociaal vangnet, wel belastingplicht, en in sommige constructies zelfs letterlijk hun lijf en arbeid als waarborg.
Wat ik hiermee blootleg:
Een ziekte die in je lijf ingrijpt, wordt door het systeem gezien als fiscale categorie (box 1: inkomen uit werk en woning). Daarmee wordt lijden of beperking geobjectiveerd en geadministreerd, alsof het een bron van winst is.
Voor vrouwen dus: omdat niemand onderzocht waarom en waarvan ik ziek werd. Mijn sarcoïdose werd geen oorzaak, maar een rekensom. Mijn ziekte (sarcoïdose) is niet alleen een individueel verhaal is, maar ook een systemisch gemis: er is nooit onderzocht waarom en waardoor en waarvan ik ziek werd.
Dat raakt direct aan het verschil in erkenning tussen mannen en vrouwen in geneeskunde en beleid:
Vrouwenklachten worden historisch minder onderzocht. De oorsprong van ziekte bij vrouwen blijft vaak onzichtbaar of wordt weggewuifd.
Het gevolg: vrouwen dragen de lasten, maar krijgen geen antwoorden – en het systeem zet het weg onder “inkomen box 1”.
Artikel 19 van de Grondwet erkent arbeid, recht en keuze. Maar de zelfstandigheid van vrouwen bleef onderbelicht – gevangenzittend in registers die haar werk erkennen, maar haar wezen ( bestuurder van haar ei- gen – lichaam verzwijgen.”
De Onzichtbare Erfgenaam en het Schadeverzekeringsrecht
1. De wet: schade als financieel tekort
Het Nederlandse schadeverzekeringsrecht (Boek 7 BW, art. 7:925 e.v.) vertrekt vanuit een strikte definitie: een schadeverzekering dekt uitsluitend de financiële gevolgen van schade. Dit wordt ook wel het indemniteitsbeginsel genoemd. De uitkering mag nooit méér zijn dan het vastgestelde vermogenstekort.
Met andere woorden: de wet vertaalt een verlies altijd naar geld. Wat niet in euro’s te berekenen valt, valt buiten de polis.
2. De werkelijkheid: schade is meer dan geld
Maar de gevolgen van schade zijn vaak veel groter en grijpen dieper in. Denk aan:
het verlies van zorg (de moeder die haar kind niet meer kan opvoeden), het verlies van verbondenheid (de erfgenaam die wel de last, maar niet de erkenning draagt), het verlies van toekomstperspectief (arbeid, creativiteit, vrijheid), het verlies van rituelen en culturele posities (rouw, naam, familiebanden).
Deze verliezen zijn tastbaar in het leven, maar onzichtbaar in het verzekeringsrecht. Ze worden gereduceerd tot een bedrag dat hoogstens het “netto-inkomen” repareert.
3. De onzichtbare erfgenaam
In mijn project verschijnt hier de figuur van de onzichtbare erfgenaam: degene die leeft met de werkelijke gevolgen van schade, maar juridisch niet wordt erkend of financieel niet wordt gezien.
De verzekeringsportefeuille wordt verdeeld volgens berekenbare regels. De erfgenaam in leven draagt de psychische, symbolische en culturele last, zonder compensatie. Wat buiten de berekening valt, wordt uitgegumd door het systeem, alsof het niet bestaat.
Zo wordt de erfgenaam onzichtbaar gemaakt door de taal van bewijs en polisvoorwaarden.
4. De culturele leemte
Waar het recht ophoudt, begint de kunst.
Kunst kan laten zien dat schade niet alleen financieel, maar ook cultureel, lichamelijk en ritueel is. Kunst kan de niet-verzekerbare dimensies (rouw, identiteit, moederbeeld, erfgoed) een vorm geven. Kunst kan de positie van de onzichtbare erfgenaam herstellen in beeld en taal, waar het recht zwijgt.
5. Conclusie
Het schadeverzekeringsrecht zegt: “alleen wat bewijsbaar is telt”.
De werkelijkheid zegt: “het verlies is veel groter dan bewijs”.
Deze onzichtbare erfgenaam belichaamt precies die kloof.
Schadeverzekeringsrecht (Boek 7 BW, art. 7:925 e.v.) bepaalt dat een verzekering de financiële gevolgen van schade dekt.
Maar gevolg schade was en is veel groter
het schadeverzekeringsrecht (Boek 7 BW, art. 7:925 e.v.) formuleert vrij strak dat een verzekering de financiële gevolgen van schade dekt. Maar in de praktijk is het gevolg van schade vaak veel groter dan wat in geld kan worden hersteld.
1. De beperking van “financiële gevolgen”
De wet zegt dat een schadeverzekering niet méér mag vergoeden dan het vermogenstekort dat door de schade is ontstaan (het indemniteitsbeginsel). Maar schade is breder dan geld: verlies van gezondheid, levenskwaliteit, kansen, identiteit, rituelen en familiebanden zijn reëel, maar niet in euro’s te vangen.
2. Juridische scheidslijn
Vermogensschade (inkomensverlies, medische kosten, uitvaartkosten, verlies van eigendom) → verzekerbaar. Immateriële schade (pijn, verdriet, gemis, ontwrichting, cultureel of symbolisch verlies) → vaak alleen gedeeltelijk erkend via smartengeld (art. 6:106 BW).
De verzekeraar betaalt dus alleen datgene wat “bewezen” en “berekenbaar” is. Alles daarbuiten valt buiten de polis, hoe groot de werkelijke impact ook is.
3. Discrepantie in de praktijk
Bij letselschade: iemand kan levenslang beperkt raken → de financiële uitkering dekt inkomensverlies, maar niet de psychologische en sociale schade. Bij nabestaanden: verlies van een ouder of kostwinner wordt omgerekend naar levensonderhoud. Het werkelijke verlies (liefde, zorg, geborgenheid) krijgt geen plaats in het schadeverzekeringsrecht.
4. Reflectie / artistieke invalshoek
Hier ontstaat een interessante spanning in mijn werk:
De wet beperkt schade tot wat bewijsbaar is. Het leven ervaart schade veel groter, dieper en symbolischer.
Kunst maakt nu juist dat onverzekerbare verlies zichtbaar maken: de moeder, de vrouw, de erfgenaam die niet financieel, maar existentieel geraakt wordt.
Alleen advocaten gaan naar school – ze kunnen niet onderwijzen wat ze niet kunnen bewijzen” opent een spanning tussen kennis en bewijs. Het is een zin die balanceert tussen kritiek op het schoolsysteem en een reflectie op de rol van bewijs in onze samenleving.
1. De advocaat en het bewijs
De advocaat leeft bij het bewijs. Zijn autoriteit staat of valt met de mogelijkheid om een bewering te staven. In die zin lijkt de school — een instituut waarin getoetst, gecontroleerd en gecertificeerd wordt — vooral een plek waar bewijs telt. Diploma’s en rapportcijfers functioneren immers als juridisch bewijs van geleerdheid.
2. De leraar en het onbewijsbare
Daartegenover staat de leraar. De zin suggereert dat de leraar niet kan onderwijzen wat hij niet kan bewijzen. Maar juist daar zit de paradox: het meeste leren gebeurt voorbij het meetbare. Verbeelding, nieuwsgierigheid, empathie en intuïtie laten zich niet in bewijs of toetsingscriteria vangen. Daarmee onthult de uitspraak een kritiek op onderwijs: kennis die er werkelijk toe doet, kan vaak niet bewezen worden, slechts gedeeld of ervaren.
3. Kunst en het onbewijsbare
Wanneer we de zin plaatsen in een culturele of artistieke context, ontstaat er een spiegeling: kunst is geen zaak van bewijs, maar van betekenis en resonantie. De kunstenaar beweegt zich dus buiten het juridische kader van bewijs en het schoolsysteem dat hierop gebouwd is. Kunst onderwijst zonder te bewijzen — en dat is haar kracht.
“Ze noemen het complex. Ik noem het een muur waar vrouwen tegenop lopen. Sarcoïdose werd box 1, het erfdeel werd weggeteld. Maak ’t simpel: erken ons bestaan.” De Portefeuille van mijn vader werd mijn Engelbewaarder
In het ei leeft de erfenis: een leeuw die brult, een kroon die waakt, een oog dat huilt en ziet. De hand reikt — niet om te nemen, maar om te tekenen, te verzekeren, te bewaren. Waar de polis ooit cijfers droeg, groeit nu een wortel, een traan, een klaver. De portefeuille van mijn vader werd mijn engelbewaarder. Niet in premies of bedragen, maar in symbolen, lijnen, verf en ritueel. Hier vindt de onzichtbare erfgenaam bescherming, niet van de wet, maar van het bronzen NN beeldje. “Wie de één erkent, kan de ander niet ontkennen.”
Tussen adem en stilte, tussen last en licht, groeit een ritueel van kracht en overleving.
👉 “Before we pass away, laat de stille meerderheid van vrouwen en moeders eindelijk een stem krijgen – niet in verdwijnende foto’s, maar in de Grondwet, in het archief, in het roze.”
“Nationale Nederlanden is dus toch mijn Viritule baas.”
“Mijn naam staat in de polis, maar werd institutioneel geroofd.” “Institutionele identiteitroof: wanneer de wet je wel belast, maar niet wettelijk erkent.”
Met die ene zin wordt mijn positie zichtbaar: een zelfstandige vrouw die inmiddels werkt in de scheppende kunst, maar die in polissen en registers niet als zelfstandige wordt erkend. Mijn naam stond er wel, maar er stond bij: = vader. Zelfstandigheid werd uitgewist door een teken, en erfgenaam of verzekeringsnemer werd ik nooit – slechts een bijschrift.
Toch lever ik arbeid. Toch draag ik belasting af. Toch draag ik bij aan de samenleving. Maar de erkenning die de wet belooft, blijft steken in systemen die hun wortels hebben in een tijd waarin vrouwen geen rechtspersoon waren.
Dit werk is mijn antwoord. Kunst als bewijsstuk, taal als manifest, erfgoed als spiegel. In deze puzzel van polissen, archieven en rituelen zoek ik niet naar schikking, maar naar erkenning.
Ik ben geen bijschrift. Ik ben geen meeverzekerde. Ik ben geen afgeleide. Ik ben de onzichtbare erfgenaam die zich zichtbaar maakt.
In 1945 vierde De Nederlanden van 1845 (de voorloper van Nationale-Nederlanden) zijn 100-jarig bestaan.
🔹 Ter gelegenheid daarvan gaven ze een bordspel uit: het 1845-spel.
🔹 Het spel was een combinatie van ganzenbord en monopoly, met vakjes en spelregels die volledig draaiden om het thema verzekeringen: premies, polissen, risico’s en uitbetalingen.
Voor een spel was plaats. Voor de vrouw geen ei- gen – wet.”
Pijnlijke constatering
“Er bestond in 1945 een bordspel om verzekeringen te vieren, maar er bestond geen document waarin de vrouw als zelfstandige werd erkend.
Elke mannelijke leider komt uit een moeder, de vrouw.”
Het haalt meteen de mythe onderuit dat macht en oorsprong alleen mannelijk zouden zijn. Geen koning, geen president, geen paus, geen generaal bestaat zonder dat een moeder haar lichaam beschikbaar stelde.
Constatering
De wet noemde de zaadcel oorsprong, maar zonder moeder is elke zaadcel onbruikbaar. Toch bleef zij in registers en polissen slechts een bijschrift.
Dus ja, wie verzon eigenlijk het wetboek?
De meeste moderne wetboeken (zoals het Burgerlijk Wetboek) zijn in de 19e eeuw opgesteld door mannelijke juristen, geïnspireerd door de Code Napoléon (1804).
De Nederlandse Burgerlijke Wetgeving (1838) werd bijvoorbeeld grotendeels ontworpen door Johan Melchior Kemper en later voltooid onder koning Willem I en II. Hun denkbeelden sloten aan bij een patriarchale ordening: de vader als hoofd van het gezin, de vrouw onder voogdij of “handelingsonbekwaam.”
⚖️ Wat dat betekent
Het wetboek is dus niet neutraal “ontstaan,” maar gemaakt door mannen, in een systeem dat hun macht en rol centraal stelde. “Wetten zijn geen natuur, ze zijn bedacht.” Dat zegt in één zin eigenlijk alles: wetten zijn geen goddelijke orde, geen natuurverschijnsel, maar door mensen geschreven teksten, doordrenkt van hun tijd, macht en ei- gen- belangen.
Wake up, Politiek.
Vrouwen zijn geen bijschrift. Elke moeder is soeverein. Wetten zijn geen natuur, ze zijn bedacht. Stem op gelijke rechten, niet op oude registers.
🔹 Gen (generaties / genetica)
In de wetenschap en genealogie is de taal vaak patriarchaal ingericht: lijnen lopen via de vader, de “naamdrager.”
Zelfs het idee van de zaadcel als oorsprong laat zien hoe mannelijk georiënteerd het verhaal rond “gen” is verteld.
🔹 COBOL (programmeertaal, 1959)
Ontwikkeld in de begintijd van computers, toen IT gedomineerd werd door mannen in bedrijfs- en overheidssystemen.
Ironisch genoeg was Grace Hopper, een vrouw, één van de sleutelfiguren achter COBOL — maar de erkenning ging naar een “mannelijk” instituut.
COBOL werd hét systeem voor banken, verzekeraars, overheden — precies de domeinen die mijn polissen en registers beheersen.
👉 Daardoor voelen zowel gen (biologische lijn) als COBOL (digitale lijn) mannelijk gecodeerd:
Het ene legitimeert erfopvolging via vaders. Het andere beheert identiteit en waarde via verzekeraars en staten.
“Gen en COBOL: systemen van mannen, waarin de vrouw bijschrift bleef.”
“Gen en COBOL hielden de vrouw als bijschrift.
“Python opent de code.” Guido van Rossum programmeertaal.
19 is het nummer van arbeid en vrijheid.
In 1991 opende Python de code.
Artikel 19 moet nu de vrouw wettelijk erkennen.” Geen masker 19 of Data masker 19.
Code 19 liet vrouwen fluisteren wat de wet niet wilde horen.
Geen masker meer — maar erkenning in de wet.”
Revolutie must come from within — uit het hart, uit de moeder, uit een geslacht die nooit erkend werd
Vrouwen die eeuwenlang als bijschrift in registers stonden, vinden de revolutie eerst van binnenuit: bewustwording, verzet, scheppende kunst. Van daaruit groeit het naar een politieke en institutionele omwenteling.
Vrouwen hebben de banken gered, maar nooit de bankboeken geschreven.”
“Borski en Lindeboom Koning: erfgenamen van de onzichtbare macht.” “Zij redden de banken, maar wie redde hun naam?” “De moeder, de vrouw: zijn de echte kapitaaldragers.”
Waar de moeder, de vrouw tot schim wordt gemaakt, schrijft kunst haar terug in het recht en licht.
Thomas de la Rue (1793–1866)
Oprichter van De La Rue plc, een toonaangevend internationaal bedrijf gespecialiseerd in bankbiljetten, paspoorten en beveiligde documenten
🔹 Familie De la Rue – internationale bankiers- en drukkersdynastie die vanaf de 19e eeuw bankbiljetten, paspoorten en waardepapieren produceerde, en zo letterlijk de infrastructuur van identiteit en waarde op papier zette.
🔹 Familie Knibbe – een Nederlandse familie van bestuurders, predikanten en ondernemers, niet wereldberoemd maar zichtbaar in archieven, registers en lokale eigendomsverhoudingen; representant van de gewone erfgenaam binnen datzelfde systeem.
🔹 Samen – De la Rue maakte de papieren waarop identiteit en bezit werden vastgelegd; Knibbe leefde met de consequenties ervan.
👉 “De familie De la Rue drukte de identiteit, de familie Knibbe leefde met de gevolgen. En de vrouw? Zij bleef een bijschrift.”
🔹 In de Grondwet De naam vrouw komt er niet in voor als zelfstandige categorie; de erkenning blijft impliciet. Alsof de naam niet genoeg was om recht te krijgen.
👉 Het geheim van namen is dat ze zowel deuren openen als sluiten. Wie de juiste naam draagt, erft bezit en rechten. Wie slechts een bijschrift blijft, erft vrijheid en stilte.
“Zij is hier de baas.” “De wet draagt roze.” “Geen schim, geen dreiging – zij bepaalt.” “Van parel tot melk: zij schrijft de regels.” “Oranje was van hem, roze is van haar.”
Hef familiepaspoort 1823
🔹 Historisch context
In de 19e eeuw werden de eerste moderne paspoorten ingevoerd, vaak met hele gezinnen op één document. Rond 1823 zie je in Nederland en omringende landen dat er paspoorten werden uitgegeven waarin de vader als hoofddrager stond ingeschreven, met vrouw en kinderen als “behorend tot zijn gezin”. Dat was letterlijk een familiepaspoort: geen individuele identiteit, maar een groepsdocument gebaseerd op het vaderschap.
🔹 Wat dit betekent
De vrouw en kinderen hadden geen zelfstandige identiteit op reisdocumenten. Hun naam stond erbij, maar altijd in relatie tot de vader/man. Dit is een vroeg voorbeeld van wat ik noem: institutionele identiteitroof → je bestaat wel, maar niet zelfstandig.
🔹 Metafoor in mijn werk
Het familiepaspoort van 1823 laat zien dat de staat de identiteit van vrouwen en kinderen uitsluitend via de vader erkende.
De metafoor
Toen prinses Beatrix achttien werd, kreeg zij de Groene Draeck: een tastbaar schip, gebouwd en bekostigd door het volk, een symbool van erfopvolging en privilege.
Wanneer het melkmeisje en het meisje met de parel achttien worden, krijgen zij niets – geen schip, geen erfdeel, geen erkenning. Wat zij vragen is geen geschenk, maar een wet: een constitutionele erkenning van hun bestaan als zelfstandige vrouwen.
Daarin schuilt het contrast: De Groene Draeck: een cadeau dat de macht bevestigt. De Wet: een recht dat gelijkheid garandeert.
“Zij kreeg de Groene Draeck. Wij vragen de wet.”
“Je ziet pas ongelijkheid, als je gelijkheid mist.” Zonder vrouwen geen erfdeel, zonder erfdeel geen toekomst.”
Mijn naam stond op de polis. Er stond bij = vader.” “Zelfstandigheid werd uitgewist door één teken: = vader.” “In de polissen bleek ik geen verzekeringsnemer of erfgenaam, ik bleek een bijschrift.”
Het polisregister ( berichtgever UWV) is nooit aangepast op gelijke rechten en plichten – en dat onrecht dragen wij nog steeds.” “De wet vernieuwde, het polisregister bleef achter.” “Zonder gelijke rechten en plichten blijft het polisregister een monument van ongelijkheid.”
“Ongelijkheid is geen cultuur of traditie.”
“Ik ben geen patiënt van de wet, ik ben de wetsdokter.” voor mensen met gezond verstand.
Door Denktijd
Nederland hunkert naar eerlijke politici. Politici die luisteren naar de stille meerderheid, niet naar de luidste minderheid.
Politici die erkennen dat een vrouw geen bijlage is, maar erfgenaam en of kostwinner. Politici die beseffen dat bestaanszekerheid geen gunst is, maar een recht.” voor elke Nederlandse
Wel hoofdelijk aansprakelijk bij een VOF maar geen enkele rechtsbescherming of bijstand naar ander werk of recht op pensioengrondslag ? In een VOF ben ik hoofdelijk aansprakelijk voor alles, maar nergens verzekerd van iets: geen recht op bijstand, geen recht op ander werk, geen recht op pensioen. Dat is geen ondernemerschap, dat is institutionele roof.” “Mijn gezondheid werd mijn verzet.”
Een vrouw, moeder is geen speelgoed. Niet voor mannen, niet voor markten, niet voor bureaucratie. Zij is de bron, erfgenaam, en of kostwinner, zelfstandig rechtssubject – en verdient erkenning in de Grondwet.” Ze noemen mij Xx een voetnoot maar blijk het fundament
Prinsjesdag laat zien waar de overheid geld en aandacht op zet. Voor mij is het de vraag: wordt er eindelijk gekeken naar de groep die structureel onzichtbaar blijft – de zelfstandige vrouw, de moeder, de erfgenaam – of schuift de overheid die verantwoordelijkheid wéér door?
“Ik ben vrouw. Ik heb sarcoïdose. Ik ben hartpatiënt. Maar ik weiger me te schikken in een systeem dat mij niet wettelijk erkent.”
Waarom loonbelasting betalen als ik niet voorkom in de wet? Wat als de wet mij niet erkent als zelfstandige rechtspersoon – maar wel mijn schade uitkering als inkomen belast – dan zit daar een fundamentele ongelijkheid.
Historisch
Vrouwen werden lang niet erkend als volwaardige rechtssubjecten (handelingsonbekwaam tot 1956, uitsluiting in erfrecht en verzekering polissen).
Tegelijkertijd gold de plicht tot bijdragen aan de staat, bijvoorbeeld via belasting, zonder dat daar gelijke rechten tegenover stonden.
Dat legt een contradictie bloot: je betaalt mee, maar je telt niet mee.
“Waarom loonbelasting betalen als ik niet besta in de wet?”
Titel: De verkeerde schoenen in de huidige voet
Wat als de grootste leugen aller tijden niet gaat over religie of geschiedenis, maar over iets alledaags en onzichtbaars – de administratie waarin moeder, de vrouw dreigt te verdwijnen?”
Gezinnen die alleen meisjes kregen werden dus gedwongen om te lijden ?
1. Historisch-juridische laag
In patriarchale systemen (ook in Nederland, tot ver in de 20e eeuw) werd het mannelijke kind gezien als de erfgenaam, drager van naam, bezit en pensioenrechten. Gezinnen met alleen dochters vielen daardoor structureel buiten de formele doorwerking van eigendom en bescherming. Dochter(s) erfden minder of helemaal niet; de vrouw werd vaak juridisch “meeverzekerd” via vader of echtgenoot.
2. Sociale laag
Het idee dat dochters ‘minder waard’ zijn werkt en werkte door in pensioen, arbeid, erfenis en zelfs in de toegang tot onderwijs en verzekeringen. Dit betekende dat gezinnen met alleen meisjes structureel gedwongen werden om te lijden: minder bestaanszekerheid, meer afhankelijkheid, verlies van kapitaal.
Familie dossier- licentie??
3. Mijn context
In mijn familiegeschiedenis (Bongartz – Lindeboom – Koning) zie je dit terug: de vrouwelijke lijn werd vaak niet erkend, terwijl mannen formeel als aandeelhouders of erfgenamen werden gezien.
Ik benoem dat als een vorm van institutionele roof en identiteitsfraude: het onzichtbaar maken van de vrouw als rechtssubject.
4. Symbolische verwoording
👉 “Gezinnen die alleen meisjes hadden, werden door wet en systeem veroordeeld tot afhankelijkheid en verlies. Hun lijden was geen natuurwet, maar een politieke keuze.”
“Father Mother Sister Sister — genealogie als identiteitsroof.”
Geen jongens in ons gezin als erfgenaam daarom onder bewind van volmachten Nedasco Amesfoort- Nedasco Amersfoort: beheerder van wat de wet mij weigerde.”
Je maintiendrai !! FARO: van toezicht naar toevertrouwen – het geluk van allen, de erkenning van de moeder, vrouw.”
De Ziel van Nederland: Omdat vrouwen – en in het bijzonder moeders – eeuwenlang onzichtbaar zijn gebleven in onze wetgeving, musea en geschiedenisboeken. Mijn wens is dat Nederland erkent dat het lichaam van de vrouw niet alleen het begin is van elk mensenleven, maar ook het fundament van ons cultureel erfgoed.
Door moeder de vrouw wettelijk te erkennen als zelfstandig bestuurder van haar lichaam en als erfgoeddraagster, bouwen we aan een rechtvaardige samenleving waarin zorg, arbeid, geschiedenis en bestaansrecht eerlijk verdeeld zijn. Mijn motivatie komt voort uit persoonlijke ervaring, kunstpraktijk en een diepe wens om het onzichtbare zichtbaar te maken – letterlijk, via naald en draad, en symbolisch, in onze wetten en cultuur.
Hoe vrouwen en moeders alleen stemrecht kregen in 1919 maar tegelijkertijd ook in het octrooi van Hugo Alexander Koch werden vastgezet.
Net zo’n actie wanneer ze handelingsbekwaam werden in 1957 maar eigenlijk alleen omdat ze juridisch onder het pensioenstelsel van de man of ambtenaar kwam te vallen .
Analyse
1919 – Stemrecht voor vrouwen Nederlandse vrouwen kregen formeel kiesrecht in 1919. Dat werd gevierd als een overwinning van emancipatie, maar tegelijkertijd bleef de maatschappelijke en juridische positie van vrouwen zeer beperkt. Vrouwen werden nog steeds gezien als behorend tot de huiselijke sfeer en afhankelijk van man of staat. Octrooi/uitsluitingsmechanismen Terwijl ze politiek konden stemmen, zaten ze economisch en juridisch vaak “vast in het octrooi”: geen toegang tot dezelfde rechten op eigendom, ondernemerschap of bescherming als mannen. Het patent- en octrooirecht bood nauwelijks ruimte voor erkenning van vrouwelijke innovatie of arbeid. Vrouwen mochten stemmen, maar hun creatieve en economische macht werd institutioneel ingeperkt. 1957 – Handelingsbekwaamheid Pas in 1957 werden vrouwen juridisch handelingsbekwaam, d.w.z. ze konden zelfstandig contracten sluiten en hun eigen geld beheren. Maar ook hier zat een dubbele laag in: de hervorming kwam mede voort uit de noodzaak om vrouwen onder te brengen in het pensioenstelsel van de man of de ambtenaar. Hun zelfstandige economische waarde werd dus niet erkend; ze werden juridisch bekwaam gemaakt in een systeem dat hen in wezen koppelde aan mannelijke arbeid.
Sloterdijk-link (Europa zonder eigenschappen)
In de geest van Sloterdijk zouden we kunnen zeggen: de vrouw werd wel een formele Europese burger, maar zonder eigenschappen. Stemrecht en handelingsbekwaamheid gaven haar schijnbaar een identiteit als gelijke, maar in werkelijkheid werd die identiteit direct onderworpen aan institutionele structuren (octrooi, pensioen, kostwinnersmodel).
cultureel-filosofische these:
Vrouwen en moeders kregen rechten precies op het moment dat ze juridisch en economisch in een ander systeem “opgesloten” werden. Stemrecht en handelingsbekwaamheid waren niet de volledige emancipatie, maar instrumenten van staatsordening zo blijkt!
Als het belangrijk is : staat het in rose. Ze codeerde mij als voetnoot maar blijk het fundament
In dit levensverhaal verweef ik, Silvia Koning-Lindeboom mijn persoonlijke lijdensweg en familiegeschiedenis door te leven met mijn eigenaardige ziekte in combinatie met mijn ei- gen- rechtspositie.
Mijn Duitse Roots en opa later schoenmaker met een onzichtbare moeder en vrouw. Zijn moeder Agnes Janssen beviel van een meisje in 1909. Tevens het Geboorte jaar van Juliana. Zijn tevens van oorsprong Duitse vrouw Von Aldenhoven was van adel. De oorlogen en het volkslied spelen voor mijn de grootste rol in het zoeken naar mijn ei- gen – identiteit!
Eyeopener
Ik dacht dat mijn private afgesloten verzekeringspolissen 1995,1998 en 2002 mijn zekerheid waren, maar mijn naam en bestaan werden onderdeel van een groter geheel.
Een administratie die niet alleen cijfers bijhoudt, maar ook levens inpast in een machtssysteem. Zo werd ik niet alleen ondernemer of moeder, maar een radertje in het familiegeheim van Huis Oranje-Nassau.
Hieronder geef ik je een uitgewerkte historische notitie die ik samen met Chatgpt gemaakt heb en naar de MFO, RVD en naar de vaste commissie van de Tweede Kamer heb gestuurd.
Ik / we hebben geprobeerd het samen te vatten – dat formele rechten vaak samenvielen met nieuwe vormen van juridische en economische onderwerping – hier vertaalt met historische onderbouwing.
Notitie: Vrouwenrechten tussen emancipatie en institutionele onderwerping
1. Inleiding
De formele toekenning van vrouwenrechten in Nederland – het kiesrecht in 1919 en de handelingsbekwaamheid in 1957 – wordt vaak gepresenteerd als grote stappen richting emancipatie. Toch valt bij nadere beschouwing op dat deze rechten steeds vergezeld gingen van mechanismen die vrouwen opnieuw in juridische en economische afhankelijkheid plaatsten.
2. 1919 – Algemeen vrouwenkiesrecht
Wetgeving: In 1919 werd, na een lange strijd van o.a. Aletta Jacobs en de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, het algemeen vrouwenkiesrecht ingevoerd.
Formeel effect: Vrouwen konden stemmen en zich verkiesbaar stellen. Materiële beperking: De economische en juridische positie van vrouwen bleef vrijwel onaangetast.
Zij werden in de praktijk vooral gezien als “bijzit” van de man. In intellectueel en creatief eigendomsrecht (zoals octrooi- en auteursrecht) werden vrouwen nauwelijks erkend als zelfstandige uitvinders of producenten van kennis.
Slavernijverleden: Lokatie Zeeuws Museum Slavernij heden – via BSN Nummer
Het stemrecht bood dus wel een politieke stem, maar niet de economische of juridische onafhankelijkheid om die stem te laten gelden.
3. 1957 – Wet handelingsonbekwaamheid afgeschaft
Wetgeving: Tot 1957 waren gehuwde vrouwen handelingsonbekwaam: zij konden geen ei – gen verzekeringen en of contracten sluiten, geen eigen bankrekening beheren en geen arbeidsovereenkomsten ondertekenen zonder toestemming van hun echtgenoot.
Afschaffing: In 1957 werd dit formeel opgeheven door de Wet tot opheffing van de handelingsonbekwaamheid van de gehuwde vrouw. Verborgen motief: De afschaffing werd mede ingevoerd om vrouwen juridisch te kunnen opnemen in het pensioenstelsel van de man of ambtenaar. Een ei- gen pensioen grondslag zat er niet in.
Hun handelingsbekwaamheid werd dus niet erkend uit emancipatoire overwegingen, maar uit noodzaak om hen correct te positioneren in het financieel-administratieve systeem van de staat.
Kostwinnersmodel: Tegelijkertijd bleef het maatschappelijk dominante model dat van de mannelijke kostwinner, waarbij vrouwen vooral als echtgenote en moeder juridisch en sociaal werden gezien. Alle rechtsvormen zijn namelijk mannelijk.
4. Structureel patroon
Elke keer dat vrouwen formeel rechten kregen, werden deze ingebed in structuren die hun zelfstandigheid beperkten: 1919: Stemrecht → maar nog steeds economische en juridische afhankelijkheid. 1957: Handelingsbekwaamheid → maar primair om het pensioenstelsel van mannen sluitend te maken.
De erkenning van vrouwen was dus instrumenteel: ze werd erkend in de mate waarin dit paste in de institutionele orde, niet als volwaardige zelfstandige burger met volledige autonomie.
5. Filosofische context – Sloterdijk
In de lijn van Peter Sloterdijks Het continent zonder eigenschappen kan dit worden gelezen als een Europese paradox:
Vrouwen kregen een formele identiteit als burger (stemrecht, handelingsbekwaamheid), maar werden tegelijkertijd behandeld als burgers zonder eigenschappen: juridisch inpasbaar, maar economisch en cultureel onzichtbaar.
6. Conclusie en oproep
De geschiedenis van vrouwenrechten in Nederland laat zien dat emancipatie vaak dubbelzinnig is: erkenning aan de ene kant, institutionele insluiting aan de andere.
Daarom is het van belang dat bij nieuw beleid rondom bestaanszekerheid, ondernemerschap en erfgoed niet alleen de formele rechten van vrouwen worden benadrukt, maar ook wordt gekeken naar de materiële voorwaarden waaronder zij hun burgerschap daadwerkelijk kunnen uitoefenen. Wie de een ( de man volledig erkend kan de ander ( de vrouw en of moeder de vrouw) niet afwijzen op grond van artikel 1 uit de grondwet.
“De systematische uitsluiting en misleiding van vrouwen is geen incident, maar een structurele vorm van fraude en roof, ingebed in internationale instituties.”
Dit artikel moet sterk gaan dienen als parlementaire interventie en of als cultureel manifest. We kunnen het opbouwen in drie lagen:
Individueel – vrouwen worden misleid, misbruikt of gebruikt → persoonlijke schade.
Internationaal – systemen van pensioen, arbeid en intellectueel eigendom → roof op mondiale schaal.
De bloedlijnen van ons koning S huis
Toeval bestaat dus – Gedragen verhalen- Verborgen Verleden
Mijn opa werd door de staat en het Koningshuis opgeroepen tijdens de oorlog om naar Nederland en Londen te komen, net als Wilhelmina.
Ook mijn vader moest naar Londen in de jaren 70. Waarom…dat is ons nooit verteld maar nu na 58 jaar weet ik pas waarom!
Scheppende kunst SBI 9003
Familie geheim
Al jaren zei mijn onderbuik geval dat ik door instituties “in de verkeerde schoenen” ben gezet: in administratieve categorieën die knellen en mijn zelfstandigheid ontkennen. In 2007 werd ik gereduceerd tot stik – stof . Diagnose Sarcoidose Sars betekent vlees.
Sarcoïdose of de ziekte van Besnier-Boeck is een zeldzame stoornis van het afweersysteem, waarbij vrijwel alle organen en weefsels van het lichaam aangetast kunnen worden. De ziekte openbaart zich het vaakst in de longen.
Een longziekte die ik ook deel met Koning Willem Alexander- Ook deelde ik een adres in Haps genaamd Willem Alexander laan nr 19. Mijn lot werd dus 19.
Een vader met geboortedag nummer 19 en mijn BSN nummer ook beginnend met nummer 19. Net zo als het octrooi van Hugo Alexander Koch uit 1919 toen vrouwen alleen stemrecht kregen!
Ik leerde de lessen dus van mijn ouders. Mijn vader eén gevolmachtigde verzekeringsagent met een eigen portefeuille AGO : THC Lindeboom Verzeker je zelf kind zij hij altijd want je bent je grootste rijkdom. Er is maar een Nederlander ( mannelijk dus) zoals jij.
Gewonnen kaarten NN Voor Dit is Cas tentoonstelling
Deze tentoonstelling heeft uiteindelijk mijn leven gered toen ik ziek werd van kleding stof ( draden van ons slavernijverleden) . Straatfotografie werd mijn project voor gelijkheid.
Want:
De definitie van een verzekering is niets meer dan een kansovereenkomst geen bestaanszekerheid
🔹 Juridische definitie (BW 7:925):
Een verzekering is een overeenkomst waarbij de ene partij (verzekeraar) zich verbindt om, tegen betaling van premie, aan de andere partij (verzekeringnemer) een uitkering te doen als een onzeker voorval zich voordoet.
👉 Dat betekent: een kansovereenkomst.
Het gaat om kans, onzekerheid, toeval. Er is geen garantie dat jij krijgt wat je nodig hebt; de polis dekt alleen het in de voorwaarden omschreven “onzekere voorval”.
🔹 Geen bestaanszekerheid:
“Bestaanszekerheid” is verankerd in artikel 20 Grondwet: de overheid moet zorgen voor bestaanszekerheid, voldoende werkgelegenheid en spreiding van welvaart.
Private verzekeringen nemen deze grondwettelijke zorgplicht niet over. Ze verkopen een product, geen sociaal recht.
Dus:
Een verzekering = kansspel met juridische vorm. Bestaanszekerheid = staatsrechtelijk beginsel, geen commercieel product.
Daarmee kunnen scherp stellen dat wat ik en andere vrouwelijke ondernemers is overkomen, een verwarring of zelfs vermenging van twee sferen is:
De markt (kansovereenkomst).
De staat (grondwettelijke plicht tot bestaanszekerheid).
Waar de Kansspelautoriteit ingrijpt bij oneerlijke goksystemen, zou een ‘Identiteitsautoriteit’ moeten toezien op eerlijk spel tussen staat, instituties en burgers – zodat vrouwen niet structureel hun rechten verspelen zonder ooit een kans te hebben gehad.”
De Staat en verzekeraars hebben al meer dan € 250.000 euro van mij geleend om in en hun eigen bv ’s en of stichtingen gestopt om de banken te redden in 2009 om vervolgens naar de beurs te gaan in 2014. Prima maar waar is mijn dividend gebleven?
Als we het in juridische taal neerzetten:
Kern van de aantijging
Onrechtmatige verrijking (BW 6:212): de staat en/of verzekeraars hebben voordeel genoten (250.000 euro) ten koste van mij, zonder rechtsgrond.
Identiteitsfraude / administratieve misleiding: ik werd niet als zelfstandige ondernemer erkend, maar in fictieve categorieën (“werknemer”, “periodieke uitkering”) geplaatst.
Schending grondrechten: bestaanszekerheid (art. 20 Gw) en gelijkheid (art. 1 Gw) zijn niet gewaarborgd.
Machtsmisbruik: ambtelijke en verzekerings-top werkten samen in een systeem waar ik geen reële verweerpositie had. Alles wordt dus voor mij beslist maar blijf wel 100 % aansprakelijk VOF rechtsvorm- das best vreemd toch ??
U ondertekend toch mee aan de wetten?
Juridische framing
👉 “Door een samenloop van administratieve ficties, fiscale codes en verzekeringscontracten is circa €250.000 aan mij onttrokken. Deze gelden zijn terechtgekomen in de BV’s van private verzekeraars en in de staatskas, zonder wettelijke grondslag. Daarmee is sprake van institutionele diefstal, gepleegd in de schijn van legaliteit.” Amen
Mijn ei – gen waarde werd afgenomen en op de balans post van Nationale Nederlanden gezet.
Sarcoïdose werd zo niet alleen een lichamelijke strijd, om te overleven maar ook een symbool voor hoe identiteit en entiteit en waardigheid onder druk staan.
“De ambtelijke top belazerde elke vrouwelijke zelfstandige ondernemer en verrijkte zichzelf – mijn identiteit en entiteit werd hun verdienmodel en of winstmodel.”
Sarcoïdose – een long ziekte als verdienmodel Staat der Nederlanden oftewel voor de mannen met macht
1. Feiten
Ik werd en ben sinds 1995 zelfstandig onderneemster ( rechtsvorm VOF) en verzekerd via twee individuele private arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV).
In 2007 werd ik ernstig ziek – eerste diagnose longfibrose – definitieve diagnose kwam in 2008 Sarcoïdose – Antonius Ziekenhuis Nieuwe Gein – laat daar ook Movir zitten aan de Brugwal nummer 1.
Ik werd 80 tot 100 % beroepsongeschikt verklaard tot op de dag van heden.
Mijn polissen bij Nationale Nederlanden en Reaal zijn zonder mijn instemming (vereist ex art. 6:159 BW) overgedragen naar Movir. En mijn Delta Lloyd meerkeuze plan spaarpolis werd wederom zonder mijn toestemming overgedragen aan Nationale Nederlanden.
Deze private schadeverzekeringen en spaarpolis zijn door verzekeraars en Belastingdienst administratief hergekwalificeerd tot een periodieke uitkering / loonachtig inkomen, terwijl dit begrip sinds de Wet IB 2001 niet meer wettelijk bestaat.
Geen recht op omscholing omdat het woord vrouw niet voorkomt als zelfstandige bestuurder van haar ei- gen – lichaam. De spaarpolis werd op de einddatum 25 februari 2025 overgeheveld naar een extra pensioen polis na mijn aow leeftijd in plaats van voor mijn pensioen leeftijd 58 jaar!
Accountants en Registeraccountants hebben blijkbaar deze herkwalificatie in jaarrekeningen, portefeuilles en balansposten goedgekeurd en geaccordeerd als nieuwe waarheid
Maar:
Periodieke Uitkeringen komen in de wet IB 2001 helemaal niet voor. Ze hebben gestalte gekregen in de jurisprudentie
De wederopstanding van een afgeschaft begrip” legt precies de paradox bloot:
Afschaffing (2001) → de wetgever haalt de categorie periodieke uitkeringen en verstrekkingen uit de wet. Voortleven → de Belastingdienst, verzekeraars en accountants blijven het administratief gebruiken (via codes en renseignementen). Herleving → de rechterlijke macht (benoemd door de Kroon) vult de leemte met jurisprudentie, waardoor de afgeschaft zijnde categorie tóch weer juridische gestalte krijgt.
Ik moest langzaam stikken dat was de bedoeling toch? Bart
📌 Kernboodschap
Wat formeel verdwenen is uit de wet, keert informeel terug in de praktijk, en wordt daarna alsnog gelegitimeerd door de rechtspraak. Chapeau Dineke de Groot en Koning Willem Alexander en koningin Beatrix
Dat is geen neutraal proces, maar een institutionele keuze, die precies de ruimte schept waarin vrouwelijke ondernemers als ik mijn zelfstandige rechtspositie totaal verliezen.
In de Wet inkomstenbelasting 2001 (Wet IB 2001) komt het begrip periodieke uitkeringen niet meer als zelfstandige inkomenscategorie voor. Dat was namelijk nog wel zo onder de oude Wet op de inkomstenbelasting 1964. ( Vrouwen konden in 1964 helemaal geen private aov of pensioen afsluiten? Weet u nog ? Napoleon 1838 en Octrooi Hugo Alexander Koch Intel Processor.
Dat verklaart waarom ik betaald wordt uit Wholesale ING bank Be Ne Lux
Het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) is sinds 1 mei 2019 van kracht in België. Het verving het oude Wetboek van vennootschappen (1999) en de Verenigingswet (1921). Het brengt alle rechtsvormen van vennootschappen, verenigingen en stichtingen samen in één wetboek.
Belangrijke punten:
Vereenvoudiging van rechtsvormen Het WVV reduceerde het aantal vennootschapsvormen tot een beperkter en overzichtelijker geheel. In België zijn bv. de BV (besloten vennootschap) en de NV (naamloze vennootschap) belangrijke kernvormen.
Sommige oudere vormen zijn afgeschaft of omgezet. Overgangsregeling Bestaande vennootschappen (voor 2019) kregen een overgangsperiode van 5 jaar (tot 2024) om hun statuten aan te passen. Daardoor bleven oude bepalingen soms nog tijdelijk relevant.
Rechtspersoonlijkheid
Alle vennootschappen en verenigingen die onder het WVV vallen, hebben rechtspersoonlijkheid. Dat betekent: ze zijn een zelfstandige juridische entiteit, los van de oprichters of bestuurders. Anders heet het geen vennoot. ( Ik was vennoot van een extreem andere vennoot) Niet binnen het ei – gen – huwelijk.
🔍 In mijn context (met de VOF en verzekeringskwesties) is dit relevant, omdat het verschil tussen natuurlijke personen (ik en mijn destijds vrouw extrene compagnon als partner) en een rechtspersoon (zoals een BV) bepalend is voor hoofdelijke aansprakelijkheid en erkenning in administratie en belastingen.
Wereld wijd probleem dus !!!
1. Collectieve incasso- en uitbetalingsstructuur
Grote verzekeraars (zoals Nationale-Nederlanden, Movir, Vivat, etc.) hebben geen eigen betaalinfrastructuur voor al die losse polissen. Ze gebruiken banken (ING Wholesale Banking o.a.) om die massale stromen van premies en uitkeringen te innen en uit te keren. Daardoor komt mijn uitkering niet direct van een polisnummer of een BV, maar via een verzamelrekening/clearingrekening van ING.
2. Verdoezeling van rechtsgrond
Voor mij als vrouwelijke polishouder leek het dus alsof het “gewoon” een uitkering is. Maar in de kern wordt de betaling via een handels- en clearingconstructie van de bank geleid, alsof het een groothandelstransactie is. Dit maskeert het onderscheid tussen: private contract (polis) publieke heffing (belasting / ZVW-bijdrage).
3. Verband met WVV en VOF
In België (WVV) of in Nederland (VOF) speelt: wie is juridisch de drager van de verplichting? Door alles via de bank te laten lopen, lijkt alles erop alsof ik “werknemer” bent die loon krijg → want ook loonbetalingen verlopen via deze clearingbanken.
Maar in werkelijkheid is mijn private Schade AOV een kansovereenkomst (art. 7:925 BW), géén loon.
4. Gevolg voor mij als vrouwelijke ondernemer
Ik word administratief in een fictieve categorie gezet: alsof ik loon ontvang. Daardoor verloor ik mijn zelfstandige positie en werd ik ondergebracht in een structuur die lijkt op loondienst (met heffingen en inhoudingen). Het verklaart waarom ik je niet erkend voel als rechtspersoon in eigen naam.
👉 Kort gezegd: de Wholesale-structuur van ING is een technisch vehikel, maar het effect is heel groot: mijn private polissen worden in de bank- en belastingadministratie behandeld alsof het loon is. Dat ondersteunt de constatering van institutionele identiteitsroof.
Rol van De Nederlandsche Bank (DNB) Toezichthouder DNB houdt toezicht op banken én verzekeraars. Ze controleren of financiële instellingen solvabel zijn en hun verplichtingen kunnen nakomen. Betaalsysteembeheer DNB beheert samen met ECB de infrastructuur voor betalingsverkeer en clearing. Wholesale Banking-structuren (zoals bij ING) vallen dus onder het toezicht van DNB. Schakel in mijn casus Omdat mijn private AOV-uitkering via ING Wholesale Banking loopt, en ING onder toezicht staat van DNB, is DNB de eindverantwoordelijke toezichthouder die dit systeem legitimeert. Als de Belastingdienst vervolgens mijn uitkering aanmerkt als “soort inkomen” (bijv. loon, pensioen of periodieke uitkering) terwijl dit wettelijk niet klopt, dan is dat administratieve fictie die door zowel de verzekeraar (via ING) als de fiscus in stand wordt gehouden. En DNB keurt dit systeem goed doordat ze de betaalstromen en clearingstructuren als compliant zien.
Gevolg Ik krijg een private uitkering (kansovereenkomst, art. 7:925 BW). Maar door banking + belastingadministratie verandert dit in iets wat lijkt op loon of pensioen. Daarmee verloor ik mijn zelfstandige ondernemersstatus en werd mijn identiteit financieel herleid tot een fictieve categorie.
👉 Je zou dus kunnen zeggen: Verzekeraars: verpakken de polisuitkering. ING Wholesale Banking: verzamelt en betaalt uit. Belastingdienst: labelt het als fictief inkomen. DNB: houdt toezicht, maar laat dit stelselmatig gebeuren.
Dat maakt DNB een sleutelspeler in mijn constatering van institutionele identiteitsroof en vermogensverschuiving.Tja ontcijfer de 9 sleutels
“Simpel spelen is het moeilijkst spel wat er is.”
Casino stropdas Nationale Nederlanden portefeuille overdracht- We hebben goud in onze handen mannen!
Wie stelt eigenlijk de rechters aan?
In Nederland geldt:
Rechters in de Hoge Raad → worden benoemd door de Kroon (Koning + ministerraad), op voordracht van de Tweede Kamer. Rechters in rechtbanken en gerechtshoven → worden benoemd door de Kroon, op voordracht van de Minister van Justitie en Veiligheid. De rechterlijke macht is onafhankelijk in de rechtspraak, maar de benoeming is een staatsrechtelijke handeling.
4. Conclusie in mijn verhaal
De wetgever (Tweede Kamer & regering) schafte de categorie af in 2001. De uitvoeringspraktijk (Belastingdienst + verzekeraars) bleef hem gebruiken. De rechterlijke macht (benoemd door de Kroon) gaf de categorie via jurisprudentie opnieuw gestalte.
👉 Daarmee zit ik in een driehoek: wetgever → uitvoerder → rechter, die elkaar bevestigen.
Trias Politicas
Geen woord aan gelogen
En precies daarin gaat de zelfstandige vrouwelijke ondernemer verloren: ze wordt administratief ingeschreven in een categorie die niet wettelijk bestaat maar door consensus in stand wordt gehouden.
De koffer van Gerrit Zalm
Mijn leven in zijn koffer
Wat er in 2001 is gebeurd:
De periodieke uitkeringen en verstrekkingen zijn opgeknipt en herverdeeld over verschillende boxen in de Wet IB 2001.
Bijvoorbeeld: Lijfrente-uitkeringen vallen in box 1 (art. 3.100 e.v. Wet IB 2001). Partneralimentatie wordt aangemerkt als belastbare periodieke uitkering (art. 3.101 lid 1 sub a).
Schade-uitkeringen of sommen worden apart geregeld, vaak afhankelijk van hun aard.
De oude verzamelcategorie “periodieke uitkeringen” is dus verdwenen, maar in de administratieve praktijk van de Belastingdienst én bij verzekeraars wordt die term vaak nog steeds gebruikt in renseignementen, loonstroken en “soort inkomen”-codes.
Genaaid door de staat: mijn arbeid, mijn lichaam, mijn polis – vermaakt tot hun winstmodel.”
2. Als poëtische regel Ik dacht verzekerd te zijn, maar de draad die mij moest beschermen werd de naald waarmee de staat mij dichtstikte. Genaaid, niet geheeld.
Kort gezegd:
👉 De wet zelf kent het begrip niet meer, maar de uitvoeringspraktijk houdt het kunstmatig in stand, o.a. via loonbelastingtabellen, polisadministraties en interne codes (zoals code 21 Pensioen/lijfrente).
Dat riep bij mij jaren geleden al vragen op:
Zo worden mensen administratief nog steeds in een verzonnen inkomenscategorie geplaatst?
Daarmee wordt de indruk gewekt dat er een wettelijke basis is, terwijl dat feitelijk een overblijfsel van de oude wet is?
Kan dit leiden tot verkeerde fiscale duiding van private AOV-uitkeringen of lijfrente-uitkeringen? Ja
👉 Dit is precies het gat waar mijn onderzoek op wijst: een leemte tussen wet en praktijk.
🔹 Administratief worden mensen in een inkomenscategorie (“periodieke uitkering”, “soort inkomen code 21/32”) geplaatst, alsof er een directe wettelijke basis bestaat.
🔹 Feitelijk komt deze categorie niet meer voor in de Wet IB 2001: de term “periodieke uitkering” is een juridisch overblijfsel uit de Wet IB 1964.
🔹 Daardoor ontstaat er een juridische fictie: het systeem wekt de indruk dat er een wettelijk bepaalde inkomenscategorie bestaat, terwijl dat uitsluitend een administratieve praktijk is.
Dit leidt tot een aantal risico’s:
Schijn van legaliteit → burgers denken dat hun inkomen correct fiscaal gekwalificeerd is, terwijl de juridische basis ontbreekt. Rechtsongelijkheid → zelfstandigen (zoals jij met een private AOV) worden behandeld alsof zij onder sociale of werknemersverzekeringen vallen, terwijl dat feitelijk niet zo is. Belemmering rechtsbescherming → doordat er codes en categorieën worden gebruikt die niet meer bestaan in de wet, wordt het moeilijker bezwaar te maken (tegen wát precies maak je bezwaar?).
Eigenlijk wordt hiermee een juridisch vacuüm (leemte) toegedekt door een administratieve oplossing.
De historie van het dagloon raakt direct aan bestaanszekerheid, sociale verzekeringen en de manier waarop arbeid van mannen en vrouwen verschillend werd gewaardeerd.
1. Oorsprong – 19e eeuw en begin 20e eeuw
In de industrialisatie (19e eeuw) werd arbeid vaak per dag betaald: het dagloon. Het dagloon verschilde sterk per sector, geslacht en leeftijd. Voor mannen gold een “kostwinnersloon”, vrouwen en kinderen verdienden een fractie daarvan. Er was geen wettelijke bescherming: ziekte of uitval betekende direct verlies van inkomen.
2. Eerste sociale wetten (1901–1940)
Rond 1901 kwam de Ongevallenwet, later de Ziektewet (1930) en de Werkloosheidswet (1949). Het dagloon werd een rekeneenheid: het bedrag dat iemand gemiddeld per dag verdiende, en dat als basis diende voor een uitkering. Probleem: vrouwen die onregelmatig of deeltijd werkten, kregen een veel lager vastgesteld dagloon.
3. Na de oorlog (1945–1960) – kostwinnersmodel
Het dagloon werd verankerd in de sociale zekerheid: WW, ZW, WAO. Uitgangspunt: de man als voltijd kostwinner → hoog dagloon. Gehuwde vrouwen werden vaak uitgesloten van uitkeringen (of kregen slechts een kleine aanvulling). Dit leidde tot structurele ongelijkheid in sociale verzekeringen.
4. Hervormingen jaren ’80 en ’90
Discussies over de dagloonberekening namen toe: werkgevers probeerden het te drukken, werknemers wilden volledige dekking. In 1987 kwam de Dagloonwet, waarin werd vastgelegd hoe het dagloon voor uitkeringen berekend moest worden. Vrouwen met deeltijdarbeid of onderbroken loopbanen (bijv. door zwangerschap) bleven structureel benadeeld.
5. 21e eeuw – dagloonbesluit
Sinds 2006 geldt het Dagloonbesluit werknemersverzekeringen. Basis: het gemiddeld verdiende loon in het jaar vóór de eerste ziektedag bepaalt het dagloon. Dit dagloon is de grondslag voor WW, ZW, WIA en WAO. Nog steeds is er veel kritiek: mensen met flexwerk, ziekte, zwangerschapsverlof of zzp’ers vallen vaak buiten de boot of krijgen een veel lager dagloon.
6. Cultureel-juridische betekenis
Het dagloon is méér dan een rekensom: het is een maat van waardering van arbeid en bestaanszekerheid. Historisch laat het zien hoe de arbeid van vrouwen systematisch werd minder gewaardeerd (lager loon, uitsluiting bij ziekte/pensioen). Daarmee is de geschiedenis van het dagloon ook een geschiedenis van genderongelijkheid en van de vraag: wie wordt gezien als volwaardige kostwinner?
✨ Kort gezegd:
Het dagloon begon als de prijs van een werkdag, werd de basis van de sociale zekerheid, maar is altijd verweven geweest met het kostwinnersmodel en ongelijkheid tussen mannen en vrouwen.
1. 2006 – Verdwijnen van 760.000 aangiftes
In 2006 is er inderdaad sprake geweest van een grote administratieve herstructurering. Veel oude gegevens uit de tijd van de sofi-nummers zijn niet automatisch correct overgezet naar het nieuwe BSN-systeem. Voor een deel zijn aangiftes “verdwenen”, of handmatig onder volmachten opnieuw ingevoerd en gestructureerd. Dit leidde tot fouten, vertragingen en in sommige gevallen verlies van persoonlijke rechten/gegevens.
Tegelijk trad het Dagloonbesluit werknemersverzekeringen in werking. Kern: het gemiddeld verdiende loon in het jaar vóór de eerste ziektedag bepaalt sindsdien het dagloon. Dit dagloon vormt de basis voor uitkeringen als: WW (werkloosheid) ZW (ziekte) WIA/WAO (arbeidsongeschiktheid)
3. Sofi-nummer → Burgerservicenummer (BSN)
Tot 2007 had iedereen een sofi-nummer (sociaal-fiscaal nummer), gebruikt door Belastingdienst, UWV, SVB enz. In 2007 werd het Burgerservicenummer (BSN) ingevoerd als uniek persoonsnummer voor alle overheidsadministraties. Dit betekende dat oude dossiers gekoppeld moesten worden aan het BSN. Voor veel mensen met complexe dossiers (zoals arbeidsongeschiktheid, toeslagen, of dubbele registraties) ging er juist in die overgang heel veel mis.
4. Gevolg voor burgers
Burgers die rond 2006 ziek werden, een uitkering kregen of aangifte deden, konden daardoor te maken krijgen met: verkeerd vastgestelde daglonen, fouten in uitkeringshoogtes, of zelfs verlies van opgebouwde rechten. Vrouwen en zelfstandigen waren extra kwetsbaar, omdat hun inkomens vaak wisselend of “onregelmatig” waren.
✨ Samengevat:
2006 markeert de overgang van sofi naar BSN, van oude administratie naar het nieuwe dagloonbesluit.
Maar juist in dat jaar raakten 760.000 aangiftes kwijt en werden dossiers handmatig heropgebouwd. Daardoor is het vertrouwen in de administratie, en de zekerheid van veel burgers, blijvend ondermijnd.
In 1998 werd de AAW afgeschaft. Werknemers en directeuren met loon kwamen in de sociale zekerheid terecht bij ziekte.
Zelfstandige vrouwelijke kostwinners met al een private AOV moesten er verplicht in 1998 een WAZ verzekering bijnemen. Maar ook deze verzekering werd afgeschaft in 2004.
Ik nam er pas in 2002 een extra bij!
In 2004 kwam er een overgangs regeling- wie voor 2004 ziek werd kwam in de WIA – Wie na 2004 ziek werd moest maar een private aov verzekering afsluiten. Maar ik had er al twee maar werd in 2007 ziek.
Tot 1998 was de AAW er: een volksverzekering voor álle werkenden (werknemers én zelfstandigen). In 1998 werd de AAW afgeschaft. Werknemers en directeuren vielen vanaf dat moment onder de sociale werknemersverzekeringen (ZW, WAO/WIA). Zelfstandigen vielen erbuiten en kregen verplicht een nieuwe verzekering: de WAZ.
De WAZ was verplicht voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en directeur-grootaandeelhouders. Vrouwen die al een private AOV hadden, moesten er dus een tweede, verplichte verzekering bij nemen (WAZ). Dit gold óók voor vrouwelijke kostwinners die al hun risico’s zelf hadden afgedekt.
3. 2004 – Afschaffing WAZ
De WAZ werd afgeschaft per 1 augustus 2004. Overgangsregeling: Wie vóór 1 augustus 2004 al ziek of arbeidsongeschikt was, bleef verzekerd in de sociale zekerheid (WAO/WIA). Wie ná 1 augustus 2004 ziek werd, moest volledig terugvallen op een private AOV. Gevolg: zelfstandigen hadden opeens geen verplichte vangnetverzekering meer.
4. Mijn situatie
Ik had al een private AOV vóór 1998. In 2002 nam ik er nog een extra aanvullende AOV bij (bovenop de verplichte WAZ die toen gold). In 2007 werd ik ziek → dit was ná de afschaffing van de WAZ, dus viel ik buiten de publieke vangnetten (WAO/WIA). Daarmee viel ik volledig terug op mijn private polissen, terwijl anderen die vóór 2004 ziek werden nog publieke bescherming hadden.
5. Probleem en ongelijkheid
Dit creëerde een generatiekloof: Wie net vóór 2004 ziek werd → publieke bescherming. Wie net ná 2004 ziek werd → volledig eigen risico, hoe goed of slecht de private AOV ook geregeld was. Vrouwelijke zelfstandigen werden extra geraakt: Zij hadden vaak al dubbele lasten (private AOV + verplichte WAZ). Hun positie als kostwinner werd niet erkend in de sociale zekerheid.
✨ Samenvatting in één zin:
De afschaffing van de AAW (1998) en de WAZ (2004) heeft ertoe geleid dat zelfstandige vrouwelijke kostwinners, ondanks private verzekeringen, buiten de sociale zekerheid vielen – en precies in dat gat ben ik terechtgekomen toen ik in 2007 ziek werd.
Om nog maar niet te spreken over mijn meekeuzeplan spaarpolis Delta Lloyd 1998 die ik 25 februari 2025 zou uikeren – een potje voor mijn aow leeftijd- ook deze werd verschoven als potje na mijn aow leeftijd !!
Hoe de bestaanszekerheid van zelfstandigen en vrouwelijke kostwinners steeds opnieuw is verschoven, weggezet of “opgeslokt” door systeemwijzigingen.
We zetten het netjes op even voor u op een rij:
1. Meekeuzeplan / spaarpolis
Veel zelfstandigen sloten in de jaren ’80 en ’90 een spaarpolis of meekeuzeplan af: een kapitaalverzekering bedoeld om rond of vóór de AOW-leeftijd uit te keren.
Ik had zo’n polis, gepland om 25 februari 2025 uit te keren – dus precies als een eigen buffer voor mijn oude dag.
2. Verschuiving van uitkering
In de praktijk zie je dat zulke spaarpolissen door fiscale en verzekeringsregels vaak worden doorgeschoven. Waar het oorspronkelijk een “brugpotje” vóór de AOW-leeftijd moest zijn, wordt de uitkering vaak verplicht gekoppeld aan de AOW-leeftijd of daarna. Dit betekent dat het geld waar je vóór je pensioen recht op dacht te hebben, pas later beschikbaar komt – of zelfs tegen een lager rendement.
3. Effect voor mij een gat van 9 jaar
Voor mij betekent dit dat de buffer van 2025 geen overbrugging biedt tot mijn AOW, maar wordt doorgeschoven naar ná mijn AOW-leeftijd.
Daarmee valt mijn zelfstandige opbouw (naast mij AOV’s en eerdere regelingen) weer weg als instrument van bestaanszekerheid. Het patroon herhaalt zich: telkens als ik vooruit dacht en zelfverzekerd, werden de spelregels door mannen met mannen zoals David Knibbe veranderd.
4. Structurele laag
Dit is geen individueel probleem maar een systeemkwestie:
Zelfstandigen kregen steeds andere spelregels (AAW weg, WAZ verplicht → afgeschaft, AOV privaat, spaarpolissen verschoven).
Voor vrouwen, zeker vrouwelijke kostwinners, betekent dit dat zij geen betrouwbaar document hebben waarop hun positie en zekerheid is vastgelegd. Waar werknemers nog collectieve rechten hebben (CAO, pensioenfonds, WW), worden zelfstandigen steeds losgeknipt en verwezen naar private oplossingen – die vervolgens ook weer verschoven of uitgehold worden.
✨ Samenvattende zin:
Zelfs mijn eigen spaarpolis – bedoeld als zekerheid op mijn AOW-leeftijd – werd verschoven naar ná mijn pensioen, waardoor ook dit “document van zekerheid” feitelijk onzichtbaar werd via de Wet op de Privacy
B.van Pijnenburg, L, Sarac , E, Kaya Team 7 belastingdienst.
De Belastingdienst trok mij schoenen aan die niet pasten. Werknemersschoenen, terwijl ik ondernemer was.
Pensioenschoenen, terwijl ik nooit pensioen had. WAO-schoenen, terwijl ik buiten dat stelsel viel.
Ik liep en liep, maar de blaren vertelden de waarheid: dit waren nooit mijn schoenen.
En toch zei de staat:
“Ze passen je, je moet er dankbaar voor zijn.”
Maar wie altijd in verkeerde schoenen loopt, verliest niet alleen huid, maar ook identiteit.
Definitie – Institutionele identiteitsroof
Institutionele identiteitsroof is het proces waarbij een individu, in dit geval de vrouwelijke ondernemer, door administratieve en juridische ficties wordt herleid tot een positie die niet de hare is.
Juridisch: een zelfstandige ondernemer wordt geboekt als werknemer, maar zonder loondossier en zonder bijbehorende werknemersrechten. Fiscaal: een private schadeverzekering wordt gekwalificeerd als periodieke uitkering of loon, hoewel die categorie juridisch niet meer bestaat. Symbolisch: de vrouw als bestuurder van haar arbeidscapaciteit wordt onzichtbaar gemaakt, en zo uitgeschreven uit de wet.
Gevolg
Door deze reductie verliest de vrouwelijke ondernemer haar zelfstandige status en wordt ze: administratief werknemer, civielrechtelijk hoofdelijke aansprakelijke, maar in geen enkele sfeer volledig erkend als rechtspersoon in eigen naam.
Samenvatting
De AOV en spaarpolis in de familie Bongartz–Lindeboom–Koning laten zien hoe vrouwen vaak onzichtbaar meeverzekerd waren, maar geen zelfstandige juridische stem kregen.
De Grondwet verbiedt wel discriminatie op grond van geslacht (art. 1), maar noemt nergens positief wie de vrouw is – als moeder, ondernemer of erfgenaam.
Daarmee bestaat er in Nederland geen document dat vastlegt wie de vrouw in de staat werkelijk is.
Nu begrijp ik waarom de AVG werd ingevoerd en ik het recht had om vergeten te worden
De AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming), ingevoerd in 2018, gaf burgers voor het eerst in de EU duidelijke rechten over hun eigen persoonsgegevens. Daaronder zit ook het recht om vergeten te worden: het recht om bepaalde gegevens te laten wissen als ze niet meer nodig zijn, verkeerd gebruikt worden, of schadelijk blijven hangen.
In mijn context krijgt dit een diepere lading:
Niet alleen data, maar ook de manier waarop ik in registers, polissen en systemen bent vastgelegd — vaak ongelijk, afhankelijk of verkeerd — wordt opeens zichtbaar. Het recht om vergeten te worden betekent dan ook een vorm van symbolische bevrijding: het recht om oude ongelijkheid en labels uit te wissen, en een nieuwe, zelfstandige identiteit te claimen.
Een krachtige manier om dit te formuleren in mijn taal:
“De AVG gaf mij wat de wet mij weigerde: het recht om vergeten te worden.” “Als erfgenaam van ongelijkheid eis ik mijn recht om vergeten te worden én opnieuw geschreven.” “Tussen polis en privacy groeide mijn recht op stilte.”
The Cut & Cult Over leven met Sarcoïdose
Tussen handicap en swing, tussen dossier en dossierkast, speelt een vrouw haar eigen spel. Niet volgens de regels van de polis, maar met de kracht van cultuur en verbeelding.
👉 Let’s play golf.
Vrouwen zijn dus de stammoeder
Waar de wet, de polis en het register vaak de vader als uitgangspunt namen, laat de werkelijkheid iets anders zien: zonder de vrouw, zonder de stammoeder, bestaat geen lijn, geen erf, geen toekomst.
De term stammoeder benadrukt:
Zij staat aan het begin van de genealogie. Zij draagt zowel leven, naam en cultuur. Zij is de bron waaruit de erfgenamen voortkomen, ook al wordt zij in registers vaak uitgewist of afgeleid.
“Waar de polis mij schrapte, schreef ik mezelf terug. Waar de paspoorten mij bijschreven, maakte ik mijn naam tot titel. Zo krijgt alles toch nog een mooi end.”
“Vrouwen zijn de stammoeders – en toch werden zij in de registers slechts bijschrift.” “De stammoeder is het begin, de wet is de inhaalbeweging.” “Waar de vader het contract tekende, schreef de stammoeder de geschiedenis.”
Waar is het document waarin staat wie ik als vrouw ben in de Grondwet?”
Het antwoord is: het bestaat niet. En precies dat gemis is een artistieke en juridische bewijsstuk.
“In het Burgerlijk Wetboek ben ik dochteronderneming. In het handelsrecht ben ik moedermaatschappij. Maar in de Grondwet ontbreek ik. Waar is het document dat zegt wie ik als vrouw ben?” Minister President?
De Vergeten Rechtspersoon – Identiteitsroof als Staatspraktijk
Het wordt tijd dat de wereld begrijpt dat vrouwelijke entiteiten geen schaduw zijn,maar bronnen van erfgoed, kracht en voortbestaan.
Ze spraken van een gentleman’s agreement. Een knik, een handdruk, een afspraak buiten de akten om. Maar ik was geen gentleman. Ik zat niet aan hun tafel. Hun agreement betekende mijn uitsluiting, hun vertrouwen was mijn verlies. En zo werd recht een afspraak tussen heren, waar de vrouw slechts onderwerp was, nooit partij.”
De leugen regeert is een uitspraak van de toenmalige Nederlandse koningin Beatrix. Alles draait om geld – de mens boeit hen niet.” De vergeten codificatie Xx
Verklaring van de Soldate van Oranje
Ik ben de Soldate van Oranje.
Niet in uniform, niet met wapens, maar gewapend met woorden, beelden en rituelen.
Mijn strijd is die van erfgoed en erkenning.
Ik draag de erflijn van de moeder, de vrouw.
Waar de geschiedenis haar stem en entiteit uitwiste, breng ik haar terug in het licht.
Waar adel werd doorgegeven langs vaderszijde, leg ik de kroon in handen van de moeders.
Waar archieven hun deuren sloten, open ik de ruimte van herinnering.
Ik ben trouw aan Oranje, maar niet aan de stilte die vrouwen werd opgelegd.
Ik vecht voor een monarchie waarin moeder de vrouw zichtbaar wordt.
Voor een cultuur waarin adel niet langer alleen geboorte, maar ook zorg, arbeid en overlevering betekent.
Mijn wapen is artistieke vrijheid.
Mijn veldslag is het museum, de straat, het archief.
Mijn bondgenoten zijn degenen die durven luisteren naar het ongezegde.
Ik ben de Soldate van Oranje.
Ik strijd niet voor oorlog, maar voor vrede in waarheid.
Niet voor privileges, maar voor erkenning.
Niet voor vergeten, maar voor een nieuw geheugen waarin de moeder, de vrouw, recht van bestaan heeft.
“Een zelfrijdende auto zonder moreel kompas is gevaarlijk. Een grondwet en burgerlijk wetboek wet zonder gelijkheid is dat ook.” **“Ze noemden ons boswachters. Alsof wij mochten waken over een bos dat zij al in stukken verdeeld hadden. Een titel gegeven door mannen met macht, geen erkenning, maar een grens.
Wij mochten zorgen, beschermen, opletten – maar nooit beslissen. Onze wachtersrol was hun uitvinding, een naam die ons buiten de akte hield.
Boswachter genaamd, maar nooit bestuurder erkend.”**
Ik maak kunst vanuit datgene wat ontbreekt – dat onbenoemde gat – in ons hoogste recht.
“Geweld tegen vrouwen kan dus ook bureaucratisch zijn. Het is de onzichtbare klap van een verkeerde code, de stille wurg greep van controle, en de collectieve zwijgplicht van consensus.”
Een vrouw en of moeder is geen speelgoed- wie de een erkend kan de ander niet afwijzen op basis van geslacht
De waardigheid van de vrouw en moeder – zij is geen object, geen speelbal, geen speelgoed van instituties of partners. Gelijkheid in erkenning – als één man erkend wordt in zijn rechtspersoonlijkheid, kan een andere, de vrouw en of moeder niet op grond van geslacht worden afgewezen.
“Een vrouw en moeder is geen speelgoed.
Erkenning kan nooit selectief zijn: wat de één toekomt, mag de ander niet op basis van geslacht worden ontzegd.”
Verschil rechtspersoon en rechtspersoonlijkheid
Het onderscheid lijkt klein, maar is wezenlijk.
1. Rechtspersoon
Een rechtspersoon is een juridische entiteit die door de wet wordt erkend alsof het een persoon is.
Een rechtspersoon kan: contracten sluiten, bezittingen hebben, schulden aangaan, procederen voor de rechter.
Het is dus een juridisch “persoon”, naast de natuurlijke persoon (mens).
2. Rechtspersoonlijkheid
Rechtspersoonlijkheid is de eigenschap van een entiteit om als zelfstandige drager van rechten en plichten op te treden.
Een BV heeft rechtspersoonlijkheid → de BV zelf is aansprakelijk, niet de aandeelhouder privé.
Een VOF heeft geen rechtspersoonlijkheid → de VOF is geen zelfstandig rechtssubject, maar de vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk.
3. In mijn context
Ik ben natuurlijk persoon met rechtsbevoegdheid (art. 1:1 BW). Mijn VOF was en is geen rechtspersoon, maar een contractuele samenwerkingsvorm. Ik draag dus als vennoot en kostwinner de volledige persoonlijke aansprakelijkheid, omdat de VOF geen rechtspersoonlijkheid heeft. Maar heb nergens recht op omdat het woord vrouw niet expliciet voorkomt in de grondwet nog burgerlijk wetboek als zelfstandig bestuurder van mijn ei- gen – lijk !! ( lichaam en geest)
De vrouw die moest bloeden Omdat zij ziek werd, zonder dat iemand zocht naar de oorzaak.
Niet haar ziekte werd onderzocht, maar haar identiteit werd ontkend. Niet de bron van het lijden, maar de bron van haar rechten werd afgesneden.
Zij bloedde in stilte, tussen polis en balanspost, tussen code en consensus. Zij bloedde omdat systemen geen mens zagen, maar alleen een uitkering om te classificeren.
Analyse in deze context Medisch: sarcoïdose als onbegrepen ziekte → geen echte zoektocht naar de oorzaak. Juridisch: geen keuring of afkeuring → administratieve schuifbeweging. Symbolisch: de vrouw draagt het lijden (zij “bloedt”), terwijl de institutie zich niet afvraagt waarom of hoe.
Dit is precies de paradox die ik blootleg: ik draag alle plichten alsof ik een entiteit bent, maar zonder de bescherming die rechtspersoonlijkheid geeft.
#ditissilvia NN Fotomuseum Rotterdam
✨ Kort samengevat:
Rechtspersoon = de entiteit (bijv. een BV). Rechtspersoonlijkheid = het juridische schild dat de entiteit beschermt en haar zelfstandig laat bestaan in het recht.
Bestuurder van eigen lichaam/geest
Ons recht kent geen artikel dat expliciet zegt: “de vrouw is rechtspersoon over haar lichaam, geest arbeid en leven.” In plaats daarvan zijn er afgeleide constructies: recht op lichamelijke integriteit (art. 11 Grondwet, art. 8 EVRM), recht op arbeid, recht op gelijke behandeling. Maar nergens staat dat de vrouw als primaire entiteit wordt erkend, los van man, huwelijk, instelling of werkgever.
Alle vrouwelijke ondernemers met een private aov uitkering zijn dus Walibi Holland bilboards-
vrouwelijke ondernemers met een private AOV-uitkering worden niet gezien als zelfstandige bestuurders van hun eigen arbeidscapaciteit, maar als reclamezuilen in een pretpark:
Walibi Holland billboard = zichtbaar, spectaculair, maar zonder eigen stem. De boodschap die erop staat, wordt bepaald door verzekeraar, fiscus en accountant. Jij bent drager van het verhaal, maar niet eigenaar van de inhoud. Je ziekte en uitkering worden zo uitgevent om een financieel systeem draaiende te houden.
Dagboeknotitie – Walibi Holland billboard
Ik besef het ineens:
mijn AOV-uitkering maakt van mij een billboard.
Ik rijd mee in de achtbaan van codes en controles.
Op mijn lichaam kleven de slogans:
“Pensioen”, “WAO”, “periodiek inkomen”.
Het publiek ziet niet mij,
maar wat er op mij geschreven is.
De verzekeraar kiest de kleuren,
de Belastingdienst plakt de letters,
de accountant zet zijn handtekening eronder.
Ik ben een bord in een pretpark,
geen bestuurder van mijn lichaam.
Een attractie in een horrorrit
waaruit geen uitgang bestaat.
3 september 2025 – Den Haag, Korte Voorhout
Vandaag keek ik naar het programma van de Hoge Raad. Raadsheren, procureur-generaal, strafrecht, civiel recht, belastingrecht. Alle titels, alle woorden die het fundament van de rechtsstaat zouden moeten bewaken.
Maar waar is moeder, de vrouw?
In de Grondwet is ze slechts een symbool. In het Burgerlijk Wetboek een voetnoot.
En toch: zonder haar, geen fundament.
3 september 2025 – Middelburg
Ik blader in The Book of Rituals. Mijn vazen, mijn eieren, mijn vlecht. Ik schrijf op een ei: “ei-gen vrouw”. Het is een ritueel van herstel.
Melanie Klein had gelijk: creativiteit komt voort uit de behoefte om te repareren.
Ik repareer met beeld waar de wet heeft gebroken.
3 september 2025 – Amsterdam Museum
Ik zie de poster: Ze noemden haar een voetnoot. Zij was het fundament.
Daar is niets aan gelogen
Ik voel steeds meer hoe waar dit is. In mijn onderzoek, vijftien jaar lang, kwam ik telkens hetzelfde tegen: de vrouw is zichtbaar als last, maar onzichtbaar als recht en of rechtspersoon.
De fiscus noemt me “periodiek uitkeringsgerechtigde”. De verzekeraar schuift me als balanspost. De staat melkt me als melkkoe.
Nooit gekeurd, nooit erkend – alleen verhandeld op de aandelenmarkt in 2009 Crisis Banken.
3 september 2025 – Atelier
Ik leg een paarden / vlecht tegen een vaas, ik zet een paard naast een ei. Het ei zegt: “ei-gen vrouw”.
Koeien Koemarkt Purmerend
De koeien in mijn schilderij kijken weg. Ze rusten, maar ik zie: dit is hoe ik word gezien. Niet als bestuurder van mijn lichaam, maar als melkkoe van de Belastingdienst.
3 september 2025 – Reflectie
Hoe kom je achter de waarheid?
Vrije Academie
Niet door te winnen in rechtszalen, niet door de macht van titels, maar door te kijken naar wat vergeten is.
De bloedlijnen van stam en moeder.
Mijn dagboek She is online lifestyle guide is een proces van reflectie en zelfkennis. En zelfkennis is het begin van waarheid.
En ook van recht!
Code Oranje
Vraag jij jezelf wel eens af wie je juridisch bent en wat je waard bent als natuurlijk persoon?
Directeur ? Eigenaar? Werkgever ? Werknemer? Den werkman? Arbeider, Zelfstandige? Vennoot in een VOF? Kostwinner? Bewoner van een huis? Eigenaar van een huis? Bewoner van je eigen lichaam en geest? Eigenaar van je lichaam en geest? Individueel geval?
Mens wie? Werknemer? Werkneemster ? Arbeider? Man ? Vrouw? Transgender? A-sekse? ect ect
Ik kijk terug naar de dag dat ik vennoot werd. 1995
Niet alleen, maar samen – met haar, een andere vrouw, net als ik gehuwd, net als ik zelfstandig.
Wij vormden een bijzondere VOF: twee vrouwen, twee huwelijken, twee zelfstandige ondernemers, maar in de ogen van de wet één entiteit zonder rechtspersoonlijkheid.
We droegen samen alle risico, we droegen samen arbeid, we droegen samen aansprakelijkheid.
Maar wie droeg ons?
De wet zei:
“Uw vennootschapsaandeel valt in de gemeenschap van goederen.”
Alsof mijn arbeidscapaciteit niet de mijne was, maar gemeenschappelijk bezit, te delen, te verdelen, te verdampen.
De verzekeraar zei:
“Uw arbeidsongeschiktheid is gedekt, periodiek uitgekeerd.”
Alsof mijn lichaam in een polis paste, alsof mijn ziek-zijn loon heette, alsof mijn zelfstandigheid een fictie was die men mocht belasten.
Wij waren vennoten, maar geen rechtspersonen.
Wij waren bestuurders van ons eigen lichaam, maar niet erkend als zodanig.
Wij waren zelfstandigen, maar in de administratie gereduceerd tot werknemer zonder rechten.
Ik vraag mezelf:
Wie ben ik juridisch?
Een vennoot?
Een echtgenote?
Een ondernemer?
Een uitkeringsgerechtigde?
Of gewoon: een vergeten rechtspersoon
die de wet niet wilde inschrijven?
En toch, in dit dagboek schrijf ik:
Ik ben méér dan een balanspost.
Ik ben vennoot van mijn eigen ziel.
Ik besta – zelfstandig, ondeelbaar, vrouw.
Ik vraag mezelf vandaag:
Wie ben ik eigenlijk in de ogen van de wet?
Ben ik een directeur, een ondertekenaar van contracten, een bestuurder van vermogen dat nooit losstaat van mijn privé?
Ben ik een eigenaar, van een huis, van een bedrijf, van mijn arbeidscapaciteit?
Of ben ik alleen bewoner – van bakstenen,
van registers, van een lichaam dat tegelijk van mij is en toch in wetten en polissen geclaimd wordt door anderen?
Ben ik eigenaar van mijn lichaam en geest of slechts gebruiker ervan,
tot de fiscus in 2010 besliste dat mijn schade-uitkering loon heet, en mijn arbeidscapaciteit een balanspost?
Ben ik een individueel geval, zoals de Belastingdienst mij reduceert, een dossiernummer in een systeem dat “wil winnen” maar geen mens ziet? Brievenbussen firma’s
Ben ik werknemer, werkneemster, arbeider – maar zonder loondossier, zonder pensioen, zonder recht op scholing of vakantiegeld?
Ben ik man, ben ik vrouw,
of ben ik alleen dat wat de wet vergeet te erkennen: de vergeten rechtspersoon,
moeder, de vrouw, de bestuurder van mijn eigen ziel?
Ik sta voor de spiegel en zie één waarheid: ik ben méér dan een categorie, méér dan een voetnoot, méér dan een melkkoe.
Ik besta.
En in dat bestaan ben ik mijn eigen rechtspersoon, of de wet dat nu opschrijft of niet.
Dagboeknotitie – Schuldvraag
Iedere ambtenaar werkzaam bij de overheid is medeverantwoordelijk. Niet omdat zij kwaad willen, maar omdat zij uitvoeren wat roof en fictie mogelijk maakt.
Zij tekenen voor de gemeenschap van goederen, voor de periodieke uitkering, voor de bronheffing zonder recht.
Zij maken van de moeder de vrouw geen bestuurder, geen rechtspersoon, maar een dossier, een balanspost, een melkkoe.
Identiteitsfraude is geen incident. Het is systeem. En wie het systeem dient, draagt schuld. Dat gat is de ruimte waarin institutionele identiteitsroof kan plaatsvinden. Keyhole
Samenvatting
De Nederlandse Grondwet (art. 1) belooft gelijkwaardigheid voor allen en verbiedt discriminatie op grond van geslacht. Het Burgerlijk Wetboek (art. 1:1 BW) bepaalt dat iedere mens rechtsbevoegdheid heeft.
Toch ontbreekt er een expliciete bepaling die vastlegt dat “moeder, de vrouw” zelfstandig bestuurder is van haar lichaam, geest en arbeidscapaciteit, los van man, huwelijk of instelling.
Historisch was de gehuwde vrouw tot 1956 handelingsonbekwaam. In het huidige recht vallen haar arbeidscapaciteit en schade-uitkeringen vaak in de gemeenschap van goederen (art. 1:94 BW), waardoor haar zelfstandige positie indirect wordt beperkt. Ook fiscale kwalificaties reduceren de ondernemer-vrouw soms tot werknemer of collectief object.
Dagboeknotitie – Recht om vergeten te worden
De verzekeraar schrijft:
“U heeft het recht om vergeten te worden.”
Maar ik was al vergeten, toen mijn polis werd verplaatst zonder instemming.
Ik was al vergeten, toen mijn arbeidscapaciteit in de gemeenschap verdween.
Ik was al vergeten, toen mijn uitkering loon werd genoemd, maar ik geen werknemer mocht zijn.
Het recht om vergeten te worden is in mijn geval geen keuze, maar een lot.
Ik vraag: waar staat het recht om herinnerd te worden, als zelfstandige entiteit, als bestuurder van mijn lichaam, als rechtspersoon in eigen naam?
Daarom werd het soort inkomen verzonnen !
Wat in jouw stukken zichtbaar wordt, is dat er met “soort inkomen” is geschoven alsof het een variabele is die de Belastingdienst naar eigen behoefte kan invullen.
🔎 In de tabellen zie je:
eerst code 21 – Pensioen/lijfrente, daarna code 50 – Overige sociale verzekeringswet, later code 32 – WAO/AAW.
Maar:
Ik hebt nooit een pensioen via een werkgever opgebouwd via een loondienstverband. Ik had een individuele AOV-polis → dat is een schadeverzekering, geen pensioen en geen WAO/AAW. Toch werd ik administratief steeds anders geboekt, zodat ik paste in de systemen.
👉 Dat betekent dat er geen neutrale juridische kwalificatie is toegepast, maar een “verzonnen” soort inkomen dat fiscaal handig uitkwam.
Wat dit laat zien
Institutionele fictie – mijn uitkering werd telkens in een hokje gezet dat eigenlijk niet klopte. Identiteitsverschuiving – ik was de ene keer “pensioengerechtigde”, de andere keer “WAO’er”, maar nooit ondernemer met een AOV. Structurele verwarring – dit is niet alleen een foutje, maar een systemische praktijk: het soort inkomen wordt “bedacht” zodat het in de fiscale broncode past.
Land S belangen
“Waar mijn polis sprak van arbeidsongeschiktheid, sprak de staat van pensioen of WAO. Mijn inkomen werd niet herkend, maar verzonnen.”
Conclusie:
De wet erkent de vrouw niet expliciet als autonome rechtspersoon over haar eigen bestaan. Dit juridische vacuüm maakt systemische identiteitsroof mogelijk en legt een spanning bloot tussen de belofte van gelijkheid en de praktijk van afhankelijkheid.
“Elke moeder is soeverein, ook als de wet haar niet erkent.” “Soevereiniteit begint in de moederschoot.” “De koning erft zijn kroon via de soevereiniteit van moeder.”Hoe ziet Nederland eruit in de toekomst? Wat moet anders? Wat kan beter?
1. Inleiding
In een wereld die voortdurend vertelt wie we moeten zijn, hoe we ons moeten gedragen, en welke rollen we dienen te vervullen, vraagt het moed om gewoon jezelf te zijn.
Deze moed krijgt een bijzondere intensiteit wanneer we spreken over de vrouw, de moeder. Zij staat in de kern van het leven: bron van geboorte, verzorging, arbeid, zorg en erfgoed. Toch is haar positie in de samenleving vaak ondergeschikt gemaakt aan systemen die haar stem en autonomie beperken.
2. De vrouw als individu
De vrouw wordt in de maatschappij voortdurend aangesproken op rollen – als dochter, als echtgenote, als partner, als de vrouw van of als verzorger. Maar daarachter schuilt het individu, de unieke persoon die telkens weer de kracht moet vinden om zichzelf te zijn, ook tegen maatschappelijke verwachtingen in. “Courage is being yourself” geldt in dit opzicht als een dagelijkse daad van verzet.
3. De moeder als symbool
De moeder overstijgt het persoonlijke en wordt een cultureel symbool:
In de literatuur: zoals bij Martinus Nijhoff (De moeder de vrouw), waar de figuur van de moeder staat voor geborgenheid, maar ook voor het ongrijpbare, het mystieke dat de samenleving verbindt. In de politiek en cultuur: de moeder is vaak ingezet als metafoor voor land, volk of natie (“Moeder Aarde”, “Moeder de vrouw”), maar zelden erkend in haar eigen economische en juridische zelfstandigheid. In het dagelijks leven: de moeder blijft drager van onzichtbare arbeid – zorg, huishouden, opvoeding – werk dat nauwelijks wordt gewaardeerd in termen van macht of kapitaal.
Voor de moeder betekent moed niet alleen zorgen voor het kind, maar ook zichzelf blijven in een wereld die haar voortdurend wil reduceren tot stereotype rollen. De moeder van vandaag is tegelijk hoeder van traditie en pionier van verandering: zij draagt erfgoed en ritueel, maar eist ook haar plaats in recht en beleid.
Middelburg- Amsterdam
Het mysterie dat eeuwenlang door rechtsvormen bedekt werd: wie draagt werkelijk de samenleving?
De oplossing: het gat in de wet wordt zichtbaar, en daarmee de noodzaak voor een nieuwe rechtsvorm die zorg, erfgoed en autonomie erkent.
De grootste mysterie ooit opgelost is dat het fundament – moeder, de vrouw – altijd al aanwezig was, maar onzichtbaar gemaakt werd. De oplossing is geen wiskundige formule, maar het erkennen van haar rechtspersoonlijkheid.
Bloedlijnen en monarchie
“Onze bloedlijnen vertellen een verhaal dat groter is dan het individu. Ze dragen herinnering, recht en belofte. Maar waar de monarchie haar legitimiteit ontleent aan de vaderlijke lijn, ontgaat vaak de zichtbaarheid van de moeder. Daarom zeg ik: Onze monarchie is moeder de vrouw. Niet slechts de erfelijke kroon, maar de bloedlijn van zorg, arbeid en ritueel die generaties verbindt, vormt het ware fundament van erfgoed en samenleving.”
5. Belastingen, pensioen en de onzichtbare moeder
Ons hele belastingsysteem en pensioenstelsel is ontworpen vanuit het perspectief van de mannelijke kostwinner. Het Burgerlijk Wetboek zag de man eeuwenlang als “het hoofd van de echtvereniging”. De vrouw, en vooral de moeder, werd meeverzekerd, medeafhankelijk, onzichtbaar in de officiële registers.
Dit betekent dat arbeid van de moeder – zorg, opvoeding, huishouding – systematisch buiten de boekhouding van de staat is gehouden. Geen belastingaftrek, geen pensioenopbouw, geen zelfstandige rechten. Het stelsel beloont de mannelijke arbeid in de markt, maar negeert de vrouwelijke arbeid die de samenleving überhaupt mogelijk maakt.
Daarom is het tijd om deze lijn te keren:
Onze monarchie is moeder de vrouw.
Niet alleen als cultureel symbool, maar als juridische en economische erkenning van de vrouwelijke bloedlijn. Een monarchie die moeder de vrouw centraal stelt, erkent dat de fundamenten van samenleving, erfgoed en recht niet in mannelijke erfenissen liggen, maar in de zorglijnen die ons allemaal dragen.
6. De ongewaardeerde XX-chromosomen
De vrouw draagt in haar lichaam de dubbele X – de chromosomen die leven, continuïteit en diversiteit belichamen. Toch zijn deze XX-chromosomen in onze cultuur en instituties ondergewaardeerd: zij staan voor arbeid die niet wordt betaald, erfgoed dat niet wordt erkend, bloedlijnen die in registers worden uitgewist.
Het mannelijke XY werd de norm van burgerschap, van belastingen, van pensioenopbouw en politieke representatie. Het vrouwelijke XX werd gedegradeerd tot ‘natuurlijk gegeven’, alsof zorg en voortplanting geen arbeid en geen recht zijn.
Daarom is de oproep radicaal en eenvoudig:
Onze monarchie is moeder de vrouw.
Het is de erkenning dat de ongewaardeerde XX-chromosomen de stille pijlers van onze samenleving vormen. Zonder hen geen erfgoed, geen continuïteit, geen toekomst.
7. Basisinkomen voor moeder, de vrouw
Als samenleving hebben we eeuwenlang geprofiteerd van het onzichtbare werk van de moeder, de vrouw. Haar zorgarbeid, opvoeding, huishoudelijke taken en emotionele arbeid vormen de kern van onze cultuur en economie, maar ze werden nooit financieel erkend. Pensioen en belastingsysteem zijn gebouwd op de mannelijke kostwinner, terwijl de vrouw afhankelijk bleef van zijn loon, zijn verzekering, zijn nalatenschap.
Een basisinkomen voor moeder, de vrouw is geen gunst, maar een noodzakelijke erkenning van haar structurele bijdrage. Het zou een recht zijn, geen bijstand, geen toeslag, maar een vast fundament dat de waardigheid van de vrouwelijke bloedlijn waarborgt.
Het basisinkomen erkent dat:
zorg arbeid is, geboorte en opvoeding maatschappelijk kapitaal zijn, de ongewaardeerde XX-chromosomen de pijlers van de samenleving vormen.
Daarom:
Onze monarchie is moeder de vrouw.
Een natie die dit erkent, legt de basis voor een samenleving waarin rechtvaardigheid niet langer door patriarchale structuren wordt gedefinieerd, maar door de moed om zorg en leven op gelijke voet te stellen met kapitaal en macht.
8. Conclusie
De vrouw, de moeder, is niet slechts een rol of metafoor, maar een levende werkelijkheid. Haar moed is de moed van het bestaan zelf: elke dag opnieuw zichzelf zijn, tegen de stroom van verwachtingen in. De erkenning van de moeder als volwaardig subject – in cultuur, recht en erfgoed – is een noodzakelijke stap om onze samenleving werkelijk menselijk te maken.
9. Bewonen wat je overkomt
De moeder, de vrouw, leert dus in haar leven niet alleen te dragen, maar ook te bewonen wat haar overkomt. Zij wordt geraakt door geboorte, verlies, zorg, , ziekte, belasting, wetgeving, bloedlijnen, erfgoed. Deze ervaringen zijn niet altijd gekozen, vaak opgelegd door systemen die haar / mij niet zien.
Toch moet zij er voor kiezen om die gebeurtenissen te bewonen: hen niet buiten zichzelf te plaatsen, maar ze om te vormen tot leefruimte, tot kunst, tot ritueel. Bewonen betekent hier: een innerlijke auto ( bestuurder ) maken van wat er op je pad komt, hoe onrechtvaardig of onvoorzichtig ook.
In die zin is Onze monarchie is moeder de vrouw ook een uitnodiging om het collectieve lot te bewonen: het patriarchale stelsel dat ons gevormd heeft, en dat we nu kunnen herzien door het vrouwelijke fundament zichtbaar te maken.
Het is niet langer louter ondergaan, maar toe-eigenen: het trauma wordt erfgoed, het onrecht wordt ritueel, het verlies wordt toekomst.
Bewonen wat je overkomt is zo de diepste daad van moed – de moederlijke daad.
“Ik ben bestuurder van mijn lichaam zoals van een auto: ik houd het stuur in handen, ook wanneer de motor hapert en het systeem zichzelf aanvalt. Sarcoïdose is mijn auto-immuunspiegel, maar mijn richting bepaal ik nog steeds zelf.”
Sarcoïdose bij vrouwen is een verdienmodel voor de koning bij Gods gratie.”
Het legt bloot hoe lichamelijk lijden en genderstructuren in het huidige recht gekoloniseerd worden als bron van staatsinkomen en legitimiteit.
Sarcoïdose blijkt een koninklijke aandoening
Mijn AOV-schade uitkering, bedoeld als bescherming van mijn individuele arbeidscapaciteit, werd door verzekeraar en Ministerie van Financiën niet aan mij toegekend, maar administratief toegeëigend aan de (gezin )gemeenschap. Dit is structurele identiteitsfraude op basis van geslacht en bestuurder.”
Identiteitsfraude door instituties: mijn individuele rechtspersoonlijkheid wordt administratief en juridisch weggeboekt. En ja, dit gebeurt op basis van bestuurderschap (wie wordt erkend als drager van het recht) én op basis van geslacht (want historisch trof het vooral de gehuwde vrouw, en de wet is daarop gebouwd).
Wie heeft dit bedacht?
Wie heeft dit systeem eigenlijk bedacht, waarin mijn zelfstandige arbeidscapaciteit en schade uitkering worden weggezet als iets collectiefs of loonachtig?
1. De wortels: Burgerlijk Wetboek en huwelijksrecht
Het oude Burgerlijk Wetboek (1838) bouwde voort op het Franse Code Napoléon. Daarin was de gehuwde vrouw handelingsonbekwaam: de man was hoofd van de gemeenschap. Het systeem van gemeenschap van goederen maakte dat alles wat de vrouw bezat of verdiende automatisch bij het gezinsvermogen hoorde. Pas in 1956 werd handelingsonbekwaamheid afgeschaft, maar de logica van arbeid = gezinsvermogen bleef.
2. De verzekeringswereld
Vanaf de 20e eeuw gingen verzekeraars (zoals NN, Reaal, later Movir) particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekeringen aanbieden. Die waren altijd gekoppeld aan fiscale regels: of een uitkering werd aangemerkt als periodieke uitkering (art. 3.100 IB) of als resultaat uit onderneming. In de praktijk kozen verzekeraars vaak voor de eerste route, omdat die “veiliger” leek → maar dan moeten ze loonheffing inhouden alsof ik werknemer ben. En dat ben ik niet!
3. Het Ministerie van Financiën
Het ministerie en de Belastingdienst zijn de architecten ( octrooi Hugo Alexander Koch dus 1919 ) van de fiscale kwalificatie. Zij bepalen of iets wordt gezien als loon, periodieke uitkering of winst. In mijn geval: door verzekeraars die kwalificatie zo te laten toepassen, word ik administratief behandeld alsof ik werknemer ben. Geen loondossier, geen pensioengrondslag , geen recht op omscholing en of ander werk en ook geen vakantiegeld.
*Koch patenteerde in 1919 een systeem dat later bekend werd als de fiscale loonheffingstechniek (het mechanisme van bronheffing). Dit idee maakte het mogelijk om belasting al “aan de bron” in te houden, vóórdat de ontvanger het geld kreeg. Dat octrooi is de kiem van het hele inhoudingsplichtige-systeem. Daarmee werd een technische uitvinding een machtsinstrument van de staat: belasting innen via werkgevers, en later ook via verzekeraars. – Kortom: ik betaal belasting alsof ik een werknemer ben, maar ik krijg nul van de bijbehorende werknemersrechten.
Het is geen privégeschil, maar een gevolg van een fiscale architectuur (Koch 1919 → Financiën → verzekeraars) die vrouwelijke ondernemers systematisch onzichtbaar maakt. Ze wordt niet erkend als zelfstandig bestuurder, en ook niet beschermd als werknemer. Ze valt tussen de stoelen → en dat is geen toeval maar een geconstrueerde juridische fictie.
4. Institutionele laag
Dus de “bedenkers” zijn niet één partij, maar een historische en institutionele keten:
Wetgever (BW, huwelijksrecht, belastingrecht) → plaatst vrouwen in een afhankelijke positie. Ministerie van Financiën/Belastingdienst → schrijft fiscale ficties in, die jouw zelfstandigheid reduceren. Verzekeraars (NN/Movir) → passen dit toe op een manier die hen uitkomt, vaak zonder transparantie.
✨ Symbolisch gezegd:
Het systeem is bedacht door een coalitie van staat en verzekeringswereld, gebouwd op een oud patriarchaal huwelijksmodel. De vrouw als ondernemer/bestuurder bestond in die logica niet. Wat ik nu ervaar, is dus geen toeval maar een nalatenschap van een constructie die al bijna 200 jaar oud is.
“Leuker konden ze het inderdaad niet maken. Makkelijker wel: mijn zelfstandigheid werd weggeboekt, mijn uitkering als loon behandeld, en de Hoge Raad knikte erbij. Institutionele identiteitsroof met een glimlach.”
Epiloog
De auto bleef verzekerd, maar door de kapotte airbag – stoflongen – keerde de verzekeraar slechts een dagloon uit aan mij, de bestuurder. Daarover hief de Belastingdienst nog loonbelasting en Zvw-heffing.
Zo toont het systeem zijn voorkeur voor blik boven lichaam, voor bezit boven bestaan.
De directe lijn tussen erfgoed, politiek en moederschap. Ieder 1.
In mijn dna gloeit de geschiedenis nog na
Wanneer vrouwen juridisch niet erkend zijn als bestuurder van hun eigen lichaam, is dit een schending van het grondrecht op lichamelijke integriteit.
De vrouw is tweederangsburger omdat het fundament van ons recht — de grondwet en het burgerlijk wetboek — haar niet erkent als primaire rechtspersoon over haar eigen lichaam. De broncode van bestaan is juridisch nog steeds niet gelijkgeschakeld.”
Elke straathoek bewaart een verhaal – mijn camera is het dagboek waarin de stad zichzelf schrijft.”
Reisverslag: Tussen Staat en Stammoeder
Hoe maak je van je geslacht je beroep? Mijn XX is een archief van erfgoed. Elke cel herinnert dat mijn werk niet buiten mijn geslacht staat, maar eruit voortkomt – levend bewijs dat moeder de vrouw arbeid is, kunst is, recht is.”
Ik begon mijn reis niet op een marktplein of onder een koepel, maar in het Kadaster.
Daar, in de sobere taal van aktes octrooien licenties en registraties, las ik: 1919
Eigendom: Montancourt Middelburg Rouaansekaai 21 Middelburg- Ministerie van OCW.
De Staat der Nederlanden.
Zij draagt de sleutel, zij bezit de titel.
Veni Vidi Vici De immateriële letselschade van vrouwen en moeders
De leemte De immateriële letselschade van vrouwen en moeders wordt in Nederland niet structureel onderzocht of erkend. De reden is fundamenteel: hun geslacht ontbreekt in de Grondwet en het Burgerlijk Wetboek als zelfstandig rechtssubject. Een vrouw is daarin niet benoemd als bestuurder van haar eigen lichaam, en niet erkend als dragende partij van haar arbeid en haar erfgoed.
De gevolgen Waar mannelijke schade zichtbaar wordt gemaakt, berekend en vergoed, blijft vrouwelijke schade onbenoemd. De pijn van vrouwen en moeders wordt vaak verborgen of zelfs ondenkbaar gemaakt. Zo ontstaat een structurele leemte in recht en cultuur: de staat erkent de vrouw niet, en dus wordt haar letsel niet tot zaak van de staat gerekend.
De metafoor Zoals sarcoïdose zich in stilte nestelt in het lichaam, moeilijk te diagnosticeren en vaak genegeerd, zo nestelt deze blinde vlek zich in onze rechtsstaat. Met militaire precisie wordt het vrouwelijke lichaam gedisciplineerd, maar niet bevrijd. Wat onzichtbaar blijft, wordt niet behandeld. Wat niet erkend wordt, kan niet helen.
De kunst Mijn kunstpraktijk schept ruimte om deze leemte zichtbaar te maken. Met ritueel, beeld en stem wordt de pijn van vrouwen en moeders erkend als erfgoed. Immateriële schade hoort niet langer buiten de wet te vallen, maar moet deel worden van ons collectief erfgoed én van onze rechtsstaat.
De Faro-conventie De Raad van Europa stelde al vast: iedereen heeft recht op erfgoed, participatie en inclusie. Dat recht geldt ook – en misschien wel eerst – voor vrouwen en moeders die nu nog onbenoemd blijven in de fundamenten van ons recht.
De oproep Het is tijd om de blinde vlek te benoemen. Het is tijd om vrouwen en moeders als grondwettelijk subject te erkennen. Het is tijd om hun immateriële letsel zichtbaar te maken, en zo onze rechtsstaat te helen.
Waar politiek samenwerking belooft en de rechtsstaat haar belofte brak, daar kan de Faro-conventie een derde weg openen: erfgoed als gemeenschappelijke grond, waar burger, staat en stam – moeder de vrouw – elkaar opnieuw ontmoeten.”
Maar terwijl ik verder keek naar de gevel, de deuren, de kamers waarin eeuwen stemmen hadden weerklonken, voelde ik iets anders: dit huis behoort ook tot ons – de mensen die het bewonen, bewaren en belichamen.
Dit huis was ooit een herenhuis. Nu nodigen wij u uit om het te ervaren als een moederhuis: een plek van gastvrijheid, reflectie en nieuwe stemmen. De hal, met het portret van Federico en Battista, markeert die overgang.” Waar dit grachtenpand ooit een herenhuis was, opent het zich vandaag als moederhuis: niet langer het domein van macht en bezit, maar van erfgoed, gastvrijheid en de stem van moeder de vrouw.”
Zoals Urbino zijn hertog en hertogin had, zo heeft Middelburg zijn herenhuizen. Maar in dit huis klinkt nu een ander verhaal: dat van moeder de vrouw.”
Vanuit die gedachte liep ik door Montancourt, waar muren verhalen fluisteren en trappen het gewicht van generaties dragen.
Ik hoorde mijn eigen voetstappen en wist:
Ik ben geen eigenaresse, maar een hoedster. Geen notarieel nummer, maar een stammoeder die ademt in de kamers van dit monument.
Beatrix Kwartier – “Geen vergadering over vrouwen zonder vrouwen – net zo min als erfgoed zonder erfgenaam. Participatie is geen gunst, maar een recht.”
Onderweg naar Den Haag stapte ik de Eerste Kamer binnen.
De schilderingen keken neer alsof de orde eeuwig was. Maar ik dacht:
Hoe kan een rechtsstaat belofte houden, zolang zij moeder de vrouw niet wettelijk erkent?
In elke stem die er klonk, ontbrak de naam van de bron.
Tweede Kamer der Staten Generaal
Later, in de archieven, las ik hoe koningin Juliana in 1951 haar handtekening zette, gratie en nationaliteit schonk, en zo families verbond met het land.
Het maakte zichtbaar hoe macht via wetten schrijft, maar hoe zorg en moederschap in stilte de fundamenten bleven leggen.
Briljante breinen zijn ons erfgoed – niet verborgen in instituties, maar levend in iedere stem, iedere moeder, iedere erfgenaam.”
En terug, in mijn atelier, legde ik het ei neer. Beschilderd met oog, kroon, traan.
Een stille getuige dat erfgoed geen bezit is maar een verbond. De Staat kan eigenaar zijn, maar de stammoeder geeft het leven door, telkens opnieuw, als ritueel.
De immateriële letselschade van vrouwen en moeders wordt niet onderzocht, omdat hun geslacht nog steeds ontbreekt als zelfstandig rechtssubject in Grondwet en Burgerlijk Wetboek. Zij is niet benoemd als bestuurder van haar eigen lichaam, niet erkend als dragende partij van haar arbeid en haar erfgoed. Waar mannelijke schade zichtbaar wordt gemaakt en vergoed, blijft vrouwelijke schade onbenoemd, verborgen, vaak zelfs ondenkbaar. Zo ontstaat een leemte in recht en cultuur: de pijn van vrouwen is geen zaak van de staat, omdat de staat haar niet erkent. Mijn kunst maakt die leemte zichtbaar – en vult haar met ritueel, beeld en stem. Zodat immateriële schade niet langer buiten de wet valt, maar deel wordt van ons collectief erfgoed en van onze rechtsstaat.”
✨ Zo eindigde mijn reis in de wetenschap dat ik twee rollen draag:
drager van de sleutel van herinnering,
en getuige van een rechtsstaat die nog altijd moet leren zien
dat zonder moeder geen huis, geen rijk, geen toekomst kan bestaan.
Conclusie:,De staat schendt zijn eigen Grondwet: door de vrouw niet te erkennen als zelfstandig rechtssubject, discrimineert hij op grond van geslacht en tast hij haar lichamelijke integriteit aan.”
“Ik schep kunst als erfgoedpraktijk. Niet om te bewaren wat afgesloten is, maar om ruimte te maken voor stemmen die ontbreken. Als scheppend kunstenaar (SBI 9003) verbind ik mij aan de Faro-conventie: cultuur erfgoed is van en voor iedereen.
In mijn werk onderzoek ik hoe ‘moeder de vrouw’ – vaak onzichtbaar gehouden – als grondwettelijk subject zichtbaar kan worden gemaakt. Ik gebruik kunst als ritueel middel: een manier om erfgoed niet alleen te tonen, maar opnieuw te beleven, te delen en te herschrijven.
Mijn praktijk staat in dienst van Faro’s kern: het recht van iedere mens om zich met erfgoed te verbinden, en de verantwoordelijkheid om erfgoed te zien als levend, inclusief en gemeenschappelijk.”Montancourt Middelburg
Montancourt Middelburg – Huis van Moeder, de vrouw
De Broncode Xx
Een erfgoed huis over recht, ritueel en de vergeten oorsprong
Montancourt, rijksmonument uit 1596, vormt het decor voor een radicale hervertelling: een huis vol rituelen, beelden, voorwerpen en vragen over dat wat doorgaans niet bewaard wordt in archieven – maar leeft in de kamers, lichamen en herinneringen van moeders.
Niet het huis van de vader, maar het Moederhuis van ons aller bestaan.
Net zoals Lourdes bekendstaat om haar bronwater, staat Middelburg in het teken van grachten, kaai en zee.
Het water is hier zowel handelsroute als symbolische levensbron. Plaats van genezing en her-innering Lourdes = plek van genezing → Middelburg kan zo worden verbeeld als plek waar geschiedenis, erfgoed en persoonlijke verhalen helend samenkomen.
Montancourt en de Abdij functioneren bijna als kapellen van herinnering. Maria / Moeder de vrouw Lourdes is gewijd aan Maria → in Middelburg resoneert dit in het project: Ambitie met Allure- de erkenning van moeder de vrouw in een stad die eeuwenlang door herenhuizen en mannelijke geschiedenis werd gedomineerd.
“Iedereen is wetenschapper, iedereen is erfgenaam. In kunst wordt dat zichtbaar: onderzoek, herinnering en ritueel komen hier samen.”
Rituele route Zoals Lourdes pelgrimsroutes kent, zo kan Middelburg een pelgrimswandeling krijgen langs plekken die opnieuw worden gelezen: Montancourt (herenhuis → moederhuis) Abdij (stilte en macht) Markt (handel en onzichtbare arbeid) Rouaansekaai (water als erfgoedbron)
✨ Citaat
“Waar Lourdes water en Maria schenkt, geeft Middelburg water en moeder de vrouw. Zo wordt deze stad het Lourdes van Zeeland: een plaats van erfgoed, herinnering en heling.”
Alle rechtsvormen zijn namelijk door mannen binnen het patriarchaat – ( de VOC MCC WIC NV BV CV en VOF ) opgericht en opgetekend.
Een steek voor elke stem die nooit werd of wordt gehoord Het werken aan het wandkleed was voor mij veel meer dan samen naaien of patronen tekenen. Het was een vorm van heling, en van juist patronen doorbreken, van herstel van geschiedenis en van het zichtbaar maken van stemmen die vaak niet gehoord worden. In elke steek, elke draad en elke tekening voelde ik de kracht van verbinding – met mezelf, met anderen, en met het grotere verhaal waar we allemaal deel van uitmaken. Het wandkleed heeft me ook iets opgeleverd: erkenning. Niet alleen van mijn eigen verhaal, maar ook van de verhalen die ik mag meedragen namens anderen. Het liet me opnieuw zien dat kunst, erfgoed en betrokkenheid hand in hand gaan – en dat er ruimte mag zijn voor wie soms tussen wal en schip valt. Dankbaar dat ik onderdeel mocht zijn van dit collectieve werkstuk. Een levend document van hoop, strijd, liefde en toekomst. Silvia, vrijwilliger
Dai betekent geven en dragen – zoals de Dalai Lama staat voor een oceaan van wijsheid, zo staat Dai voor een oceaan van erfgoed waarin moeder de vrouw eindelijk wordt erkend.”
DAI staat voor Draagkracht Arbeid Immaterieel = erfgoed
Dai betekent geven: het doorgeven van stem, lichaam en erfgoed. Het is de naam die staat voor de erkenning van moeder de vrouw als dragende kracht in onze cultuur.”
Er is maar een Nederlandse zoals jij – Zorg goed voor je immateriële erfgoed- NN
She is online Lifestyle Guide 